Tapkırankale, Elbistan
Tapkırankale | |
— Mahalle — | |
Kahramanmaraş | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Kahramanmaraş |
İlçe | Elbistan |
Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 254 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0344 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 46300 |
İnternet sitesi: |
Tapkırankale, Kahramanmaraş ilinin Elbistan ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
Tapkıran’ın kuruluş tarihi tam olarak bilinmiyor. Büyük bir ihtimalle 17. yüzyılda Anadolu'daki iç isyanlardan dolayı zorunlu göçler sonucu Tapkıranlıların gelip bölgeye yerleşmek zorunda kalmış olmaları tahmin ediliyor ve böylece Tapkıran'ın temeli atılmış olduğu sanılıyor.
Tapkıran; Elbistan– Malatya karayolunun doğusuna düşen Nurhak Dağı(3080m) ile bugünkü Malatya – Maraş sınırını belirleyen dağ şeridinin(Beyaz Dağı) arasında kurulu o istikametin en son köyü olup, belini Nurhak Dağına vermiştir. 1930’lu yıllarda Tapkıran ve Tapkırankale köyleri olarak iki ayrı muhtarlığa bölünmüştür. 80’li yıllara kadar 35-40 hane iken, bugün birkaç ev kalmasına rağmen ayrıca Tosun mezrası da vardır.
Yerleşim olarak Tapkıran(Büyük Köy) ve Tosun Mezrası toplu halde olup, Tapkırankale ise biraz dağınıktır. Tapkırankale; Yazı evler, Masonlar ve Yukarı evlerden oluşmaktadır. Elbistan İlçesine 57km, Kahramanmaraş'a 200km ve Malatya'ya da 150km uzaklıktadır.
Köy, deniz seviyesinde oldukça çok yükseğe(yaklaşık 1400m) kurulduğu için temiz doğası astım ve benzeri hastalıklara çok iyi gelmektedir. Kışları soğuk ve karlı, yazları ise serin bir özellik taşır. Bölgede cephe iklimi hakim olduğu için, ilkbaharda bol yağış, temmuz – ağustos aylarında ise ova oldukça sıcak olur.
Bölgenin can damarı Söğütlü çayı, Nurhak dağın eteğindeki Tahtalı ovasında çıkar ve Elbistan’a kadar uzanır, orada Ceyhan nehrine dökülür. İlkbaharda karların erimesiyle su debisi oldukça yükselir. Hatta zaman zaman sel ve taşkınlıklara da neden olur, ama yazın su çok azalır. Söğütlü Çay’ın kenarında dikilen kavak ve söğüt ağaçları hem erozyonu önlüyor ve hem de halk için uzun vadeli bir gelir kaynağı oluşturuyor. Söğütlü Çay’ında balık avlama imkanı vardır. Çay’da sazan ve alabalığı yetişir. Bu tatlı su alabalığı, protein bakımından dünyanın en iyi balıklarındandır.
Bir zamanlar çevresi Ardıç ormanları ile kaplı iken, bilinçsizce kesildiği için bugün çevresi kelleşmiş ve çıplak kalmıştır. Fakirlik ve cehaletten doğa katledilmiştir. Köyün çevresindeki yüksek dağların çokluğu göz önüne alındığında, çeşitli yerlerden çıkan soğuk pınarların ağaçlı bölümlerinde kamp yapma imkanı vardır.
Köy ekonomisi tarıma ve hayvancılığa dayalıdır. Tapkıran, yüksek ve sulak yaylaları ile mera hayvancılığına çok elverişlidir. Yöre halkı tarımcılık ve bahçıvanlık ile uğraşır. Köyde hayati ürünlerin tamamı yetişir ve bulunmaktadır. Arazisi az ve engebeli olmasına rağmen, Tapkıran ovasında fasulye, buğday, arpa gibi ürünlerinin yanında yaz sebzeleri de yetiştirilmektedir. Bölgede yetişen belli başlı meyveler arasında; elma, armut, erik, kayısı, kiraz, dut ve daha çok sayıda meyve sayabiliriz. Dağlarda da yabani olarak kendiliğinden yetişen birçok meyveye rastlamak mümkündür.
Köy halkı alışveriş imkanlarını Elbistan ilçe merkezinde yapmaktadır. İlçede tarım ve sanayi gelişmiş olduğundan, ilçe merkezindeki çeşitli dükkanlar ve pasajlar alışveriş imkanı sağlanmaktadır.
Tapkıran ve Tapkırankale köylerinde temel düzeyde eğitim veren iki ilkokul mevcuttur. Köy öğrencileri orta derece eğitimini komşu köyümüz olan Karahasanuşağı Köyü’ne giderek almaktadırlar. Lise ve dengi eğitimi ise Elbistan ilçemizde tamamlanmaktadırlar. Köylerimizde okuma yazma oranı % 99 civarındadır.
Köylerimizin içme suyu sorunu kısmen çözülmüş durumdadır. Tapkıran Köyün içme suyu ve kanalizasyon sorununu köy muhtarının örnek çalışmaları ve Avrupa’da yaşayan halkın maddi desteği ile tamamen çözülmüşler. Tapkırankale ve Tosun Köylerine gelen içme suyu, İtme dağın(Beyaz dağı) eteklerinden çıkan Söğütli Çayın ana kolu olan Pınarbaşı suyundan temin ediliyor. Ancak köylere gelen su yetersiz düzeyde olduğu için özellikle de Tosun Köyü ve Masonlar bu sudan düzenli faydalanmıyorlar.
Tapkırankale Köyünde kurulan Balıkçılık Tesisleri sayesinde yaz aylarında Söğütlü Çayı kenarında piknik yapma olanağı da sözkonusudur. Elbistan ve bölge köylerinden ayrıca Avrupa’dan çalışan halkımız tarafından yerli ve yabancı turizme mekan olmaktadır.
Avrupa’da(özellikle de İsveç, Almanya ve İngiltere) yaşayan köylülerimizin bir çoğu son yıllarda köyde yeni evler yapmaya başladılar. Ama buna rağmen Tosun Köy’ün şimdilik içme suyu ve kanalizyason sorunu devam etmektedir.
Tüm bölgede olduğu gibi köylerimizden de oldukça çok sayıda insan yurtdışında yaşamaktadır. Diğer bölgelerden farklı olarak köylerimizde dış göç çok erken başladı. 1970’li yılların başında ilk dış büyük göç İsveç’e gitti. Bugün özellikle de İsveç’te 4 bine yakın Tapkıranlı vardır. Her ne kadar çoğu Uppsala bölgesine yerleşmişse de neredeyse İsveç’in her kasabasına dağılmış durumdadır.
Tapkıran ve Köyleri(Tapkırankale ve Tosun Mezrası) Kahramanmaraş ili Elbistan İlçesine bağlıdırlar.
Kültür
Büyük bir kismi alevi ve diğer kismida sunni kürtlerden oluşan bir köydür.
Coğrafya
Kahramanmaraş iline 219 km, Elbistan ilçesine 59 km uzaklıktadır.
İklim
Mahallenin iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2014 | 264 |
2007 | 181 |
2000 | 254 |
1997 | 212 |
Ekonomi
Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Mahallede ilköğretim okulu vardır. Mahallenin içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup mahallede elektrik ve sabit telefon vardır.
Dış bağlantılar
|