Yellowstone Irmağı

Yellowstone Irmağı
Yellowstone Irmağı'nın Yellowstone Büyük Kanyonu'nda yaptığı Yellowstone Şelaleleleri
Kaynak Güney Kolu ile Kuzey Kolu'nun Absaroka Dağlarında birleşme noktası
43°59′18″K 109°55′45″B
Ağız Missouri Irmağı. Buford, Kuzey Dakota yakını
7°58′42″K 103°58′56″B
Uzunluk 1114 km
Debi 350 m3/s (Sidney-Montana)
Yellowstone Irmağı su toplama havzası haritası

Yellowstone Irmağı (İngilizce: Yellowstone River) ABD'deki Missouri Irmağı'nın bir kolu olan ve uzunluğu 1114 km olan akarsu.

Irmağın güzergahı

Bu ırmak Wyoming eyaletinin kuzeybatısında ve bu eyalete bağlı Park Kontluk (County)'nin güneybatısında bulunan ve Kuzey Amerika'yı doğu batı şu havzalarına ayıran Kıtasal Bölünme Hattı'nın bir parçası olan Rocky Dağları'nın ikincil bir sıradağı olan Absaroka Sıra Dağları'ndan doğmaktadır. Önce "Kuzey Kolu (North Fork)" ve "Güney Kolu (South Fork)" olarak akışa başlar. Daha büyük olan Kuzey Kolu Younts Peak (rakımı 3 705 m) doruğu yakınlarında çıkar. Güney Kolu kaynağı ise Thorofore Dağı'nın güney yamaclarındadır. Bu iki akarsu kolunun birleşme noktası Yellowstone Irmağı'nın başlangıç mevki olarak kabul edilir.

Yellowstone Irmağı başlangıcındand sonra kuzeye akıp Yellowstone Ulusal Parkı arazisine girer. Burada önce Yelowstone Gölü'nü besler ve bu gölden çıktıktan sonra yukarı ve aşağı Yellowstone şelalaleri olarak büyük yüksekliklerden dusup akarak Yellowstone Grand Kanyonu'nun başlangıcına katılır. Bu kanyonu geçtikten sonra ırmak Büyük Kanyonun bir parçası olan Black Kanyon içinde akar. Sonra dağlık ve kayalık bir araziye girerek doğudan kayalık "Absaroka Sıra Dağları" ve batıdan "Gallatin Sıra Dağları" tarafından "Paradise Vadisi" adı verilen bir vadiden kuzey yönüne yöneltilir. Irmak dağlık arazilerden Livingston, Montana kenti yakınlarında ayrılır ve akış yönünü önce doğuya sonra kuzey-doğuya çevirir. Kuzey "Büyük Ovalar (Great Plains)" arazisinde Billings, Montana kentinin doğusunda büyük bir kolu olan Bighorn Irmağı bu nehre katılır. Biraz daha aktıktan sonra Miles City, Montana kenti yakınlarında Tongue Irmağı ve daha sonra doğu Montana'da Powder Irmağı kolları bu ırmağa katılırlar. "Sakakawea Gölü"'un üstünden Burford, Kuzey Dakota kenti yakınında Missouri Irmağı'na katılır. Bu katılma noktasında Yelowstone Irmağı'nın ortalama debisi 350 m ³/s iken Missouri Irmağı'nın ortalama debisi 280 m ³/s olmaktadır.

Yellowstone Irmağı'nın yukarı taraflarında, Yellowstone Ulusal Parkı içinde ve Montana'da dağlık arazilerde ırmakta tatlı su balıkçılığı (özellikle bir sinek (fly) gibi yapma yem kullanarak oltayla balıkçılık) çok popülerdir.

Yellowstone Irmağı suları Montana'da "Büyük Ovalar (Great Plains)" arazisinde 1860'dan itibaren çok kurak olan bu arazileri sulamak için çok intansif şekilde kullanılmaktadır. Yellowstone Irmağı'nda su kullanma haklarının eyaletler (Wyoming, Montana ve Kuzey Dakota eyaletleri) arasında bölüşülmesi 1950'de varılan bir anlaşmaya göre yapılmaktaydı. Ama bu haklar üzerinde anlaşmazlık çıkmış ve bu anlaşmazlık üzerinde davalar ABD alt mahkemelerinden geçerek 2010'da ABD Yüce Mahkemesi'ne getirilmiş ve Montana eyaleti bu davaları kaybetmiştir.

Resimler

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 8/9/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.