Yarasa
Pipistrellus pipistrellus
Myotis nattereri
uçar tilki
Mariana meyve yarasası (Pteropus mariannus mariannus)
Glossophaga soricina
Vespertilio murinus
Yarasa (Latince: Chiroptera), uçma yeteneğine sahip memeliler takımı.
Özellikleri
Yarasanın 200 cins ve 17 familya içinde 900 – 1000 türü vardır. Kanatları açık durumdaki boyları 5 cm'den 150 cm'ye kadar değişebilir. Dünyanın her bölgesinde yaşarlar, ancak tropikal bölgelerde sayıları daha fazladır. Yarasalar çok miktarda böcek tükettikleri için, dünyanın dengesi açısından büyük önem taşırlar.
Yarasanın vücudu fareye benzer ve genellikle ince bir kürkle kaplıdır. Yarasaların kulakları çoğunlukla çok büyük ve kıvrımlıdır. Burun ve kulaktaki bu çıkıntılar, duyu organı görevi görür, ses titreşimlerini almaya ve iletmeye yarar.
Bazı yarasalar yalnız yaşar, mağaralarda, yarıklarda, içi oyuk ağaçlarda veya tavan aralarında. Diğer türler ise sürüler halinde yaşar. Kuzey bölgelerdeki yarasalar kışın göç ederler veya kış uykusuna yatarlar.
Yarasalar baş aşağı tutunarak uyurlar. Geceleri aktif olan yarasaların koklama ve tat alma duyuları çok iyi gelişmiştir. Meyveyle beslenenler dışında, yarasaların görme duyuları iyi gelişmemiştir. Çıkardıkları çok yüksek frekanslı ses dalgalarının, etraflarındaki cisimlere çarpıp geri dönmesi yardımıyla yönlerini bulurlar. Bu sesler, çoğunlukla insanlar tarafından duyulmaz.
Birçok yarasa türünde, erkek ve dişi çiftleşme mevsimi dışında bir araya gelmez. Dişi çoğunlukla her yıl yaz aylarında bir tane yavru doğurur. Yeni doğan yavru birkaç gün anne tarafından taşınır, anne yavrunun yanında olmadığı zamanlarda ise yavru, tünekte bırakılır. Yavrular birkaç hafta içinde uçmaya başlar. Yarasaların yaşam süresi yaklaşık 20 yıldır.
Sınıflandırma
Dünyada 18 familyaya bağlı, 986 tür yarasa varken Türkiye’de 4 familyaya bağlı, 30 tür yarasa bulunmaktadır.
- Takım Chiroptera
- Alt takım Megachiroptera
- Familya Pteropodidae
- Alt familya Macroglossinae
- Cins Macroglossus
- Cins Megaloglossus
- Cins Eonycteris
- Cins Syconycteris
- Cins Melonycteris
- Cins Notopteris
- Alt familya Pteropodinae
- Cins Eidolon
- Cins Rousettus
- Cins Myonycteris
- Cins Pteropus
- Cins Acerodon
- Cins Neopteryx
- Cins Pteralopex
- Cins Styloctenium
- Cins Dobsonia
- Cins Aproteles
- Cins Harpyionycteris
- Cins Plerotes
- Cins Hypsignathus
- Cins Epomops
- Cins Epomophorus
- Cins Micropteropus
- Cins Nanonycteris
- Cins Scotonycteris
- Cins Casinycteris
- Cins Cynopterus
- Cins Megaerops
- Cins Ptenochirus
- Cins Dyacopterus
- Cins Chironax
- Cins Thoopterus
- Cins Sphaerias
- Cins Balionycteris
- Cins Aethalops
- Cins Penthetor
- Cins Haplonycteris
- Cins Otopteropus
- Cins Alionycteris
- Cins Latidens
- Cins Nyctimene
- Cins Paranyctimene
- Cins Mirimiri
- Alt takım Microchiroptera
- Üst familya Emballonuroidea
- Üst familya Molossoidea
- Familya Antrozoidae
- Familya Molossidae
- Alt familya Molossinae
- Cins Cabreramops
- Cins Chaerephon
- Cins Cheiromeles
- Cins Cynomops
- Cins Eumops
- Cins Mormopterus
- Cins Molossops
- Cins Molossus
- Cins Mops
- Cins Myopterus
- Cins Neoplatymops
- Cins Nyctinomops
- Cins Otomops
- Cins Platymops
- Cins Promops
- Cins Sauromys
- Cins Tadarida
- Alt familya Tomopeatinae
- Üst familya Nataloidea
- Familya Furipteridae (Smoky bats)
- Cins Amorphochilus
- Cins Furipterus
- Familya Myzopodidae
- Familya Natalidae
- Cins Chilonatalus
- Cins Natalus
- Cins Nyctiellus
- Familya Thyropteridae
- Üst familya Noctilionoidea
- Familya Mormoopidae
- Cins Mormoops
- Cins Pteronotus
- Familya Mystacinidae
- Familya Noctilionidae
- Familya Phyllostomidae
- Alt familya Brachyphyllinae
- Alt familya Carolliinae
- Cins Carollia
- Cins Rhinophylla
- Alt familya Desmodontinae
- Cins Desmodus
- Cins Diaemus
- Cins Diphylla
- Alt familya Glossophaginae
- Cins Anoura
- Cins Choeroniscus
- Cins Choeronycteris
- Cins Glossophaga
- Cins Hylonycteris
- Cins Leptonycteris
- Cins Lichonycteris
- Cins Lionycteris
- Cins Lonchophylla
- Cins Monophyllus
- Cins Musonycteris
- Cins Platalina
- Cins Scleronycteris
- Cins Xeronycteris
- Alt familya Phyllonycterinae
- Cins Erophylla
- Cins Phyllonycteris
- Alt familya Phyllostominae
- Cins Chrotopterus
- Cins Glyphonycteris
- Cins Lonchorhina
- Cins Macrophyllum
- Cins Macrotus
- Cins Micronycteris
- Cins Mimon
- Cins Phylloderma
- Cins Phyllostomus
- Cins Tonatia
- Cins Trachops
- Cins Vampyrum
- Alt familya Stenodermatinae
- Cins Ametrida
- Cins Ardops
- Cins Ariteus
- Cins Artibeus
- Cins Centurio
- Cins Chiroderma
- Cins Ectophylla
- Cins Enchisthenes
- Cins Mesophylla
- Cins Phyllops
- Cins Platyrrhinus
- Cins Pygoderma
- Cins Sphaeronycteris
- Cins Stenoderma
- Cins Sturnira
- Cins Uroderma
- Cins Vampyressa
- Cins Vampyrodes
- Cins Vampyrops
- Üst familya Rhinolophoidea
- Familya Megadermatidae
- Cins Cardioderma
- Cins Lavia
- Cins Macroderma
- Cins Megaderma
- Familya Nycteridae
- Familya Rhinolophidae
- Alt familya Rhinolophinae
- Alt familya Hipposiderinae
- Cins Anthops
- Cins Asellia
- Cins Aselliscus
- Cins Cloeotis
- Cins Coelops
- Cins Hipposideros
- Cins Paracoelops
- Cins Rhinonicteris
- Cins Triaenops
- Üst familya Rhinopomatoidea
- Üst familya Vespertilionoidea
- Familya Vespertilionidae
- Alt familya Vespertilioninae
- Cins Eudiscopus
- Cins Pipistrellus
- Cins Arielulus
- Cins Falsistrellus
- Cins Neoromicia
- Cins Parastrellus
- Cins Perimyotis
- Cins Scotozous
- Cins Vespadelus
- Cins Nyctalus
- Cins Glischropus
- Cins Eptesicus
- Cins Ia
- Cins Vespertilio
- Cins Laephotis
- Cins Histiotus
- Cins Philetor
- Cins Tylonycteris
- Cins Mimetillus
- Cins Hesperoptenus
- Cins Chalinolobus
- Cins Glauconycteris
- Cins Nycticeius
- Cins Nycticeinops
- Cins Scoteanax
- Cins Scotorepens
- Cins Scotoecus
- Cins Rhogeessa
- Cins Scotomanes
- Cins Scotophilus
- Cins Otonycteris
- Cins Lasiurus
- Cins Barbastella
- Cins Plecotus
- Cins Idionycteris
- Cins Euderma
- Cins Nyctophilus
- Cins Pharotis
- Cins Corynorhinus
- Cins Hypsugo
- Alt familya Murininae
- Cins Murina
- Cins Harpiocephalus
- Alt familya Myotinae
- Cins Cistugo
- Cins Myotis
- Cins Lasionycteris
- Alt familya Miniopterinae
- Alt familya Kerivoulinae
- Cins Kerivoula
- Cins Phoniscus
Yarasalar hakkında bazı gerçekler
Vampir yarasalar bilinenin aksine insanlara saldırmazlar.
- Meyve yiyen yarasalar, 450 kadar ticari maddeyi ve 80 kadar ilacı insanoğlunun hizmetine sunmaktadır. Yağmur ormanları için yarasalar, yaşamsal önem taşır. Yarasalar, bu bölgedeki ağaçların polen ve tohumlarını taşıyarak yaklaşık yüzde 95'inin çoğalmasını sağlar.
- Dünyadaki 1000'i aşkın yarasa türünden sadece 3'ü vampir yarasadır ve bunlar Latin Amerika'da yaşar. Vampir yarasalar insanlara saldırmazlar. Kümes hayvanlarını tercih ederler.
- Avrupa'nın ve Türkiye'nin en küçük yarasası olan cüce yarasa sadece 5 gram ağırlığındadır.
- Dünya üzerinde yaklaşık 4500 memeli türü bulunmaktadır ve bunların 1000'den fazlasını yarasalar oluşturur.
- Amerikan iç savaşında barut yapmak için kullanılan malzemelerden biri de yarasa dışkısıydı.
- Yarasalar uçmasına rağmen kuş değil memelidir.
- İnsanlar yarasaların kör olduğunu zanneder, ama 1000'i aşkın yarasa türünden kör olan bir tür bile yoktur, hatta bazıları iyi görür.