Vangelis
Vangelis | |
---|---|
Doğum |
29 Mart 1943 Yunanistan / Volos |
Milliyet | Yunanistan |
Meslek | Müzisyen, besteci, Albüm yapımcısı |
Resmî site | http://www.vangelishistory.com/ |
Vangelis (asıl adı Evangelos Odysseas Papathanassiou) (d. 29 Mart 1943, Volos, Yunanistan), dünyaca tanınan New Age ve elektronik müzik bestecisi ve müzik adamı.
En bilinen besteleri, Chariots of Fire Blade Runner ve Carl Sagan's Cosmos adlı filmler için hazırlamış olduğu tema müzikleridir. Bunlardan "Chariots of Fire" ile 1981 yılında Akademi ödülü almıştır. Vangelis, ayrıca 2002 FİFA Dünya Kupası marşını bestelemiştir. Albedo 0.39 albümünde yer alan "Pulstar" isimli şarkısının bir versiyonu, bir dönem ESPN’in "SportsCenter" programında ve WTVK ve WNEV’nin haberlerinde jenerik müziği olarak kullanılmıştır.
Biyografi
(1943-1960) Gelişim dönemi
Evangelos Odysseas Papathanassiou 29 Mart 1943'te Yunanistan'ın Volos kentinde dünyaya geldi. 4 yaşında beste yapmaya başladı ve büyük ölçüde kendi kendini yetiştirdi. Geleneksel piyano derslerini almayı reddetti ve kariyeri boyunca nota yazma ve okuma konusunda kapsamlı bilgisi olmadı. Atina Güzel Sanatlar Akademisi’nde resim okudu.
(1961-1972) Değişik gruplardaki erken dönem çalışmaları
1960'ların başlangıç yıllarında Forminx adlı pop gurubunu kurdu.
1968'deki öğrenci olaylarında Paris'e taşındı ve Demis Roussos ve Loukas Sideras’la birlikte Aphrodite’s Child isimli progresif rock grubunu kurdu. Birlikte, Avrupa'da hit yapmış bir single olan "Rain and Tears"ı çıkardılar. Özellikle, müzik anlayışı açısından devrimsel olan 666 isimli Albümleri dolayısıyla, müzik tarihçileri tarafından progresif rock ve konsept albümlerinin gelişiminde bir eksen kabul edildiler. 1972 yılında grup dağıldı, ancak Vangelis, Roussos'nun birkaç albüm ve single’ının yapımcılığını üstlendi. Buna karşılık olarak Roussos ise Blade Runner soundtrack’inde vokal görevini üstlendi.
(1973-1980) Solo kariyerinin başlangıcı
1973'te, Vangelis, Fransız film yapımcısı Frederic Rossif’in iki filminin müziğini yaparak solo kariyerine başlamış oldu. İlk resmi solo albümü olan Earth’ün kayıtları da 1973 yılında yapıldı. Aynı dönemde başka bir progresif rock grubu, Yes ile provalar yaptı. Hiçbir zaman gruba katılmamasına rağmen (gruba Patrick Moraz alınmıştı), ileride birçok vesileyle birlikte çalışacakları vokalist Jon Anderson’la dost oldular.
Londra’ya taşındıktan sonra, Vangelis, RCA Records ile bir anlaşma imzaladı, kendi stüdyosu olan (Nemo Studios)'u kurdu ve eleştirmenlerin takdirini kazanmış Heaven and Hell(1975), Spiral (1977) ve China(1979) albümlerini kaydetti. Sonradan, Heaven and Hell, Carl Sagan tarafından PBS televizyon dizisi Cosmos’un tema müziği olarak kullanıldı. Ayrıca, Yunan rock grubu Socrates Drank The Conium’um muhtemelen en önemli albümü olan Phos’un kayıtlarında yapımcı olarak yer aldı ve klavye çalma görevini üstlendi.
(1981-1999) Soundtrack çalışmaları ve ticari başarı
1981 yılında Chariots of Fire’ın müziklerini yaptı. Bir elektronik müzik çalışması olan soundtrack, dönemin trendleri ve karakteristiğiyle pek uyumlu kabul edilmese de beklentilerin üzerinde bir başarı elde etti. Film, En İyi Film dahil altı adet ödül kazandı. Vangelis, Orijinal Film Müziği dalında Akademi ödülüne layık görüldü. Filmin açılışındaki tema müziği 1982 yılında single olarak yayınlandı ve 5 ay süren istikrarlı bir yükseliş trendinin sonunda listelerde bir hafta boyunca birinci sırada yer aldı. O yıldan bu yana, enstrümantal bir eser olarak, yalnızca, 1985 yılında yayınlanmış “Miami Vice Theme”, listelerde birinci sırada yer alabildi.
Chariots of Fire’ın başarısından ilham almış olması muhtemel olan yönetmen Peter Weir, Vangelis'in daha önceden yayınlanmış bir çalışmasını (1979 çıkışlı Opera Sauvage albümünden L’enfant parçası en belirgin olmak üzere “The Year of Living Dangerously” isimli filminde kullandı.
1982 yılında yönetmen Ridley Scott’la ortak çalışmalara başladı. Bu ortaklıktan Blade Runner (1982) ve 1492:Conquest of Paradise (1992) filmlerinin müzikleri çıktı. Ayrıca Jacques-Yves Cousteau’nun deniz altında çekilen belgesellerinin müziklerini yaptı. 1981 ve 1986 yıllarında İtalyan şarkıcı Milva’yla çalıştı, ve özellikle Almanya’da “Ich hab’keine Angst” ve “Geheimnisse” albümleriyle önemli başarı elde etti. 1992’de, Fransa ona Chevalier des Arts et des Lettres unvanını verdi.
1980 ve 1990’lı yıllarda Vangelis, Jon Anderson'la birlikte Jon&Vangelis projesi için birkaç albüm çıkardı.
(2000'den günümüze) Geç dönem çalışmaları
2001’de elektronikten çok orkestral bir albüm olan ve aslında 1993’te yazılmış olan Mythodea’yı çıkardı; ve bu eser NASA tarafından Mars özel görevleri tema müziği olarak kullanıldı.
2004 yılında Oliver Stone'un Alexander isimli filminin soundtrack’ini çıkardı. 2007'de ise Yunan yönetmen Yannis Smaragdis'in 17. yüzyılda yaşamış Giritli ressam El Greco'nun yaşamını konu alan El Greco filminin müziklerini yayınladı. İkili 1997'de de Kavafis'in yaşamını konu eden Cavafy filmi için beraber çalışmış, Vangelis bu filmin müziklerini ücretsiz yapmıştı.
Diskografi
Stüdyo albümleri
- 1972 - Fais que ton rêve soit plus long que la nuit
- 1973 - Earth
- 1975 - Heaven and Hell
- 1976 - Albedo 0.39
- 1977 - Spiral
- 1978 - Beaubourg
- 1979 - China
- 1980 - See You Later
- 1984 - Soil Festivities
- 1985 - Mask
- 1985 - Invisible Connections
- 1988 - Direct
- 1990 - The City
- 1995 - Voices
- 1996 - Oceanic
- 1998 - El Greco
- 2001 - Mythodea: Music for the NASA Mission: 2001 Mars Odyssey
- 2016 - Rosetta
Soundtrack albümleri
- 1970 - Sex Power
- 1973 - L'Apocalypse des animaux
- 1975 - Entends-tu les chiens aboyer ?; - "No Oyes Ladrar Los Perros?" isimli Meksika filminin müziği
- 1976 - La Fete Sauvage
- 1979 - Opera Sauvage
- 1981 - Chariots of Fire
- 1983 - Antarctica
- 1992 - 1492: Conquest of Paradise
- 1994 - Blade Runner
- 2004 - Alexander
- 2007 - Blade Runner Trilogy. 25th Anniversary
- 2007 - El Greco Original Motion Picture Soundtrack
- 2008 - Swiadectwo - Muzyka Filmowa
- 2012 - Chariots of Fire – The Play: Music from the Stage Show
Kısıtlı basılmış çalışmaları
- (1984) Silent Portraits - Portrelerin oluşturduğu bir kitapta yer almış kısıtlı basım bir LP
- (1995) Foros Timis Ston Greco - El Greco albümünün kısıtlı basımı
- (2004) Ithaca
Ortak çalışmayla hazırlanmış albümler
- (1979) Odes - Irene Papas'la birlikte
- (1980) Short Stories - Jon & Vangelis ortak çalışması
- (1981) The Friends of Mr. Cairo - Jon & Vangelis ortak çalışması
- (1981) Ich Hab' Keine Angst - Milva & Vangelis ortak çalışması
- (1981) Moi, Je N'ai Pas Peur - Milva & Vangelis ortak çalışması (Fransızca versiyonu)
- (1983) Private Collection - Jon & Vangelis ortak çalışması
- (1986) Rhapsodies - Irene Papas'la birlikte
- (1986) Geheimnisse - Milva'yla birlikte
- (1986) Tra Due Sogni - Milva'yla birlikte (İtalyanca versiyonu)
- (1991) Page of Life - Jon & Vangelis ortak çalışması
Derleme (Best of) albümler
- (1978) The Best of Vangelis
- (1982) To the Unknown Man
- (1985) Magic Moments
- (1984) The Best of Jon & Vangelis - Jon & Vangelis ortak çalışması
- (1989) Themes
- (1994) Chronicles - Jon & Vangelis ortak çalışması
- (1995) Mundo Magico De Vangelis
- (1995) Themes II
- (1996) Portraits (So Long Ago, So Clear)
- (1998) Mystera
- (1999) Mystera III
- (2001) The Best of Mystera
- (2000) Reprise 1990-1999
- (2003) Odyssey
Promosyon albümleri
- (1976) The Vangelis Radio Special [promo only]
Bootleg albümleri
- (1978) Hypothesis
- (1978) Dragon
EP ve single’lar
- (1968) The Clock / Our Love Sleeps On The Water
- (1977) To The Unknown Man / To The Unknown Man 2
- (1979) The Long March / The Long March 2
- (1980) Don't Be Foolish / Doesn't Matter [Peter Marsh & Vangelis]
- (1980) My Love / Domestic Logic One
- (1983) And When The Night Comes / Song Is [Jon & Vangelis]
- (1991) Wisdom Chain (EP) [Jon & Vangelis]
- (1992) Conquest Of Paradise (EP)
- (1992) In London [Neuronium & Vangelis]
- (1996) Ask The Mountains (EP) [Vangelis ve Stina Nordenstam]
- (1996) A Separate Affair (EP) [Neuronium & Vangelis] - 'In London'ın remix çalışmaları; 2002 yılında yeninden master yapıldı
- (1997) March With Me / Like a Dream [Montserrat Caballe ve Vangelis]
- (2001) Mythodea Special Edit
- (2002) Anthem - 2002 FIFA World Cup Official Anthem (EP) - birçok farklı baskısı bulunmakta.
Dış bağlantılar
- Elsew.com - Elsewhere - Özel sahibi olan ve sık sık güncellenen Vangelis sitesi: biyografi, diskografi, röportajlar, vb.
- Vangelis Collector - Diskografisi hakkındaki en kapsamlı bilgi
- NemoStudios.co.uk Vangelis kendi kayıt stüdyosu hakkında İngilizce web sitesi
- Değişik linkleri içeren bir liste
- Vangelis'in kullandığı Enstrümanlar (Blade Runner fan sitesi)