Türkiye'deki çocuk ağır ceza mahkemeleri
Türkiye'deki çocuk ağır ceza mahkemeleri, Türkiye'de adli yargı kolunun içinde yer alan ceza mahkemelerinden biridir.
Çocuk mahkemeleri; suç işleyen çocukların yargılandığı, yargıç ve savcısının özel eğitimden geçirildiği, sosyal çalışmacının çocuğun durumu üzerine rapor vererek yargılamayı yönlendirebildiği özel bir mahkemedir.[1] 2005 yılında yürürlüğe giren "Çocuk Koruma Kanunu" çocuğun tanımını yaparken "Çocuk; daha erken yaşta ergin olsa bile, onsekiz yaşını doldurmamış kişiyi...ifade eder" düzenlemesiyle çocuk ağır ceza mahkemelerinin onsekiz yaşının altındakiler için yargılama yapabileceğini belirtmiştir. [2]
Çocuk ağır ceza mahkemeleri bulundukları ilin adı ile adlandırılırlar. Gerekli olan yerlerde çocuk ağır ceza mahkemelerinin birden fazla dairesi oluşturulabilir. Bu daireler numaralandırılır. (Örneğin; Ankara 1. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi, İzmir 2. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi gibi.) Bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak belirlenen illerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü alınarak kurulabilir. Çocuk ağır ceza mahkemesi, bir başkan ile yeteri kadar üye bulunur ve mahkeme bir başkan ve iki üye ile toplanır.[3]
Çocuk ağır ceza mahkemelerinde; çocuklar tarafından işlenen ve ağır ceza mahkemesinin görev alanına giren suçlarla ilgili davalar görülür.[4] Bu mahkemeler bulundukları il merkezi ve ilçeler ile bunlara adlî yönden bağlanan ilçelerin sınırları dahilindeki davalarla görevlidir.[5] Çocuk ağır ceza mahkemesinin hakim ve savcılarının nitelikleri de kanunla düzenlenerek, çocuk hukuku alanında uzmanlaşmış, çocuk psikolojisi ve sosyal hizmet alanlarında eğitim almış olan hâkimler ve Cumhuriyet savcılarının seçileceği kurala bağlanmıştır.[6]
Yargılama usulüne ilişkin de mahkemenin ihtisasına göre düzenlemeler getirilmiştir. Bu farklardan birisi de Cumhuriyet başsavcılıklarında bir çocuk bürosu kurulmasıdır. Çocuk bürosu savcıları suça sürüklenen çocuğun soruşturmasını yürütmek, çocuk hakkında acil tedbirler almak ve eğitim, iş, barınma dahil çocuğun ihtiyaç duyduğu destek hizmetlerini sağlamakla görevlidir.[7]
2007 yılında Türkiye'deki çocuk ve çocuk ağır ceza mahkemelerine açılan davalardaki çocuk sanıkların mahkeme türüne ve yaş gruplarına göre dağılımı[8].
| 2007 | Çocuk mahkemesi | Çocuk ağır ceza mahkemesi | ||
|---|---|---|---|---|
| 12-15 yaş arası | 13412 | 576 | ||
| 16-18 yaş arası | 30412 | 3482 | ||
| Toplam | 43824 | 4058 | ||
Kaynakça
- ↑ Tomanbay, İlhan. Sosyal Çalışma Sözlüğü: Toplumbilim, Ruhbilim, Eğitbilim, Yöntembilim, Nüfusbilim, Hukuk ve Ekonomi Boyutlarıyla. Ankara: Selvi Yayınevi, 1999.
- ↑ Çocuk Koruma Kanunu, Madde 3
- ↑ Çocuk Koruma Kanunu, Madde 25
- ↑ Çocuk Koruma Kanunu, Madde 26
- ↑ Çocuk Koruma Kanunu, Madde 27
- ↑ Çocuk Koruma Kanunu, Madde 28
- ↑ Çocuk Koruma Kanunu, Madde 29-30
- ↑ Ceza mahkemelerine açılan davalardaki çocuk sanıkların mahkeme türüne, yaş gruplarına ve yıllara göre dağılımı
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||