Toju göl
| Toju (Azas) gölü | |
|---|---|
| Koordinatlar | 52°23′K 96°30′E |
| Kaynakları | Toora, Azas |
| Havza ülkeleri |  Rusya, Tuva Cumhuriyeti |
| Yüzölçümü | 51,6 km² |
| Yüzey rakımı | 944 m |
Toju göl veya Azas göl (Rusça: Тоджа (Азас), Todja (Azas)) - Tıva Cumhuriyetinde ülkenin kuzeydoğusundaki Toju bölgesinde Tıva'nın incisi diye bilinen göl.
Sözkökü
Eskiden "Toju" soyundan gelenlerin halkı kendilerini "Todu" (Tuva Türkçesi: тодьу , Todû) demekteydiler. "Toju" denilen söz ile kendilerini adlandırmamışlardır. "Toju" denilen söz ile onların batısında yaşayan diğer Tıvalar adlandırmıştır. "Todu" demekle o yörede yaşayan Türk soylu ulusun gerçek adıdır.
Coğrafi bilgiler
Toju gölü, Toju havzasının batı kesimindedir. Alanı, — 51,6 km². Toju gölüne Azas akarsuyu düşer, Büyük Yenisey akarsuyunun sağ kolu olan Toora-Hem adlı akarsu aşağıdan akar. Kasım'dan Mayıs'ın ortasına kadar Toju gölü donmuş haldedir. Yazın Temmuz ayında göl sıcaklığı 19 °С'ye çıkar.[1] Gölde dokuz tane irili ufaklı ada bulunur. En büyük ada iyi bir tatil-dinlenme yeridir. Adaların adları şöyledir. En büyük ada olan " Uluğ Ortuluk" (Улуг - Ортулук), ötekiler: "Balıkçı ortuluk", "Arıskan ortuluk", "Dagda kara ortuluk", "Hölde kara ortuluk", "Biçe ortuluk", "Çoygannıg ortuluk"[2]. Gölde çok türden balık olduğu gibi çok sayıda kuş türü de görülür. Ayrıca Kızıl Kitap'ta geçen nadir bilinen hayvan türleri de vardır. Göl bitki türü yönünden de zengindir. Arkeolojik buluntular da tespit edilmiştir.
İlgili eserler
- Стихи "Озеро Азас" Л.Б.Чадамба.
- Стихи "Озеро Азас" Е.Д.Танова перевод С.Козловой.
- "Озеро таежное". Слова и музыка В.С.Самбукай.
- Материалы об озере предоставлены экологическим отделом заповедника "Азас".
Ayrıca bakınız
- Töre göl: Tıva Cumhuriyeti'nin güneydoğusunda başka bir göl.
Kaynakça
- ↑ Sovyet Büyük Ansiklopedisi "Todja" maddesi. Тоджа — статья из Большой советской энциклопедии.
- ↑ http://festival.1september.ru/articles/570618/