Türkiye'deki ormanlar

Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır.
Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız.
Konu hakkında uzman birini bulmaya yardımcı olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

Türkiye'deki ormanlar; Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Orman Bakanlığı'nın sorumluluğu altındadır. Türkiye'nin sahip olduğu doğal şartlar altında %75'i ormanlarla kaplı olması gerekirken bu oran % 27,6'dır[1]. Ormanların çoğunluğu devlete aittir, özele ait ormanlar %0,1 oranındadır (18.000 ha).

İklim ve ormanlar

Türkiye'de ormanların az olmasının nedenleri:

  1. Türkiye'nin eski bir yerleşim alanı olması nedeniyle savaşlar ve göçler sırasında ormanların tahrip edilmesi.
  2. Tarla açmak, hayvan otlatmak ve odun ihtiyacını karşılamak için ormanların tahrip edilmesi.
  3. Orman yangınları.

Türkiye, sıcaklık ve yağış şartları bakımından orman yetişmesine genel olarak elverişlidir. Fakat uzun yıllardan beri ormanlarımızın tahrip edilmesi sonucunda bugün orman alanlarımız ülke yüz ölçümünün sadece % 27,6′lik kısmını kaplamaktadır.

Türkiye'de orman dağılışında en önemli faktör yağış ve nemdir. Yağış miktarı ile orman dağılımı arasında çok sıkı bir ilişki vardır. Karadeniz Bölgesi‘nde yağışın fazla olmasından dolayı ormanlar çok iken Güneydoğu ve İç Anadolu bölgelerinde kuraklıktan dolayı ormanlar çok az yer kaplar.

21 milyon hektarlık orman arazisinin; %79,6'sı koruluk, %20,4'ü koruluk/baltalık durumundadır.[2]

Orman ürünleri sektörü

Türkiye ormanlarının %50,1'i verimli, %49,9'u verimsiz ormanlardır. Ormanların %50'si iğne yapraklı, %50'si geniş yapraklı ağaçlardan oluşur. Türkiye'de ormanlardan orman ve ağaç sanayi ile ekonomik olarak yararlanılır. 2010 yılı orman ürünleri ihracatı 3,15 milyar $'dır. 2000 yılında 11 milyon $, 2010 yılında 14,9 milyon $ ihracat yapan kereste sektörü, 2010 'da 132,3 milyon $ ithalat yapmıştır[3].

Türkiye'deki istihdam oranlarına göre mobilya bölgeleri; İstanbul, Ankara, Bursa, Kayseri, İzmir ve Adana nemli üretim alanlarıdır. Ayrıca; Bolu, Eskişehir, Sakarya, Zonguldak, Trabzon Balıkesir, Antalya, Isparta, Burdur mobilya üretilen diğer alanlardır.

Ormanların dağılışı

Karadeniz Bölgesi’nde alçak ve nemli yerlerde kayın, gürgen, kestane, ıhlamur gibi geniş yapraklı ormanlar yaygınken, yüksek kesimlerde ladin, köknar ve karaçam ormanları bulunur.

Akdeniz Bölgesi, Güney Marmara ve Kıyı Ege’nin Akdeniz iklimi görülen yerlerinde makiler ve kızılçam ormanları yaygındır. Yüksek kesimlerde ise karaçam ormanları geniş yer tutar. Mevcut ormanlarımızı koruyabilmek için:

Çeşitli nedenlerle ortaya çıkan orman yangınlarını önleyebilmek için;

Türkiye'de azdan-çoğa doğru en fazla yayılış gösteren ağaç türleri şunlardır[2]: Okaliptüs(%0,01), kavak (%0,03), dişbudak (%0,04), ıhlamur(%0,05), gürgen(%0,10), fıstık çamı(%0,40), kestane (%0,50), kızılağaç (%0,70), ladin (%1,60), sedir (%2,10), ardıç (%2,70), köknar (%3,10), sarıçam (%6,80), kayın (%9,0), karaçam (%21,60), meşe türleri (%23,80) ve en çok kızılçam görülür (%27-5,9 milyon ha).

Ülkenin orman varlığı yavaş da olsa artmaktadır. Türkiye'de 1963-1972 yılları arasında 20.199.296 hektar (26.1) orman alanı varken, 2012'de 21.678.134 hektara (%27,6) ulaşmıştır. Kırk yılda 1,5 milyon hektar artış gerçekleşmiştir. Ormanların %59'u (12,7 milyon hektar) saf orman, %41'i (%9 milyon hektar) karışık ormandır[2].

Sıra Coğrafi Bölge Normal Orman Bozuk Orman Genel Toplam Genel Orman Alanına Oranı
1 Karadeniz Bölgesi 3.066.831,7 1.959.128,1 5.025.959,8 %24
2 Marmara Bölgesi 2.011.421,3 1.018.320,4 3.029.741,7 %14
3 Ege Bölgesi 1.830.740,0 1.921.461,6 3.752.201,6 %18
4 Akdeniz Bölgesi 1.979.362,5 2.120.719,4 4.100.081,9 %19
5 İç Anadolu Bölgesi 888.815,0 1.456.487,0 2.345.302,0 %11
6 Doğu Anadolu Bölgesi 513.882,0 1.127.949,9 1.641.831,9 %8
7 Güneydoğu Anadolu Bölgesi 330.168,0 963.459,5 1.293.627,5 %6

Ormanlardan Yararlanma

Türkiye’nin en önemli doğal zenginliklerinden biri de ormanlardır. Orman, başta odun ham maddesi olmak üzere değişik ürünler ve hizmet üretilerek fayda sağlayan, kendi içinde bir takım dengeleri olan, canlı dinamik ve yenilenebilir bir doğal kaynaktır. Bu bağlamda ormanlar başta ham madde olmak üzere, toprak, meralar, orman içi suları, yaban hayvanları ve bitkilerden oluşan kaynaklardır.

Ormanların faydaları;

Ormanlardan; tomruk, parke, mobilya, kağıt, sunta gibi asıl ürünler, reçine, sığla yağı, çam kozalağı, ıhlamur, keçi boynuzu, defne gibi yan ürünler elde edilir.

Yapılan hesaplamaya göre Türkiye ormanları 2012 yılı için 1,6 milyar ton karbon tutmuş, 38,7 milyon ton Oksijen üretmiştir[2].

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ↑ "Türkiye'de Doğal Çevre". tukcev.org.tr. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151117015710/http://www.tukcev.org.tr/faaliyetlerimiz/dogal-yasam/turkiyede-doga-ve-cevre. Erişim tarihi: 14 Kasım 2015.
  2. 1 2 3 4 "Türkiye orman Varlığı". Orman Genel Müdürlüğü. 2014. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151123042847/http://www.ogm.gov.tr:80/ekutuphane/Yayinlar/T%C3%BCrkiye%20Orman%20Varl%C4%B1%C4%9F%C4%B1.pdf. Erişim tarihi: 14 Kasım 2015.
  3. ↑ "ORMAN ve ORMAN ÜRÜNLERİ SEKTÖR RAPORU". Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı. 2012. 30 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150330070510/http://www.baka.org.tr/uploads/1357649370ORMAN-URUNLERi-RAPORU-12ARALiK.pdf. Erişim tarihi: 14 Kasım 2015.
  4. ↑ "ORMAN NEDİR ?". itugvo.k12.tr. http://www.itugvo.k12.tr/ilkogretim/ecoschool/eski_ekookul/orman-nedir.pdf. Erişim tarihi: 14 Kasım 2015.
This article is issued from Vikipedi - version of the 7/9/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.