Tutankhamun
Tutankhamun | |
---|---|
Mısır Firavunu | |
Kahire Mısır Müzesi'nde sergilenen Tutankamon'un mumyasının maskesi | |
Hüküm süresi | MÖ 1332-1323 |
Taç giymesi | MÖ 1332 |
Önce gelen | Smenkhkare |
Sonra gelen | Ay |
Hanedan | 18. Hanedan |
Babası | Akhenaton[1] |
Doğum | MÖ 1341 |
Ölüm | MÖ 1323 (18 yaşında) |
Tutankhamun ya da Tutankamon (Mısırca:twt-ˁnḫ-ı͗mn, Amun`un yaşayan resmi veya Amun şerefesi adına anlamında) Mısır firavunu. MÖ 1332-MÖ 1323 yılları arasında hüküm sürmüştür.
Hayatı
Asıl adı Tutankhaton'dur. Mısırda ilk kez Tektanrılı Aten dinini kuran, IV. Amenotep'in oğludur. Babası ölünce, başka bir anneden olan üvey kızkardeşi Ankhesenamen ile evlenerek tahta çıktı. Saltanatının ilk yıllarında, Mısır'ın eski çok tanrılı dinine dönüş yaşandı. Kendisi de Tutankhaton adı yerine Tutankhamun adını aldı. Böylece, IV. Amenhotep'in kurduğu Aten dini söndü. Tutankhamun'un çağı barış içinde geçti. Çok genç yaşta ölen bu kraldan sonra, babasına vezirlik, kendisine de küçüklüğünde naiplik yapmış olan Ay, dul kraliçe ile evlenerek tahta çıktı.
Mezarı
1922 yılında Howard Carter tarafından bulunmuştur. Tutankamon’un mezarı Krallar Vadisi'nde yer almaktadır. Tutankhamun'un mumyası haricinde mezardan çıkarılanlar Kahire müzesinde sergilenmektedir. Mezarı 1972'de Londra'da ve daha sonra ABD'de sergilenmiştir.
Tutankhamun efsanesi
Kral Tutankhamun'un mezarı, diğer kralların mezarlarına göre oldukça gösterişlidir. Tutankhamun'un genç yaştaki sıradışı ölümünün nedeni bugün bile pek bilinmemektedir. Sanki Tutankamon aceleyle gömülmüştür. Bir kısım araştırmacılara göre mezar bir soylu için hazırlanmaktaydı fakat o sırada Tutankamon ölünce aceleyle buraya gömdürüldü. Ancak mumyasının kafatası sol kulağının arkasında zedelenme bulunduğu için şu anki Mısır bilimcilerinin son açıkladığı durum Tutankhamun'un generali olan Horemheb'in yönetimi ele geçirme amacıyla Tutankhamun'un kafatası arkasına sert bir cisimle vurmuş olabileceği tezidir.[2]
Tutankamon’un mezarı iki odadan ve ilk odaya inen bir merdivenden oluşmaktadır. İlk odada bir at arabası, Tutankamon’un tahtı ve bunlar gibi Tutankamon’un hayattayken kullandığı paha biçilemez eserler bulunmuştur. Bu oda bulunduğunda, odanın Krallar Vadisi'inde yer almasından dolayı, bir mezar olması gerektiğini düşünen Howard Carter ve arkadaşları odanın duvarlarına vurarak duvarın arkasındaki boşlukları aradılar. Sonunda bir boşluk bulundu ve duvar kırıldı. Duvarın arkasındaki bir odada, yeni bir oda gibi görünen kocaman bir tahta kutu vardı. Kutu mühürlüydü. Howard Carter, mühürü -hayatında gördüğü ve göreceği en güzel şeyi- görmüştü. Bir lahtin içindeki som altından tabut mum ışığında bile parlıyordu. Howard Carter bu keşfi ile kendisine iyi bir kariyer sağlasa bile fakirlik ve unutulmuşluk içinde ölürken cenazesine bir iki kişi dışında kimse katılmamıştır.
Lanetler, Carter'in çok sevdiği kanaryasının bilinmeyen bir nedenden dolayı Mısır'ın simgesi olarak kabul edilen bir kobra yılanı tarafından yenilmesiyle başladı. Bir süre sonra kazı işlerinin ücretini karşılayan Lord Carnavron'un Kahire'de kan zehirlenmesi nedeniyle ölümü büyük yankı uyandırdı ve turist akını yaşandı. Ayrıca mezara giren bazı kişilerin ateşli bir hastalıktan ölmesi de firavunun laneti adında bir hurafe başlatmıştır.
Firavun'un lahitinde hiyeroglif olarak bulunan yazılarda dikkat çekmektedir; Firavunun mezarına her kim dokunursa ölümün kanatları onu saracaktır.[3]
Ailesi
- Baba: IV. Amenhotep (Akhenaton) oldu.
- Anne: Prenses Kia
- Kardeşleri: Smenkhkare
- Eşi: Ankhesenpaaten
- Oğulları: yok
- Kızları: yok
Adları
Doğum adı |
|
Tutankhaton Aton`un yaşayan resmi | ||||||||||||||||
Kendi seçtiği ad |
|
Tutankhamun (Heliopolis hümkümdarı,Yukarı Mısır, Amun`un yaşayan resmi) | ||||||||||||||||
Taht adı |
|
Neb-cheperu-Rê (Neb-xprw-Ra) |
Resimler
- Tutankhamun ve eşi
- Tutankhamun : savaş resmi
- Tutankhamun mezarı Krallar vadisi
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ↑ Frail boy-king Tut died from malaria, broken leg by Paul Schemm, Associated Press. 16 February 2010.
- ↑ Tutankhamun laneti hakkında bilinmeyenler
- ↑ Tutankhamon Laneti
|
Antik Mısır | |||
---|---|---|---|
Yerler/Mekanlar/Şehirler: Nil | Nivt/Vaset/Teb | İskenderiye | Annu/Iunu/Heliopolis | Luksor | Abdju/Abidos | Giza | İneb Hedj/Memfis | Djanet/Tanis | Rosetta | Akhetaten/Amarna | Atef-Pehu/Fayyum | Abu/Yebu/Elefantin | Sakkara | Dahşur | |||
Ogdoad tanrıları: Amun | Amunet | Huh/Hauhet | Kuk/Kauket | Nu/Naunet | Ra | Hor/Horus | Hathor | Anupu/Anubis | Mut | |||
Ennead tanrıları: Atum | Shu | Tefnut | Geb | Nuit | Ausare/Osiris | Aset/İsis | Set | Nebet Het/Neftis | |||
Savaş tanrıları: Bast | Anhur | Maahes | Sekhmet | Pakhet | |||
Cisimleşmiş tanrıları: Chons | Maàt | Hu | Saa | Shai | Renenutet| Min | Hapi | |||
Diğer tanrılar: Djehuty/Thoth | Ptah | Sobek | Chnum | Taweret | Bes | Seker | |||
Ölüm: Mumya | Horus'un dört oğlu | Kanopik çömlekler | Ankh | Ölüler kitabı | KV | Uşabti | |||
Yapılar: Piramitler | Karnak Tapınağı | Sfenks | İskenderiye feneri | İskenderiye kütüphanesi | Der el-Bahri | Memnon heykeli | Ramesseum | Ebu Simbel | |||
Yazı: Mısır hiyeroglifleri | Mısır rakamları | Demotik | Hiyeratik | |||
Kronoloji: Antik Mısır | Arap yönetiminde Mısır | Osmanlı yönetiminde Mısır | Modern Mısır |