Yangın musluğu
Yangın musluğu, yangın anında itfaiye tarafından hortum bağlanarak kullanılmak amacıyla yerleşim yerlerinin ve binaların değişik yerlerine yerleştirilmiş bir çeşit su vanasıdır.
Kuru ve ıslak tip olmak üzere iki tür olurlar. Kış aylarında donmanın göründüğü yerlerde kuru tip olanlar kullanılır.
Tarihçe
Yangın musluğu kavramının tarihi 1600'lü yıllara kadar uzunmaktadır. bu dönemde bir yangın çağrısına karşılık veren itfaiyeciler yangın bölgesinde çukur kazarak su borularına ulaşıp onları delip sonra da çukurda biriken suyu kovalarla kullanırlardı. İşlem bittikten sonra da bu açtıkları delikleri bir tıpa ile tıkarlardı. Ancak 1666 yılındaki Büyük Londra Yangınından sonra tüm şehirdeki su hatlarına delikler açılarak bu deliklere yükseltici borular bağlandı ve ve bu boruların thata vanalarla kapatılmış çıkış ağızları sokak seviyesine çıkarıldılar. Bu sayede günümüzdeki yangın musluklarının ilk örnekleri yapılmış oldular.[1]
Kuru fıçı musluğu
Suyun akışını kontrol eden asıl vana, o bölgedeki donma sınırının aşağısında olacak şekilde yerin oldukça altındadır. Musluk kapalı olduğu durumlarda musluğun en üst seviyesinden alttaki su akış kontrol vanasına kadar fıçı boş olmalıdır. Kapalı kuru tipteki bir musluğun kullanılmadığı yani kapalı olduğu durumlarda, içerde kalan suyun tahliye olması için alttaki su kontrol vanasının yanında bir su tahliye valfi bulunmalıdır. Bu sayede içerde kalan su fıçıdan tahliye edilir ve donma ihtimali ortadan kalmış olur. Ancak bu valf musluk kullanıldığında da düzgün akışı sağlayabilmek için kapaıl olmalıdır.[2]
Islak fıçı musluğu
Bu tip musluklar yalnızca dondurucu hava şartlarının olmadığı ortamlarda kullanılırlar. Musluk fıçısı üst seviyesine kadar su ile doludur.
Malzemesi
Musluğun kapakları, fıçıları, valfleri de dahil olmak üzere tüm parçaları dökme demirden yapılırlar. Ancak işleyen parçalar bronzdan yapılır ve valf kaplamaları ise lastik, deri ya da karışık malzemeden yapılabilir.
Su akışı
Yangın musluklarının su akışı değişiklik gösterebilirler. Bu değişikik aşağıdaki nedenlerden kaynaklanabilir:
- Musluğun besleyici ana boruya olan uzaklığı.
- Musluğun bağlı olduğu ana borunun genişliği.
- Dağıtım sistemindeki kaçaklar
Musluk içindeki su akışının miktarını belirlemek için bir renklendirme sistemi vardır. Renkler yerel olarak değişiklik gösterebilirler. Aşağıdaki tablo İstanbul'daki renk kodlarını vermektedir[2]:
| Musluk Sınıfı | Renk | Akış |
|---|---|---|
| AA Sınıfı | Açık Mavi | 5678L/dk ve üstü |
| A Sınıfı | Yeşil | 3785-5677L/dk |
| B Sınıfı | Turuncu | 1893-3784L/dk |
| C Sınıfı | Kırmızı | 1893L/dk ve altı |
Kaynakça
- ↑ Shaw, Eyre Massey Fire Protection, a Complete Manual of the Organization, Machinery, Discipline, and General Workings of the Fire Brigade of London 1876. Pages 24-26. Retrieved February 26, 2007 from Google Book Search. Description, illustration, and operation of London style wooden fire plugs. (İngilizce)
- 1 2 İstanbul Büyük Şehir Belediyesi İnternet Sitesi konuyla ilgili bölümü