VI. Alfonso

VI. Alfonso
Alfonso VI, bir 12. yy elyazmasından alınan minyatür, Santiago Katedrali, İspanya
Tüm İspanya Kralı Imperator totius Hispaniae
Hüküm süresi	1077–1109
Taç giymesi	1077
Önce gelen	I. Fernando
Sonra gelen	Urraca I. Alfonso

Ölüm	1109 Toledo

VI. Alfonso, lakabı Cesur Alfonso, İspanyolca: Alfonso El Bravo (Haziran 1040'tan önce-1109, Toledo, Kastilya), 1065-70 arasında León, 1072-1109 arasında yeniden birleşen Kastilya ve León kralı. 1077'de kendini “tüm İspanya imparatoru” (imperator totius Hispaniae) ilan etti. Müslüman vasallarını baskı altında tutması, İspanya'nın 1086'da Kuzey Afrika'dan gelen Murabıtlar tarafından işgal edilmesine yol açmıştır.

Tahta geçişi

Alfonso, Kral I. Fernando ile karısı Sancha'nın ikinci oğluydu. İleride Palencia piskoposu atanacak olan Raimundo ile, Carrión kontu Pedro Ansúrez tarafından eğitildi. Fernando'nun 1065'te ölmesi üzerine, Leon Krallığı'yla birlikte Müslüman Tuleytule (Toledo) Krallığı'nın ödediği haraç da ona kaldı. Miras olarak Kastilya Krallığı'nı ve Zaragoza'nın ödediği haracı alan ağabeyi II. Sancho, Alfonso'ya düşen serveti kıskanarak ona düşman oldu. Alfonso, ağabeyiyle yaptığı iki savaşta da yenildi. 1068'de Llantada'da uğradığı yenilgiden sonra krallığını elinde tutmayı başardıysa da, 1072'de Golpejera'da uğradığı yenilginin ardından yakalanıp sürgüne gönderildi. Bir süre, kendisine bağımlı olan Tuleytule'nin Müslüman hükümdarı Memun'un sarayında yaşadı. Kısa süre sonra Leon'da bir ayaklanma başlatan ve Sancho'ya karşı Alfonso'yu tutan kız kardeşi Urraca, surlarla çevrili Zamora kentinde Sancho tarafından kuşatıldı. Ama Sancho, kuşatma sırasında, bir olasılıkla Urraca'nın adamlarınca öldürüldü. Günümüzde bazı tarihçiler, Alfonso ile Urraca arasında cinsel yakınlık olduğunu bile öne sürmüşlerdir.

Savaşları

Sancho'nun ölümü üzerine Alfonso, kendi krallığı olan Leon'u yeniden ele geçirdi ve 1072'de Kastilya Krallığı'nın varisi oldu. Ardından, Sancho'nun, ikisinin de küçük kardeşleri olan Garcia'dan elde ettiği Galicia'yı işgal etti. Garcia'yı ölene değin hapiste tuttu. Bundan sonraki saltanat yılları başarılı oldu. Rioja ve Bask eyaletlerini ele geçirdi. Sancho Ramirez, Navarra'nın, Ebro Nehrinin kuzeyinde kalan kesiminde Alfonso'nun egemenliğini kabul etti. Alfonso'nun 1077'de aldığı imperator totius Hispanie unvanı öbür Hıristiyan krallarca onaylandı. Ardından Tuleytule'yi fethetmek için harekete geçti ve uzun bir kuşatmadan sonra Mayıs 1085'te burayı ele geçirdi. Hıristiyan İspanya'nın, 8. yüzyıl başlarından beri Müslümanların elinde bulunan ve yarımadanın en önemli tarihsel, stratejik ve kültürel merkezlerinden biri olan Tuleytule'yi geri alması yaşamsal önem taşıyordu.

Alfonso, düşmanlarına karşı güvence sağlamak karşılığında, dağınık Müslüman emirliklerden (tevaif-i müluk) düzenli ve ağır vergiler (parias) aldı. Emirliklerin böylece yoksullaşacağını, sonunda her birinin savaşa gerek kalmadan teslim olacağını umuyordu. Vergiler yoluyla Hıristiyan İspanya'ya akan Müslüman altınları, kutsal yerlere, kiliselere, manastırlara yapılan bağışlara ve savaşlara harcandı. Müslüman emirlerin, haraç yükümlülüğünü karşılamak için uyruklarından topladıkları vergileri ağırlaştırmaları, halk arasında hoşnutsuzluk yaratmış ve böylece Tuleytule'nin teslim olmasıyla sonuçlanan zayıflama sürecine katkıda bulunmuştu. İşbiliye'nin (Sevilla) Müslüman hükümdarı Mutemid, çaresizlik içinde, Murabıt hanedanından gelen Kuzey Afrika emiri Yusuf İbn Taşfin'den ve ona bağlı Sahralı aşiretlerden yardım istedi. Emir, Temmuz 1086 sonunda El Cezire'de (Algeciras) karaya çıktı, 23 Ekim'de de Badajoz yakınlarındaki Zallaka'da VI. Alfonso'yu büyük bir yenilgiye uğrattı. Alfonso'nun Hıristiyan ülkelerden yardım istemesi üzerine küçük bir Haçlı ordusu toplandı. Ama Müslümanların Tudela'daki karakolunu kuşatmak için bile varını yoğunu tüketen Haçlılar, Alfonso'nun topraklarına hiç ulaşamadılar.

Alfonso'nun tevaif-i müluk üzerindeki gücünü büyük ölçüde azaltan Zallaka yenilgisi, Rodrigo Diaz de Vivar (El Cid) ile de uzlaşmasına neden oldu. El Cid önceleri Alfonso'nun sarayında hizmet etmiş, ama hakkındaki kuşkuların yoğunlaşması üzerine 1081'de Zaragoza'daki Müslüman hükümdarın hizmetine girmişti. Zallaka yenilgisinden sonra Alfonso, El Cid'e İspanya'nın doğusunu işgal etme ve savunma görevini verdi; Rodrigo bu görevi büyük başarıyla yerine getirdi.

1086-1109 arasında Murabıtlar karşısında sürekli yenilgiye uğrayan Alfonso, 1108'de Uclés'teki son çarpışmada tek oğlu Sancho'yu yitirdi. Murabıtlara karşı savaşın ölümünden sonra da sürmesini sağlamak amacıyla kızı Urraca'yı Aragon kralı I. Alfonso ile evlendirdi. Leon ve Kastilya'nın ileride Aragonlu bir prens tarafından yönetilmesi anlamına gelen bu karar, Alfonso'nun boyun eğmez kişiliğinin göstergesiydi.

Hükümdarlığı ve evlilikleri

VI. Alfonso'nun hükümdarlığı siyasal bakımdan başarısızdı; ama kendisine bağlı ülkeleri Avrupalılaştırarak önemli bir kültürel işlev gördü. Burgonyalı Constance ile evlenen Alfonso üzerindeki Frank etkisi, sanatta Romanesk üslubun kullanılmaya başlamasında, Musta'rib ayin usulleri yerine Roma usulleri benimsenmesinde, Vizigot yazısının yerini Karolenj yazısının almasında, Cluny tarikatını bütün gücüyle desteklemesinde ve Santiago hac yolunu yeniden inşa edip korumasında kendini gösterdi.

Kaynaklar

İngilizce Vikipedi, VI. Alfonso maddesinden tercüme edilmiştir.

Resmî unvanlar
Önce gelen: I. Fernando (León Kralı)	Tüm İspanya İmparatoru (Imperator totius Hispaniae) 1077–1109	Sonra gelen: Urraca I. Alfonso

Önce gelen: I. Fernando	León Kralı 1065–1072	Sonra gelen: Urraca II. Sancho

Önce gelen: II. Garcia	Galicia Kralı 1071–1072	Sonra gelen: Urraca II. Sancho

Önce gelen: II. Sancho	León Kralı 1072–1109	Sonra gelen: Urraca

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/8/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.