Sedanter yaşam tarzı

Oturarak televizyon izlemek sedanter yaşam tarzının karakteristik davranışıdır.

Sedanter yaşam tarzı, düzensiz fiziksel aktivitenin olduğu ya da fiziksel aktivitenin olmadığı bir yaşam tarzıdır. Sedanter yaşam tarzı yaşayan bir kişi halk dilinde sersem ya da tembel olarak bilinir. Yaygın olarak gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde bulunurlar. Sedanterlerin güçlü fizilsel aktiviteleri çok azdır veya hiç yoktur, genelde okuma, televizyon seyrederken oturma, video oyunları oynama ve bilgisayar kullanımı gibi faaliyetlerde bulunurlar. Sedanter yaşam tarzı, ölümün önlenebilir sebepleri arasındadır. Ekran zamanı, bir kişinin bilgisayar, televizyon veya mobil cihaz ekranını seyrettiği zamandır. Aşırı ekran süresi olumsuz sağlık sonuçlarına neden olur.^[1][2][3][4]

Sağlığa etkileri

Bir sedanter insan veya "yatan patates" ( "couch potato")

Sürekli oturmak ölüme neden olabilir. Günde 5 satten fazla oturanlar için bu risk daha fazladır. Egzersiz ve vücut kitle indeksiyle ilişkili olmayacak şekilde tek başına bir risk faktörüdür. Hareketsizlik arttıkça kronik hastalıklara yakalanma riski artar. Günde 4 saatten daha fazla oturan insanlar, günde 4 saatten daha az oturan insanlara göre %40 daha fazla risk altındadırlar. Yine de, haftada en az 4 saat egzersiz yapanlar, günde 4 saatten az oturanlar kadar sağlıklıdır.^[5][6]

Sedanter yaşam tarzının beraberinde getirdiği bazı hastalık riskleri şunlardır:

• Anksiyete^[7][8][9]
• Kardiyovasküler hastalıklar
• Rektum kanseri
• Umutsuzluk^[7][9]
• Yüksek tansiyon
• Lipit bozuklukları^[7]
• Yetişkin ölümleri^[10]
• Obezite^[11][12]
• Osteoporoz^[7][13][14]
• Bel fıtığı (Bel ağrısı)^[15]

Çözümü

Sağlık ve çevre konularında kaygıları olan bazı organizasyonlar insanları motorlu taşıtlara alternatif olarak bisiklet kullanmak ve yürüyüş yapmak gibi aktif seyahate teşvik etmektedirler.^[16] Ayrıca bazı kuruluşlar çalışanlarını sürekli masa başında oturmak yerine arada bir yürümeye ve öğle yemeklerinden sonra çeşitli egzersizlere yönlendirmektedirler. Bazı kuruluşlar çalışanlarına tansiyonlarını ve kolesterollerini gösterebilmektedirler.

Geçmiş

Egzersiz eksikliği, kasların zayıflaması yani kas atrofisi neden olur ve fiziksel yaralanmalara duyarlılığı arttırır. Fiziksel aktivite bağışıklık sistemini etkinleştiren etkenlerdendir;^[17] fiziksel aktivitenin kısıtlanması genellikle bağışıklık sistemini zayıflatır. Lenf sistemindeki iletim, kas hareketleri ile desteklenmektedir, hastalıklarda uzun süreli hareketsizlikler hastalığın iyileşme süresini arttırmaktadır.^[18]

Fiziksel aktivitenin tanınmış yararlarına rağmen, birçok yetişkin ve birçok çocuk nispeten hareketsiz yaşam tarzına^[19][20] sahiptirler ve bu durumdan kurtulmak için bir çaba sarf etmemektedirler.

2008'de Birleşik Devletler Amerikan Ulusal Sağlık Mülakat Anketinde (NHIS) yetişkinlerin %36'sı inaktif kabul edilmiştir. Yetişkin katılımcıların %59'u haftada 10 dakikadan fazla süren şiddetli fiziksel aktivitelere asla katılmadıklarını söylemişlerdir.^[21]

Ayrıca bakınız

• Çalışma saatleri
• Tembellik
• İşkolik

Kaynakça

1. Amy E. Mark, M.sc.1 and Ian Janssen, Ph.D.1,2 (2008-03-28).
2. "Elsevier".
3. "Elsevier".
4. Olds, T.; Ridley, K.; Dollman, J. (2006).
5. smh.com.au - Sitting can lead to an early death: study, 2012-03-28
6. ama-assn.org - New Exercise Prescription: Don't Just Sit There: Stand Up and Move More, More Often, David W. Dunstan, PhD; Neville Owen, PhD, Arch Intern Med. 2012;172(6):500-501. doi:10.1001/archinternmed.2012.209, 2012-03-26
7. "Physical Activity".
8. "Depression and anxiety: Exercise eases symptoms".
9. Daniel M. Landers.
10. Biswas, A; Oh, PI; Faulkner, GE; Bajaj, RR; Silver, MA; Mitchell, MS; Alter, DA (20 January 2015).
11. "Obesity and Overweight for Professionals: Causes".
12. "Overweight and Obesity: What You Can Do".
13. "Exercise and Bone Health".
14. "Osteoporosis — Frequently Asked Questions".
15. Natural course and prognosis of intervertebral disc diseases.
16. "KidsWalk-to-School: Barriers and Solutions".
17. "How can I give my immune system a boost?"
18. Charansonney OL, Després JP. (2010).
19. "Physical Activity Statistics".
20. "Statistics on Obesity, Physical Activity and Diet: England, February 2009".
21. Pleis, John R.; Lucas, Jacqueline W.; Ward, Brian W. (2008).

Dış bağlantılar

• Judson, Olivia (2010-02-23). "Stand Up While You Read This". Opinionator. New York Times.
• Gardner, Amanda (2010-07-27). "Study: The longer you sit, the shorter your life". Health Interactives. USA Today.
• Vlahos, James (2011-04-14). "Is Sitting a Lethal Activity?". Magazine (New York Times).