TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu
Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, dünyada ve Türkiye'de insan haklarına saygı ve bu konudaki gelişmeleri izlemek suretiyle uygulamaların bu gelişmelere uyumunu sağlamak ve başvuruları incelemek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kurulan komisyondur.[1] Komisyonunun kuruluş, görev, yetki, çalışma usul ve esaslarını düzenleyen 3686 sayılı Komisyon Kanunu 5 Aralık 1990 tarihinde kabul edilmiştir.
Görevleri
3686 sayılı Komisyon Kanunu'nun 4. maddesine göre Komisyon'un görevleri şunlardır:
- Uluslararası alanda genel kabul gören insan hakları konusundaki gelişmeleri izlemek.
- Türkiye'nin insan hakları alanında taraf olduğu uluslararası anlaşmalarla T.C. Anayasası ve diğer milli mevzuat ve uygulamalar arasında uyum sağlamak amacıyla yapılması gereken değişiklikleri tespit etmek ve bu amaçla yasal düzenlemeler önermek.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca havale edilen kanun tasarı ve teklifleriyle, kanun hükmünde kararnameleri görüşmek, Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonlarının gündemindeki konular hakkında, istem üzerine görüş ve öneri bildirmek,
- Türkiye'nin insan hakları uygulamalarının, taraf olduğu uluslararası anlaşmalara, anayasa ve kanunlara uygunluğunu incelemek ve bu amaçla, araştırmalar yapmak, bu konularda iyileştirmeler, çözümler önermek.
- İnsan haklarının ihlale uğradığına dair iddialar ile ilgili başvuruları incelemek ve gerekli gördüğü hallerde ilgili mercilere iletmek.
- Gerektiğinde dış ülkelerdeki insan hakları ihlallerini incelemek ve bu ihlalleri o ülke parlamenterlerinin dikkatlerine doğrudan veya mevcut parlamenter forumlar aracılığıyla sunmak.
- Her yıl yapılan çalışmaları, elde edilen sonuçları, yurtiçi ve dışında insan haklarına saygı ve uygulamaları kapsayan bir rapor hazırlamak
Komisyonun 23. Yasama Dönemi üyeleri
| Adı ve soyadı | Komisyon görevi | Partisi | Seçim çevresi |
|---|---|---|---|
| Mehmet Zafer Üskül | Başkan | Adalet ve Kalkınma Partisi | Mersin |
| Ahmet Gökhan Sarıçam | Başkanvekili | Adalet ve Kalkınma Partisi | Kırklareli |
| Mehmet Ekici | Başkanvekili | Milliyetçi Hareket Partisi | Yozgat |
| Abdurrahman Kurt | Sözcü | Adalet ve Kalkınma Partisi | Diyarbakır |
| Ayşe Jale Ağırbaş | Kâtip | Demokratik Sol Parti | İstanbul |
| Ahmet Koca | Üye | Adalet ve Kalkınma Partisi | Afyonkarahisar |
| Kazim Ataoğlu | Üye | Adalet ve Kalkınma Partisi | Bingöl |
| Mehmet Emin Tutan | Üye | Adalet ve Kalkınma Partisi | Bursa |
| Murat Yıldırım | Üye | Adalet ve Kalkınma Partisi | Çorum |
| Mithat Ekici | Üye | Adalet ve Kalkınma Partisi | Denizli |
| Mustafa Ataş | Üye | Adalet ve Kalkınma Partisi | İstanbul |
| Erdal Kalkan | Üye | Adalet ve Kalkınma Partisi | İzmir |
| Fatih Arıkan | Üye | Adalet ve Kalkınma Partisi | Kahramanmaraş |
| Edibe Sözen | Üye | Adalet ve Kalkınma Partisi | İstanbul |
| Kerim Özkul | Üye | Adalet ve Kalkınma Partisi | Konya |
| Cemal Yılmaz Demir | Üye | Adalet ve Kalkınma Partisi | Samsun |
| Ali Rıza Ertemür | Üye | Cumhuriyet Halk Partisi | Denizli |
| Çetin Soysal | Üye | Cumhuriyet Halk Partisi | İstanbul |
| Ahmet Ersin | Üye | Cumhuriyet Halk Partisi | İzmir |
| Malik Ecder Özdemir | Üye | Cumhuriyet Halk Partisi | Sivas |
| Akın Birdal | Üye | Demokratik Toplum Partisi | Diyarbakır |
| Şenol Bal | Üye | Milliyetçi Hareket Partisi | İzmir |
| Gürcan Dağdaş | Üye | Milliyetçi Hareket Partisi | Kars |
| Kaynak: TBMM [2] | |||
Komisyonun 24. yasama dönemi üyeleri
| Komisyon görevi | Adı ve soyadı | Partisi | Seçim çevresi |
|---|---|---|---|
| Başkan | Ayhan Sefer Üstün | AK Parti | Sakarya |
| Başkanvekili | Mehmet Naci Bostancı | AK Parti | Amasya |
| Başkanvekili | Mustafa Sezgin Tanrıkulu | CHP | İstanbul |
| Sözcü | Yalçın Akdoğan | AK Parti | Ankara |
| Katip | Yusuf Halaçoğlu | MHP | Kayseri |
| Üye | Mehmet Kerim Yıldız | AK Parti | Ağrı |
| Üye | Ülker Güzel | AK Parti | Ankara |
| Üye | Murat Yıldırım | AK Parti | Çorum |
| Üye | Oya Eronat | AK Parti | Diyarbakır |
| Üye | Hamza Dağ | AK Parti | İzmir |
| Üye | Mehmet Metiner | AK Parti | Adıyaman |
| Üye | Nevzat Pakdil | AK Parti | Kahramanmaraş |
| Üye | Ahmet Salih Dal | AK Parti | Kilis |
| Üye | Kerim Özkul | AK Parti | Konya |
| Üye | Abdurrahim Akdağ | AK Parti | Mardin |
| Üye | İhsan Şener | AK Parti | Ordu |
| Üye | Cemal Yılmaz Demir | AK Parti | Samsun |
| Üye | Gülşen Orhan | AK Parti | Van |
| Üye | Levent Gök | CHP | Ankara |
| Üye | Sinan Aydın Aygün | CHP | Ankara |
| Üye | Refik Eryılmaz | CHP | Hatay |
| Üye | Mahmut Tanal | CHP | İstanbul |
| Üye | Hüseyin Aygün | CHP | Tunceli |
| Üye | Mustafa Erdem | MHP | Ankara |
| Üye | Atila Kaya | MHP | İstanbul |
| Üye | Ertuğrul Kürkçü | BDP | Mersin |
| Kaynak: TBMM [3] | |||
Başvurular
Temel hak ve özgürlüklerinden birisinin ihlal edildiğine inanan her birey komisyona başvuru yapabilir.[4] Başvurulardan dikkat edilmesi gereken husus ulusal ve uluslararası insan hakları belgelerinde yer alan temel hak ve özgürlüklerden birisine yönelik bir ihlalin var olması iddiasıdır. Başvurularda esas alınacak temel haklar ve hürriyetler başlıca şunlardır:[4]
- İnsan onuruna saygı
- Eşitlik
- Ayrımcılık yasağı
- Yaşama hakkı
- Bedensel ve ruhsal dokunulmazlık hakkı
- İşkence ve insanlık dışı muamele yasağı
- Kölelik ve zorla çalıştırma yasağı
- Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı
- Etkin hukuki bir yola başvurma hakkı
- Masumiyet karinesi ve savunma hakkı
- Adil yargılanma hakkı
- Ceza hukukunun geriye dönük işletilmemesi hakkı
- Özel hayat ve aileye saygı
- Haberleşmenin gizliliği
- Din ve vicdan özgürlüğü
- Düşünce ve ifade özgürlüğü
- İletişim ve basın özgürlüğü
- Dernekleşme özgürlüğü
- Örgütlenme özgürlüğü
- Evlenme ve aile kurma hakkı
- Seyahat özgürlüğü
- Serbest seçimlere katılma hakkı
- Kanun önünde kişi olarak tanınma hakkı
- Adli hata sonucu tazminat hakkı
- Çocuk hakları
- Yaşlıların hakları
- Engellilerin hakları
- Yasa önünde eşitlik
- Mülkiyet hakkı
- Eğitim hakkı
- Savaş propagandası ve düşmanlığı savunma yasağı
- Gözaltında ölüm ve kayıp
- Faili meçhul cinayetler ve yargısız infaz yasağı
- Sığınma hakkı
- İhraç, sınır dışı veya iade etme yasağı
- Dilekçe hakkı
Kaynakça
- ↑ "3686 sayılı İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Kanunu" (PDF). 5 Ocak 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20060105170108/http://www.tbmm.gov.tr:80/komisyon/insanhak/orta/KomisyonKanunu.pdf. Erişim tarihi: 21 Ekim 2007.
- ↑ "TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu web sayfası". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160310082900/https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/komisyon_uyeleri_sd.uyeliste?p1=14&p2=9. Erişim tarihi: 16 Kasım 2012.
- ↑ İnsan Hakları Komisyonu üyeleri URL Erişim tarihi: 4 Şubat 2011
- 1 2 TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu URL erişim tarihi: 21 Ekim 2007
Dış bağlantılar
| ||||||||||||||||||
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/24/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.