Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi
مجلس أمن الأمم المتحدة (Arapça) | |
---|---|
New York'daki BM Güvenlik Konsey odası | |
Kısaltması | UNSC |
Kuruluşu | 1946 |
Türü | Ana Organ |
Yasal durumu | Etkin |
Başkanı | Dönüşümlü |
Websitesi | http://un.org/en/sc/ |
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Birleşmiş Milletler'in, üye ülkeler arasında güvenlik ve barışı korumakla yükümlü, en güçlü organı. Birleşmiş Milletler'in diğer organları sadece tavsiye kararı alabilirken, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin kararları, tüm üye ülkeler açısından bağlayıcılık taşımaktadır. Bu bağlayıcılık, üye ülkelerin tamamına yakını tarafından imzalanmış olan Birleşmiş Milletler Tüzüğü'nde açık bir şekilde belirtilmiştir. Daimi üyelerin veto hakları, BM'nin bu kurumunu tam anlamıyla demokratik bir kurum olmaktan çıkarmaktadır.
Üyeler
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, 15 üye ülkeye sahiptir. Bu ülkelerden beş tanesi daimi üye, on tanesi ise seçilmiş üyelerdir. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri, aynı zamanda Birleşmiş Milletler'in kurucu üyeleri olan Rusya ve Çin Halk Cumhuriyeti, SSCB ve Çin Cumhuriyeti'nin halefleri olarak, konsey tarafından tanınmışlardır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde, kararları veto etme hakkı bulunan daimi üyeler Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Fransa, Çin Halk Cumhuriyeti ve Rusya ile on geçici üye ülke bulunur. Dönüşümlü 10 üye ülke her iki yılda bir Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda yapılan seçimlerle belirlenir. Konsey Başkanlığı ise ayda bir üye ülkeler arasında el değiştirir.
Birleşmiş Milletler'in üyeleri, örgütün hızlı ve etkili hareket etmesini sağlamak için, uluslararası barış ve güvenliğin korunmasında başlıca sorumluluğu Güvenlik Konseyi'ne bırakırlar ve bu sorumluluk gereğince görevlerini yerine getirirken Güvenlik Konseyi'nin kendi adlarına hareket ettiğini kabul ederler.
Güvenlik Konseyi, bu görevleri yerine getirirken Birleşmiş Milletler'in Amaç ve İlkeleri'ne uygun hareket eder. Bu görevleri yerine getirebilmesi için Güvenlik Konseyi'ne verilmiş belirli yetkiler VI-VIII. ve XII. bölümlerde gösterilmiştir.
Daimi üyeler
Ülke | Bölgesel Grup | Mevcut temsilci devlet | Eski temsilci devlet |
---|---|---|---|
Çin Halk Cumhuriyeti | Asya-Pasifik | Çin Halk Cumhuriyeti (1971-) | Çin Cumhuriyeti (1946-1971) |
Fransa | Batı Avrupa ve Diğerleri | Beşinci Fransa Cumhuriyeti (1958-) | Dördüncü Fransa Cumhuriyeti (1946-1958) |
Rusya | Doğu Avrupa | Rusya Federasyonu (1992-) | Sovyetler Birliği (1946-1991) |
Birleşik Krallık | Batı Avrupa ve Diğerleri | Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı (1946-) | — |
Amerika Birleşik Devletleri | Batı Avrupa ve Diğerleri | Amerika Birleşik Devletleri (1946-) | — |
Geçici üyeler
Dönem | Afrika | Asya-Pasifik | Latin Amerika ve Karayipler |
Batı Avrupa ve Diğerleri |
Doğu Avrupa | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2017–18 | Etiyopya | Kazakistan | Bolivya | İsveç | İtalya (2017)[1] & Hollanda (2018)[2] | |||||
2016–17 | Mısır | Senegal | Japonya | Uruguay | Ukrayna | |||||
2015–16 | Angola | Malezya | Venezuela | Yeni Zelanda | İspanya |
İşleyiş
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararları, üye ülkeler tarafından verilen bir önergenin, 15 üye ülkeden dokuzu tarafından kabul edilmesi ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Daimi Üyesi ülkelerden birinden ret oyu almamış olması şartıyla alınır.
Dünya barışına katkısı ve karşıt görüşler
Veto yetkisine sahip beş daimi ülke olan Amerika Birleşik Devletleri, Rusya Federasyonu, Çin Halk Cumhuriyeti, Fransa ve Birleşik Krallık aynı zamanda dünyanın en çok silah üreten ve pazarlayan ülkeleridir.[3]. Sadece Çin, Almanya'dan sonra altıncı durumdadır. Dünya silah ticaretinin baş aktörlerinden oluşan Güvenlik Konseyi Ülkeleri'nin dünya barışına kalıcı katkıda bulunacak kararlar verebileceğine bazı çevreler şüpheyle bakmaktadır.
Kore Savaşı (1950) ve Körfez Savaşı kararları, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylanmıştır.
Kaynakça
- ↑ "General Assembly Elects 4 New Non-permanent Members to Security Council, as Western and Others Group Fails to Fill Final Vacancy". 4 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160904121336/http://www.un.org/press/en/2016/ga11796.doc.htm. Erişim tarihi: 9 August 2016.
- ↑ "Elected to Security Council in Single Round of General Assembly Voting, Italy Says It Will Cede Non-Permanent Seat to Netherlands after 1 Year". 4 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160904121354/http://www.un.org/press/en/2016/ga11797.doc.htm. Erişim tarihi: 9 August 2016.
- ↑ "Rakamlarla Dünya Silah Ticareti (İngilizce)". Jubilee 2000. http://www.globalissues.org/Geopolitics/ArmsTrade/BigBusiness.asp. Erişim tarihi: 2007-09-21.
Dış bağlantılar
|
|
|