Telefon gazetesi

Başlığın diğer anlamları için Telefon (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Telefon gazetesi 19. ve 20. yüzyıllarda kullanılan, telefon hatları üzerinden gazete içeriğinin yayınlanmasını sağlayan, telefon tabanlı dağıtım sistemiydi. Elektronik yayıncılığın ilk örnekleri olan telefon gazeteleri, radyo yayıncılığının gelişmesiyle birlikte ortadan kalktı.

Servis	Tanım
Théâtrophone Paris	Le théatrophone (1896) Théâtrophone Clément Ader'in 1881 tarihli bir buluşundan geliştirildi, 1890'da MM. Marinovitch ve Szarvady'nin kurduğu Compagnie du Théâtrophone tarafından ticari bir ürün haline getirildi. Tiyatro ve opera performanslarının yayınlandığı sistemde ayrıca düzgün aralıklarla beş dakikalık haber programları da yer alıyordu.[1] 1932'ye kadar varlığını sürdüren sistem, radyo yayıncılığının ve fonografın ortaya çıkmasıyla birlikte yok oldu.
Telefon Hírmondó Budapeşte,	Günlük haberleri okuyan bir Telefon Hírmondó spikeri (1901) En uzun süreli telefon gazetesi olan Telefon Hírmondó 1893'te Tivadar Puskás tarafından kuruldu. Telefon hattı üzerinden yayınlanan tam gelişmiş ve kayıtlı ilk gazeteydi. Abonelerine haberler, borsa bilgileri, konserler ve dil dersleri sunuyordu. 1920'lere kadar gazete olarak kalan bu servis, 1 Aralık 1925'te radyo yayınına geçti. Yayınlar bir süre hem telefon hatları hem de radyo dalgaları üzerinden yapıldı. II. Dünya Savaşı sırasında şirketin tüm kablo ağı tahrip oldu ve böylece telefon gazetesi hizmeti de ortadan kalktı.
Electrophone Birleşik Krallık	1895'te kurulan Elecrophone, tiyatro gösterilerini ve konseri, pazar günleri ise kiliselerdeki vaazları canlı yayınlıyordu. Bu yayınlar, normal telefon hatlarına takılan özel kulaklıklar ile dinlenebiliyordu. Servis 1935-26'da, radyo yayınlarıyla rekabet edemeyerek ortadan kalktı.
l'Araldo Telefonico Roma	L' Araldo telefonico (İtalyanca "Telefon Habercisi") 1910'da Telefon Hírmondó modelinden faydalanılarak kuruldu.[2] İtalya'daki ilk yayıncılık örneğiydi[3] ve 1914'te 1.300 aboneye ulaşmıştı.[4]. Servis I. Dünya Savaşı sırasında kesintiye uğradı ve 1922'de "Fonogiornale" adıyla yeniden yayına başladı. Aynı yıl servis, telefon hatlarından yayına son vererek radyo yayınına geçti ve adını "Radioaraldo" olarak değiştirdi. Roma'daki ilk radyo istasyonunu açan Radioaraldo, daha sonra 1924'te diğer özel İtalyan firmalarıyla birlikte yayıncılık şirketi URI'yi (Unione Radiofonica Italiana) kurdu. 1928'de EIAR (Ente Italiano Audizioni Radiofoniche) adını alan şirket, 1944'te RAI (Radio Audizioni Italiane) adını kullanmaya başladı.[4]
Telephone Herald Newark, ABD	New York Herald gazetesinin eski tanıtım müdürü olan M. M. Gillam bir Macaristan gezisi sırasında Telefon Hírmondó'yu keşfetti ve bu teknolojinin tüm Amerika haklarını aldı. ABD'de United States Telephone Herald Co. adında bir şirket kurarak sistemin eyalet haklarını pazarlamaya başladı. New Jersey haklarını satın alan bir şirket 1911'de Newark'ta gazete yayınına başladı. Ancak bu girişim başarılı olmadı ve 1912'de gazetenin yayını durduruldu.[5][6]

Ayrıca bakınız

• Théâtrophone
• Telefon Hírmondó

Kaynaklar

1. "Wanted, A Theatrophone". The Electrical Engineer: 4. 5 Temmuz 1890. http://earlyradiohistory.us/1890want.htm. Erişim tarihi: 2007-11-21. 
2. "Orologio Dell'Aria, Spettacolo Elettrico: Cosiderazioni Sull'Avvento Della Radio". 22 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20071022100246/http://www.fgm.it/upload/ortoleva.doc. Erişim tarihi: 22 Kasım 2007. 
3. "Le Origini Della Radiodiffusione In Italia: Ines Viviani Donarelli & Maria Luisa Boncompagni". Comitato Guglielmo Marconi International. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160306184504/http://www.radiomarconi.com/marconi/viviani.html. Erişim tarihi: 22 Kasım 2007. 
4. "Le Origini Della Radiodiffusione In Italia: Cronologia 1919-2000". Comitato Guglielmo Marconi International. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304104418/http://www.radiomarconi.com/marconi/rai_cronologia1.html. Erişim tarihi: 22 Kasım 2007. 
5. Colton, Arthur F. (Mart 1912). "The Telephone Newspaper--New Experiment in America". Telephony: 391–392. http://earlyradiohistory.us/telenew3.htm. Erişim tarihi: 20 Kasım 2007. 
6. Marvin, Carolyn (1990). When Old Technologies Were New: Thinking About Electric Communication in the Late Nineteenth Century. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-506341-7. 

Dış bağlantılar

• News and Entertainment by Telephone [phone])