Serinyol, Antakya

Serinyol
—  Mahalle  —
Hatay
Ülke Türkiye Türkiye
İl Hatay
İlçe Antakya
Coğrafi bölge Akdeniz
Zaman dilimi UDAZD (+3)
İl alan kodu
İl plaka kodu
İnternet sitesi:

Eski adı "Bedirge". Akdeniz Bölgesinde Hatay ilinde, Antakya'ya bağlı bir mahalledir. Nüfusu 25.000 civarındadır. İskenderun-Antakya arasındaki E-5 karayolunun güneye giderken sağında, Nur Dağları (Amanos Dağları)'nın eteklerinde yer alır.

Amik Ovasına doğru Serinyol

Tarih:

1536 tarihli ve Kanuni Sultan Süleyman döneminden 397 numaralı Haleb Livâsı mufassal tahrîr defteri nde (yayın no. 109 ve 110) Bakraz'a (Bakras, Belen) bağlı "Bedirgiyye" olarak geçiyor.

"Bedirge" adının Arapça "el-Batrikeyn/البطرکین'den ("iki Patrik") geldiği olasıdır. 1870 (1287 h.) ve 1873 (1290 h.) Halep Vilayeti Salnamelerinde Karamurt Nahiyesi'ne bağlı "Bedirge"/بدرکه olarak geçiyor (s. 108). 1883'de bölgeyi gezen Alman doğubilimci Martin Hartmann, bu yerin ''el-batraken'' (''bitirken'') olduğunu söyler (Hartmann, Das Liwa Haleb, s. 169 ve 510; ayrıca Arnold, s. 332)

Hatay'ın Türkiye'ye katılmasına dair kararnamede ve bununla ilgili sonraki bir düzenlemede T.C. Resmi Gazete'nin 11 Temmuz 1939 ve 5 Şubat 1940 tarihli nüshalarında "Bedirge" ve "Batırga" olarak geçiyor. Bedirge 10 Temmuz 1964'te Resmi Gazete'de yayımlanan karara ve "Yabancı kökten gelen ve iltibasa [karışıklığa] yer veren Bucak adlarının Türkçeleştirilmesi ile ilgili olarak içişleri Bakanlığınca, 5442 sayılı 11 idaresi Kanununun 2 nci maddesine göre" "Serinyol" adını alır.

19. yüzyılda Kafkasya'dan Osmanlı topraklarına yoğun bir göç yaşanmıştı. Bu göç esnasında Çerkezistan'a yerleşmiş olan hanzâdelerin veya devam eden kuşaklarının da olabileceği yönünde bazı ipuçları mevcuttur. Hatay ili Reyhanlı ilçesine yerleşmiş Çerkes köylerinden biri olan "Bedirge" mahallesinde "Hanıko" ismine rastlanmaktadır. Serinyol'da, 19.yüzyıl sonlarında göçle gelen muhacirlerin iskan edildiği "Bedirge Çerkez" Mahallesinde yapılan cami de mescit tarzında basit bir yapıdan ibarettir. Kasaba, Cumhuriyetin ilk yıllarında muhtemelen küçük bir köy ya da mezra gibi bir yer olmuş olabilir. Ancak 1950'li yıllardan sonra Hatay'ın değişik bölgelerinden göç alarak nüfusu hızla arttı. I. Dünya Savaşı'nı izleyen bölgedeki Fransız işgali, birçok yer gibi Hatay çevresini de değiştirdi.Hatay'ın büyükşehir olması ile birlikte mahalle olarak Antakya Belediyesi'ne bağlandı. Bugün Serinyol nüfusunun büyük bir bölümü Arap Alevisi'dir. (bkz. Nusayri) Yerel halk Türkçe ve Arapça konuşmaktadır.

Görünür bir örnek, Antakya'dan İskenderun'a uzanan eski asfalt yoldur. Hatay'ın anavatana katıldığı 1939 yılına kadar (bkz. Hatay Devleti) burada kalan Fransızlar zamanında yapılan bu yol (açıkçası yıllar sonra birçok asfalt yolumuzdan daha dayanıklı çıkmıştır) bugünkü E-5 Karayoluna göre Nur Dağları tarafında yani batıda kalır. Yolun kenarına o zamanlar sağlı sollu ekilen çınar ağaçları tamamen kesilmemiş, yolun halen kullanıldığı yerlerde günümüzde varlığını sürdürmektedir. Eski asfalt yol Serinyol'dan sonra jandarma kışlasının yanından geçerek dağlara paralel devam eder ve Kırıkhan yol ayrımında Topboğazı'nda tırmanışa geçer. Günümüzde yolun Antakya-Serinyol arası olan kısmı halen ikinci yol olarak kullanılır. Kalan kısımları bazı köylerden geçen yamalı bir yoldur ya da kullanılmaz haldedir.

Serinyol, ovadaki Paşaköy, Aşağıoba, Arpahan (Araphan), Maraşboğazı (Bağlama) ve dağda yerleşik Tahtaköprü, Uzunalıç gibi köylere merkez bir konumdadır. Kasabada 5-6 ilköğretim okulu ile bir lise mevcuttur. Belirgin kurumsal yapılar arasında, dağ eteğinde yer alan Huzurevi, Hatay'ın üniversitesi olan Mustafa Kemal Üniversitesi'ne ait inşaatı bitmeye yakın (2007) Tıp Fakültesi Hastanesi, onun hemen yanında Zülüflühan (Yeniköy) mevkiinde bu üniversitenin (MKÜ) kampüsü vardır. Bu binaların tümü eski Serinyol-Antakya yolu kenarındadır.

Tarım, Sanayi, Doğa

Baharda bir zeytinlik

Serinyol'un batısında Amanos Dağları, doğusunda Amik Ovası uzanır. Bedirge Çayı ile birlikte birkaç küçük dere Amanoslar'dan doğup ovaya inerek Asi Nehri'nin kolu Karasu ile birleşir. Tarım sulak ve zengindir (Pamuk, zeytin, tahıllar, turunçgiller, mevsimlik sebzeler). Hayvancılık da yapılır.

Tipik Akdeniz meyve bahçesi

Tarıma dayalı sanayi olarak, pamuk işleyen "Çırçır ve Prese" Fabrikası, Bulgur Fabrikası, ovanın kenarında "Hataş" Konserve-Salça Fabrikası, zeytinyağı fabrikası vardır. E-5 karayolu kenarında kasabanın girişinde Serinyol Orman Fidanlığı yer alır. Burası çok uzun zamandır bulunduğu il ve çevresi için değişik ağaç türü fidanlarının yetiştirildiği yerdir. Bedirge Çayının Amanoslardaki kaynağına doğru yukarı çıkan vadilerde mesire yeri olarak da sıkça gidilen ormanlık alanlar vardır. Dağlardan inen suların ovada açılan derin kuyulardan güçlü bir şekilde çıktığı "Artezyen" kuyular mevcut olup, Serinyol'un bu sularının bir kısmı yakın zamanda döşenen tesisatla Antakya'nın Çekmece Beldesi'ne de içme suyu olarak yönlendirilmiştir.

Referanslar

Serinyol'da Çerkezler: http://www.ismailgaspirali.org/Emel_Dergisi/emel219_m03.htm

Hatay'da Osmanlı Dönemi Eserler: http://www.akmb.gov.tr/turkce/books/osmanli/m.tekin.htm

Hatay Devleti: http://www.crwflags.com/fotw/flags/tr-hatay.html

Dış bağlantılar:

Antakya'nın mahalleleri
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/6/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.