Tufanbeyli

Tufanbeyli
—  İlçe  —
Türkiye'de yeri
Ülke Türkiye
İl Adana
Coğrafi bölge Akdeniz Bölgesi
Yönetim
 - Kaymakam Adem Başoğlu
 - Belediye başkanı Remzi Ergü (AK Parti)
Yüzölçümü
 - Toplam 987 km2 (381,1 mi2)
Rakım 1.474 m (4.836 ft)
Nüfus (2015)[1]
 - Toplam 17,759
 - Kır -
 - Şehir 17,759
Zaman dilimi UDAZD (+3)
Posta kodu 01640
İl alan kodu 0322
İl plaka kodu 01

Tufanbeyli Adana ilinin bir ilçesidir.

Doğusunda Kahramanmaraş (Göksun ilçesi), batısında Kayseri ili (Develi ve Tomarza ilçeleri), güneyinde Saimbeyli, kuzeyinde ise Kayseri (Sarız ilçesi) bulunur. Yüzölçümü 964 Km2, nüfus yoğunluğu yaklaşık 25 kişi/km2'dir. Coğrafi yapısı itibariyle bağlı olduğu Adana ve komşu illere çok uzaktır. Adana'ya 196, Kayseri'ye 178 ve Kahramanmaraş'a 160 km uzaklıktadır. Rakım 1474 m civarındadır. Kayseri'yle ekonomik ilişkisi vardır. Ekonomik olarak Kozan ve Kayseri'ye bağlıdır. Son zamanlarda Enerjisa 'nın yüklenici olduğu Güney Kore'li bir firmanın kurumunu yaptığı, Tufanbeyli Termik santrali bölge ekonomisine ciddi katkıda bulunmaktadır. Kömür rezervi yüksek olan bölgede halen kurulum çalışmaları devam etmekte olup, hali hazırda bir ünite deneme aşamalarını tamamlamış durumdadır.

Tarihçe

Tufanbeyli ilçesi sınırları içerisinde kalan Comona (Şar Köyü)'nın tarih sahnesinde önemli yeri vardır. İlçedeki en önemli tarihi kalıntıların bulunduğu Şar Köyü'nde Roma, Bizans ve Hitit dönemlerine ait kalıntılar bulunmaktadır. Bunlardan ayakta olanlardan bazıları Ala Kapı, Kırık Kilise ve Antik Tiyatrodur. Tufanbeyli Hitit döneminin önemli merkezlerinden biridir. Kizzuwatna Krallığınin en önemli merkezlerinden olan Comona o dönem için dini bir devlet niteliğindeydi. iç işlerinde bağımsız dış işlerinde ise Hitit Krallığına bağlı olan bu dini gücü olan devlet döneminde önemli olaylar cereyan etmiştir. Hitit Kralları insanlar üzerindeki etkisini yükseltmek için Kizzuwatna Krallığından kızlarla evlenirler ve bu dini gücü kullanırlardı. Tarihin ilk yazılı anlaşması olan Kadeş anlaşması Hitit Kralı III.Hattuşili, Mısır Firavunu II.Ramses ve Hitit Kralının eşi (Kizzuwatna Kralının kızı- Puduhepa) arasında imza edilmiştir. Buradan hareketle Tufanbeyli ve çevresinin tarihteki önemli yeri bir kez daha ön plana çıkmaktadır.

Kraliçe Puduhepa: Puduhepa, çok ilginç bir şahsiyettir. Hititlerde babaerkil toplum sistemi, gerçi araştırmalara göre, Hattiler'den etkilenerek onlardan aldıkları Tawanannalık (anakraliçe) sistemiyle yumuşamaya başlamıştı, ancak Puduhepa Hitit Ülkesine kadın eşitliğini ve haklarını getiren Kizzuwatnalı bir rahip kızıydı. III.Hattusili Kades Savaşı dönüşünde Lawazantiya'ya gelmiş ve Puduhepa ile evlenmiştir. Araştırmalara göre, Puduhepa kurnaz bir kadındır ve bir süre sonra kralın tüm işleriyle ilgilenen ihtiraslı biri olacaktır. III.Hattusili'nin bu evliliği yapmasında bazı politik çıkarlarının olduğu konusunda görüşler vardır. Puduhepa'nın en dikkat çekici özelliklerinden birisi, Hattusa'da kralın üzerinde kurduğu siyasi otoridedir. Birçok konuda, özellikle de, devlet işlerinde kocasını hypokondiac yapmış ve onu bir kenara iterek tüm işlerle kendisi ilgilenmiştir. Her konuda söz sahibidir; yolsuzluk davalarına bakmak, doktor atamak, fal baktırmak, tanrılara adaklar sunmak, diğer ülkelerle yazışmak gibi bütün konular onun tekeline girmiştir. 16 yıl sonra bir devlet anlaşmasına mühür basan tek kraliçe de Puduhepa'dır. Puduhepa'nın imza attığı bu andlaşma Kadeş andlaşmasıdır. Bu andlaşmadan sonra, Mısırla ilişkilerin geliştirilmesinde kraliçenin çabaları yadsınamaz.

Coğrafya

Nur Dağları'nın devamı olan Binboğa dağları ve Batı Toroslar'ın devamı olan Tahtalı dağları arasında kalmış, engebeli ve kırık bir arazi yapısına sahip yüksek bir plato görünümündedir. 3000 metrenin üzerine çıkan yükseklikler vardır. Tufanbeyli'ye ulaşım güneyden Obruk beli geçidi, doğudan Kan geçidi, batıdan Gezbeli geçidi ile sağlanır. Seyhan nehri'nin bir kolu olan Göksu ırmağı ilçenin yakınından geçer ve ilçe topraklarını kuzeyden güneye ikiye böler.

İlçe iklim bakımından karasal iklim yapısına sahiptir. Yazlar sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçer. Bitki örtüsü yönünden fakirdir. İlçenin kuzeyinde kalan dağlık bölgelerde çam, sedir, köknar ve ardıç ormanları bulunur. Ekilebilir arazi ilçenin güneyinde ve güneydoğusunda daha çoktur.

Nüfus

Tufanbeyli, ilçe merkezine bağlı 3 merkez mahallesi ve 30 dış mahalle olmak üzere toplamda 33 mahalleden oluşmaktadır. 1958 yılına kadar Höketçe adıyla Saimbeyli'ye bağlı bucakken "Mağara" adıyla ilçe olmuş, 1965'te Çukurova bölgesi Kuvay-i Milliye komutanlarından Aydınoğlu Osman Tufan Bey'in adına izatefen bugünkü adını almıştır.

Yıl Toplam Şehir Kır
1970[2] 22.919 3.960 18.959
1975[3] 23.050 4.314 18.736
1980[4] 23.862 5.044 18.818
1985[5] 25.611 6.004 19.607
1990[6] 22.672 5.663 17.009
2000[7] 20.171 5.332 14.839
2007[8] 18.279 5.292 12.987
2008[9] 19.045 5.638 13.407
2009[10] 18.768 5.512 13.256
2010[11] 18.072 5.376 12.696
2011[12] 17.481 5.469 12.012
2012[13] 17.546 5.742 11.804
2013[14] 18.234 18.234 veri yok
2014[15] 19.184 19.184 veri yok
2015[16] 17.759 17.759 veri yok

Sağlık

İlçede 2004 yılında hizmete giren Tufanbeyli Devlet Hastanesi toplumun sağlık ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Şimdiki sağlık ocağı ise Toplum Sağlığı Merkezine dönüşecektir. Tufanbeyli Devlet Hastanesi'nde 4924 sayılı kanuna göre çalışan sözleşmeli devlet memurları bugüne kadar Tufanbeyli Devlet Hastanesi'ne birçok kez takdir kazandırmıştır. 2009 yılında 2 dahiliye 1 kadın doğum 1 aile hekimi ve bir diş tabibi, acil serviste ise 4 pratisyen hekim görev yapmaktadır.

Yaşam

Tufanbeyli halkı geçimini çoğunlukla çiftçilikle sürdürmektedir. İlçede küçük çapta ticaret olsa da bu iç bir ticaret olup tarım ürünleri dışında üretilip dışarıya satılan fazlaca kalem yoktur. İlçe nüfusu son dönemlerle özellikle Adana ve Kayseri'ye iş sebebiyle göç vermiştir.

Düğünler tüm halkın katılımıyla güzel bir ortamda geçer. 3 gün süren düğünün 1. günü güvey evinde öğle yemeğinin verilmesi ve akşam ev önünde davulların çalınması ve misafirlerin oyunlarıyla başlar. Bu oyunlarda kızlar ve erkekler tek tek ya da gruplar halinde çıkıp oynarlar. Bunun yanı sıra önemli bir oyun şeklide halaylardır. Halaylarda 10 kişi ve üzeri kadınlı erkekli topluluk birlikte figürleri icra ederler. bu oyunlardan bazıları Adana, Kırıkhan, Malatya üç ayağıdır. Daha çok erkekler arasında oynanan sinsin de bu oyunlardan biridir. 2. gün sabah güvey evinde çalınan düğün kınacının kız evine gitmesiyle devam eder. Kınacı gelinliği kız evine kadar götürür. kınacı (oğlan evinin toplanıp kalabalık bir şekilde kız evine gitmesidir) kız evine gittikten sonra o akşam kız evinde ya da halka açık bir alanda Kına Merasimi yapılır ve geline kına yakılır. o gece saat 00:00'a kadar düğün devam eder. sabah oğlan evinde davullar çalmaya başlar ve öğleden sonra 15:00 civarları oğlan evi araçlarla konvoy oluşturarak kız evine gider. buradan gelin alınır ve kısa bir ilçe turu atıldıktan sonra oğlan evine gelin iner. bu şekilde düğün merasimi tamamlanmış olur.

Yaşam içerisindeki önemli ayrıntılardan biride cenaze durumlarında öne çıkar. Tüm halk cenaze evinde toplanır. Cenaze defnedildikten sonra yakın akrabalar 3 gün bu evde kalır ve cenaze sahiplerini yalnız bırakmaz. 3.gün öğle namazından sonra mehrumun hayrına bir yemek verilir. 7. gün yine mehrumun hayrına bir yemek verilir. bu iş 40. ve 52. günde de tekrar edilir. bu süre zarfında dualar ve sureler okunmak suretiyle mehrumun ve tüm insanların adına Allah'tan yardım istenir. Kur'an-ı Kerim'den okunan sureler ile hem aile efradının hem de yakınlarının teskin edilmesi de sağlanmış olur. Taziye için gelen herkes mutlaka Kur'an okutarak günahların affı için Allah'a sığınır.

KÜREBELİ YAYLASI Tufanbeyli halkı eskiden beri hayvancılıkla da uğraşmaktadır. yaz geldiğinde özellikle hayvanlarının daha rahat beslenmesi için yaylaya göç ederler. Tufanbeyli halkının yaylası kürebelidir. Yazları aileler (hala hayvancılıkla uğraşanların bir bölümü) Kürebeli yaylasına çıkar ve burada tüm yazı geçirirler. doğasının güzelliği ile bir cennet harikasıdır kürebeli. 1500-1800 rakım arasında yazın sıcaklığından uzak, göl kenarında tatlı bir yaşamdır kürebeli hayatı.

Tarım

İlçede buğday, şekerpancarı, fasulye, nohut, patates üretimi çoğunluğu oluşturmaktadır. Son yıllarda meyvecilik içinde adımlar atılmaktadır. Su kaynakları açısından zengin olmasına rağmen kullanım yönünden zayıftır.

Köyleri

Tufanbeyli ilçesine bağlı 30 adet mahalle bulunmaktadır. Bu köyler sırasıyla Akçal, Akpınar, Ayvat, Bolatpınar, Bozgüney (kasaba), Çatalçam, Çukurkışla, Damlalı, Demiroluk, Doğanbeyli, Doğanlı, Elemanlı, Evci, Fatmakuyu, Hanyeri, İğdebel, Karsavuran, Güzelim, Kayapınar, Kayarcık, Kirazlıyurt, Koçcağız, Ortaköy, Pekmezli, Pınarlar (hastane), Şarköy (Comana), Taşpınar, Tozlu, Yeşilova, Yamanlı mahalleleridir. İstiklal

Kaynakça

  1. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCPo7cS. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  2. ↑ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtmctCP1. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  3. ↑ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtoHMS5E. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  4. ↑ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuF8OdV. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  5. ↑ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btv72vNc. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  6. ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtxE3Nk9. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btz21jJv. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1ZYJSO. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  9. ↑ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3NJQHQ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCaJza5. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEcpfl3. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGFVZeo. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  13. ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxKdmdT. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  14. ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUVFUCi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  15. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCPo7cS. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  16. ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.

Dış bağlantılar

Tufanbeyli mahalleleri
Adana'nın ilçeleri
This article is issued from Vikipedi - version of the 9/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.