Ebu Cafer Taberî

Taberî- الطبري
Tam adı Ebu Cafer Muhammed İbn-i Cerir el-Taberî
Doğumu 838
Amul
Ölümü 923
Bağdad, Irak
Çağı 9. Yüzyıl
İlgi alanları fıkıh, hadis, tarih, tefsir ve kıraat

Ebu Cafer Muhammed İbn-i Cerir el-Taberî (Arapça أبو جعفر محمد بن جرير بن يزيد الطبري ; d. 838, Amul - ö. 923, Bağdat), fıkıh, hadis, tarih, dil, tefsir ve kıraat alanlarındaki çalışmalarıyla kendini kabul ettirmiş Müslüman din bilginidir. İran'da tarihî bir bölge olan Taberistan'da (günümüzde Mazenderan) doğduğu için 'Taberî' olarak ünlenmiştir.

En önemli eserlerinden ikisi, İslâm dünyasında çok rağbet görmüş bir tefsir kitabı olan 'Tefsir'ul Taberî' (Türkiye'de 'Taberî Tefsiri' ismiyle bilinmekte ve yayınlanmaktadır) ve Taberî Tarihi'dir.

Bağdat'ta Halife Camii.

Hayatı

Ebu Cafer Taberî, Taberistan'da Hazar Denizi'ne sahili olan Mazenderan Eyaleti'ne bağlı Amul şehrinde varlıklı bir ailede tahminen 838-9[1] yılında kış aylarında doğmuş ve ilk eğitimini burada yapmıştır. O erken büyümüş[2] yedi yaşında hafız oldu, sekiz yaşında imam, dokuz yaşında hadis ezberlemeye başlamıştır. 12[3] yaşında iken doğduğu memleketi bırakıp, İlim tahsili (fi talab al-'ilm) için Rey, Basra, Kufe, Medine, Suriye ve Mısır gibi şehir ve ülkeleri dolaştıktan sonra, hilafet merkezi olan Bağdat'a yerleşmiştir. Kaynaklar onun hocaları ve talebeleri için uzun bir liste vermişlerdir. Zamanında hadis, fıkıh (Hanefi, Şafiî ve Malikî fıkıhları), kırâat, tarih ve edebiyat sahalarında meşhur olan birçok âlimden ders almıştır, yetiştikten sonra da bütün bu ilimlerde eserler vermiştir. Kırk sene süreyle, her gün kırk varak yazmak suretiyle, son derece hacimli eserler meydana getirmiştir.

Fıkıhta önceleri Şafiî mezhebine mensup iken, sonradan mutlak müctehidlik mertebesine ulaşmıştır. Kaynaklar onun, Cerirî[4] adında sonraları ortadan kalkmış olan bir mezbebin imamı olduğunu kaydederler. Kaynaklar Taberî'nin, Ahmed bin Hanbel'den ilim almak üzere Bağdat'a geldiğini ancak onun vefatından[5] sonra Bağdat'a ulaşabildiğini, bunun üzerine memleketine dönmeyerek Basra, Kufa ve Vasit'de[5] saygıdeğer bilginlerden tahsiline devam ettiğini belirtiyorlar.[6]

19 Şubat 923[7] yılında Bağdat'ta vefat etmiş ve muhaliflerinin çokluğu sebebiyle, ölümü gizli tutularak geceleyin vefat ettiği eve defnedilmiştir.

Eserleri

Ebu Cafer Taberî'nin yazdığı eserlerin birçoğu kaybolmuş ve zamanımıza kadar ulaşamamıştır. Fakat bize kadar ulaşan eserlerinin bile bir ömre sığdırılması zordur. Taberî'nin eserlerinden bazıları şunlardır:

Kaynaklar

  1. Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari pp. 10-11, in volume 1 of History, pp. 5-134
  2. Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 15
  3. Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 15-16
  4. 1 2 Fuat Sezgin (1967), sayfa 323
  5. 1 2 Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 19
  6. Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 20
  7. Rosenthal, Franz, The Life and Works of al-Tabari sayfa 78

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 11/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.