Sinop Nükleer Enerji Santrali

Bu maddenin veya sayfanın tarafsızlığı konusunda kuşkular bulunmaktadır.
Ayrıntılar için lütfen ilgili tartışma sayfasına bakınız.
Şablonu çıkarmadan önce lütfen şablonun yardım sayfasını inceleyiniz. (Ağustos 2015‎)
Sinop
Sinop Nükleer Enerji Santrali'nin konumu

Sinop Nükleer Enerji Santrali ya da Sinop Nükleer Santrali (Sinop NS), Sinop ili İnceburun Yarımadası'nın deniz kenarında kurulması planlanan, Türkiye'nin Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'nden sonra projelendirilen ikinci nükleer santralidir.

Ticari ve kurumsal çerçeve

3 Mayıs 2013 tarihinde Türkiye’ye yapılan resmi bir ziyaretle Japonya üst düzey heyeti Sinop NS projesi için Türk heyeti ile görüştü. Japonya ile imzalanan devletlerarası anlaşma sonucunda santralin yapımı[1] ve daha sonra da 2017 yılında inşaasına başlanması kararlaştırıldı.[2] Anlaşma uyarınca, santrali işletecek konsorsiyum Japonya, Fransa ve Türkiye'den oluşacak; Türkiye'den kamu adına Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) %49, iki Japon şirketi toplam %30 ve Fransız ortak %21 hisse sahibi olacaklar.[3]

Nükleer santral kurulumuna ilişkin uluslararası anlaşmanın, 2015 genel seçimlerinden sadece iki ay önce ve yeterince tartışılmadan TBMM'ne getirilmesi eleştiri konusu olmuştur.[4]

Kullanılacak teknoloji ve kapasite

Sinop NS'nde Japon MHI ve Fransız Areva ortak girişimi ile geliştirilen Atmea-I tipi basınçlı su reaktörü kullanılacak[1] olup bu teknoloji Sinop yatırımı gerçekleşirse dünyada ilk defa Sinop’ta denenecektir.[5]

Santralin 1120 MW'lik 4 reaktör ünitesiyle toplam 4.480 MW kurulu güce sahip olması tasarlanmaktadır.[6]

Maliyetler

NS'in tahmini maliyeti Türkiye'deki resmi kaynaklara göre 20 milyar USD[6], Japon kaynaklarına göre ise 2 trilyon yen, yani yaklaşık 16,3 milyar USD[7] olarak açıklanmıştır.

Uluslararası anlaşmaya göre devlet, Sinop NS'ndan elde edilecek elektrik enerjisinin tamamını 20 yıl boyunca kilovat saati yakıt hariç 10,83 sent bedelle almayı garanti etmektedir. 1 sent de yakıt bedeli eklendiğinde fiyat 11,83 sent olmaktadır.[4] Anlaşma tarihindeki kur üzerinden bu fiyat 30,7 kuruşla, TETAŞ'ın son yayımladığı 2013 Yılı Faaliyet Raporu'ndaki 17,27 kuruşluk ortalama elektrik alış bedelinden yüzde 78 daha fazladır. Bu enerjinin pahalı olup tüketiciye satılan elektriğin fiyatını arttıracağı ileri sürülmüştür.[4]

Yer seçimi

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) tarafından yapılan açıklamada, nükleer santral kurulması planlanan potansiyel sahaların ekonomik, mühendislik, çevre ve sosyolojik olmak üzere 4 ana kategori içinde 43 ayrı kritere göre değerlendirildiği; farklı ağırlıklara sahip bu faktörlerden depremsellik, soğutma suyu ve fay hatlarının özellikle göz önünde bulundurulduğu; Sinop sahasının nükleer santral kurulmasına elverişli olup olmadığına dair ayrıntılı değerlendirmenin nükleer santral kurucusunun yer raporu ile başvurusundan sonra yapılacağı belirtilmiştir.[8] Öte yandan, TAEK'in kriterleri açısından Sinop'un Türkiye'nin diğer pek çok bölgesiyle ya benzer ya da daha elverişsiz olduğu, dolayısıyla yer seçiminde Sinop'un "nüfus yoğunluğu, diaspora gücü ve siyaset lobisi zayıf; sorun çıkarma kudretinden yoksun; nispeten yoksul, sahipsiz ve sapa bir yer olması" nedeniyle tercih edildiği de öne sürülmüştür.[9]

Çeşitli eleştiriler

Teknoloji, maliyetler ve yer seçiminin yanı sıra, projeyle ilgili diğer çeşitli konular da eleştiri hedefi olmuştur.

Enerji gereksinimi

TEİAŞ'ın 2015 yılındaki kapasite projeksiyon raporundaki veriler ve inşa halindeki santrallara ilişkin EPDK verilerine göre, Sinop NS'nın devreye gireceği yıllarda Türkiye'nin elektrik ihtiyacı 415 milyar kwh, üretilecek elektrik enerjisi 513 milyar kwh'dir. Yani nükleer santrallar olmaksızın o yıllarda ihtiyaçtan 100 milyar daha fazla elektrik üretileceği ve nükleer santrallere gerek olmadığı ileri sürülmüştür.[4]

İstihdam

Türkiye'de bir kişiye iş sağlamak için gerekli yatırım sektörlere göre değişmekle beraber, 2014 yılı için yapılan çalışmaya göre en yüksek rakam olan 600 bin TL hesaplamada kullanıldığında, 22 milyar dolara mal olacağı tahmin edilen Sinop NS ile 90 bin kişiye iş olanağı sağlanması gerekeceği oysa santralin sadece birkaç bin kişiye iş imkanı sağlayabileceği, yani harcanan yatırım tutarıyla ortalama istihdam yaratma rakamının çok çok altında kalacak bir proje olduğu belirtilmiştir.[4]

Enerjide dışa bağımlılık

Türkiye'de nükleer yakıt tesisi olmadığı ve imza attığı uluslararası anlaşmalara göre böyle bir tesisin de yakın zamanda kurulma ihtimali olmadığından, santralın yakıtı Fransa ve Japonya'dan gelecektir. Dolayısı ile Sinop NS'nın elektrik enerjisinde Türkiye'nin dışa bağımlılığını arttıracağı savunulmuştur.[4]

Yenilenebilir kaynaklar

Nükleer enerji karşıtlarına göre, bu santralların yapılması ile hem fazla kapasite oluşacak hem de nükleer santrallara alım garantisi verilmiş olduğundan yenilenebilir kaynakların geliştirilmesi engellenecektir. Diğer yandan, yenilenebilir enerjinin teşviki için kullanılacak kaynaklar, nükleer yakıt almak için harcanacaktır.[4]

Radyasyon, kaza riski ve atık sorunu

Gene nükleer enerji karşıtlarına göre, Sinop NS'nın radyasyon riski büyüktür ve bir kaza durumunda, Çernobil'de ve Fukuşima'da olduğu gibi, telafisi olanaksız zararlar doğacaktır. Ayrıca nükleer santral atıkları giderilmesi çok zor bir derttir; atıklar arttıkça sorun daha da büyümektedir ve bu sorunu çözmüş olan ülke yoktur.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. 1 2 "MHI Türkiye’deki Sinop Nükleer Enerji Santrali Projesine Katılımını Hızlandırdı" (Türkçe) (HTML). Mitsubishi Heavy Industries, Ltd., mhi.com.tr. 8 Mayıs 2013. http://www.mhi.com.tr/news/20130508.html. Erişim tarihi: 21 Haziran 2013.
  2. ↑ "Türkiye, nükleer enerji atağında; Peki Sinop ile Mersin’in farkı ne?" ((Türkçe)) (HTML). Enerji Enstitüsü, enerjienstitusu.com. 3 Mayıs 2013. http://enerjienstitusu.com/2013/05/03/turkiye-nukleer-enerji-ataginda-peki-sinop-ile-mersinin-farki-ne/#more-45576. Erişim tarihi: 21 Haziran 2013.
  3. ↑ "2 Japanese companies aim to fund 30% of Turkish nuclear project" ((İngilizce)) (HTML). Nikkei Asian Review. 8 Haziran 2015. http://asia.nikkei.com/Business/Deals/2-Japanese-companies-aim-to-fund-30-of-Turkish-nuclear-project. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 "NKP: Nükleer Harakiriye Hayır!" ((Türkçe)) (HTML). TMMOB, tmmob.org.tr. 28 Mart 2015. http://www.tmmob.org.tr/icerik/nkp-nukleer-harakiriye-hayir. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.
  5. ↑ Güngör Uras (7 Mayıs 2015). "Sinop’ta nükleer santral işi karıştı" (HTML). Milliyet Gazetesi. http://www.milliyet.com.tr/sinop-ta-nukleer-santral-isi/ekonomi/ydetay/2055227/default.htm. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.
  6. 1 2 "Ülkemizde Planlanan Nükleer Santral Projeleri" ((Türkçe)) (HTML). Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı. 2015. http://www.enerji.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Ulkemizde-Planlanan-Nukleer-Santral-Projeleri. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.
  7. ↑ "İşte Sinop Nükleer Santrali'nin maliyeti" ((Türkçe)) (HTML). Milliyet Gazetesi. 22 Haziran 2015. http://www.milliyet.com.tr/iste-sinop-nukleer-santrali-nin/ekonomi/detay/2077395/default.htm. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.
  8. ↑ "Nükleer Santral için Neden Sinop Seçilmiştir?" (Türkçe) (HTML). TAEK. 24 Ağustos 2010. http://www.taek.gov.tr/nukleer-enerji-ve-nukleer-reaktorler/655-nukleer-santral-icin-neden-sinop-secilmistir.html. Erişim tarihi: 21 Haziran 2013.
  9. ↑ Ahmet M Zehiroglu (28 Ocak 2014). "Neden Sinop?" (Türkçe) (HTML). Kemenche. http://www.kemenche.com/kemenche/?p=2713. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2015.

Dış bağlantılar

Türkiye'de nükleer enerji
Nükleer santraller
Nükleer araştırma reaktörleri
İlgili kuruluşlar
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/2/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.