Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi

مجلس أمن الأمم المتحدة (Arapça)
联合国安全理事会 (Çince)
Conseil de sécurité des Nations unies (Fransızca)
United Nations Security Council (İngilizce)
Consejo de Seguridad de
las Naciones Unidas (İspanyolca)

Совет Безопасности Организации Объединённых Наций (Rusça)

New York'daki BM Güvenlik Konsey odası
Kısaltması UNSC
Kuruluşu 1946
Türü Ana Organ
Yasal durumu Etkin
Başkanı Dönüşümlü
Websitesi http://un.org/en/sc/

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Birleşmiş Milletler'in, üye ülkeler arasında güvenlik ve barışı korumakla yükümlü, en güçlü organı. Birleşmiş Milletler'in diğer organları sadece tavsiye kararı alabilirken, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin kararları, tüm üye ülkeler açısından bağlayıcılık taşımaktadır. Bu bağlayıcılık, üye ülkelerin tamamına yakını tarafından imzalanmış olan Birleşmiş Milletler Tüzüğü'nde açık bir şekilde belirtilmiştir. Daimi üyelerin veto hakları, BM'nin bu kurumunu tam anlamıyla demokratik bir kurum olmaktan çıkarmaktadır.

Üyeler

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, 15 üye ülkeye sahiptir. Bu ülkelerden beş tanesi daimi üye, on tanesi ise seçilmiş üyelerdir. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri, aynı zamanda Birleşmiş Milletler'in kurucu üyeleri olan Rusya ve Çin Halk Cumhuriyeti, SSCB ve Çin Cumhuriyeti'nin halefleri olarak, konsey tarafından tanınmışlardır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde, kararları veto etme hakkı bulunan daimi üyeler Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Fransa, Çin Halk Cumhuriyeti ve Rusya ile on geçici üye ülke bulunur. Dönüşümlü 10 üye ülke her iki yılda bir Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda yapılan seçimlerle belirlenir. Konsey Başkanlığı ise ayda bir üye ülkeler arasında el değiştirir.

Birleşmiş Milletler'in üyeleri, örgütün hızlı ve etkili hareket etmesini sağlamak için, uluslararası barış ve güvenliğin korunmasında başlıca sorumluluğu Güvenlik Konseyi'ne bırakırlar ve bu sorumluluk gereğince görevlerini yerine getirirken Güvenlik Konseyi'nin kendi adlarına hareket ettiğini kabul ederler.

Güvenlik Konseyi, bu görevleri yerine getirirken Birleşmiş Milletler'in Amaç ve İlkeleri'ne uygun hareket eder. Bu görevleri yerine getirebilmesi için Güvenlik Konseyi'ne verilmiş belirli yetkiler VI-VIII. ve XII. bölümlerde gösterilmiştir.

Daimi üyeler

Daimi beşlinin 1946-2015 aralığında uyguladıkları veto sayısı
Ülke Bölgesel Grup Mevcut temsilci devlet Eski temsilci devlet
 Çin Halk Cumhuriyeti Asya-Pasifik  Çin Halk Cumhuriyeti (1971-) Çin Cumhuriyeti Çin Cumhuriyeti (1946-1971)
 Fransa Batı Avrupa ve Diğerleri  Beşinci Fransa Cumhuriyeti (1958-)  Dördüncü Fransa Cumhuriyeti (1946-1958)
 Rusya Doğu Avrupa  Rusya Federasyonu (1992-)  Sovyetler Birliği (1946-1991)
 Birleşik Krallık Batı Avrupa ve Diğerleri  Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı (1946-)
 Amerika Birleşik Devletleri Batı Avrupa ve Diğerleri  Amerika Birleşik Devletleri (1946-)

Geçici üyeler

Birleşmiş Milletler Bölgesel Grupları üyeliğine göre BMGK içinde gruplandırılmış oturma düzeni.
  Afrika Grubu
  Asya-Pasifik Grubu
  Doğu Avrupa Grubu
  Latin Amerika ve Karayip Devletleri Grubu (GRULAC)
  Batı Avrupa ve Diğerleri Grubu (WEOG)
Dönem Afrika Asya-Pasifik Latin Amerika
ve Karayipler
Batı Avrupa
ve Diğerleri
Doğu Avrupa
2017–18  Etiyopya  Kazakistan  Bolivya  İsveç  İtalya (2017)[1] &
 Hollanda (2018)[2]
2016–17  Mısır  Senegal  Japonya  Uruguay  Ukrayna
2015–16  Angola  Malezya  Venezuela  Yeni Zelanda  İspanya

İşleyiş

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararları, üye ülkeler tarafından verilen bir önergenin, 15 üye ülkeden dokuzu tarafından kabul edilmesi ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Daimi Üyesi ülkelerden birinden ret oyu almamış olması şartıyla alınır.

Dünya barışına katkısı ve karşıt görüşler

Veto yetkisine sahip beş daimi ülke olan Amerika Birleşik Devletleri, Rusya Federasyonu, Çin Halk Cumhuriyeti, Fransa ve Birleşik Krallık aynı zamanda dünyanın en çok silah üreten ve pazarlayan ülkeleridir.[3]. Sadece Çin, Almanya'dan sonra altıncı durumdadır. Dünya silah ticaretinin baş aktörlerinden oluşan Güvenlik Konseyi Ülkeleri'nin dünya barışına kalıcı katkıda bulunacak kararlar verebileceğine bazı çevreler şüpheyle bakmaktadır.

Kore Savaşı (1950) ve Körfez Savaşı kararları, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylanmıştır.

Kaynakça

Bu maddeyi dinle (bilgi)
Bu ses dosyası 09-01-2010 tarihli sürümünden üretilmiştir ve bu tarihten sonra madde yapılmış olan eklemeleri kapsamamaktadır. (Medya yardım)
Diğer konuşan maddeler

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/3/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.