Yorgo Andreadis
| Yorgo Andreadis | |
|---|---|
| Doğum |
1936 Selanik, Yunanistan |
| Ölüm |
30 Aralık 2015 (60 yaşında) Selanik, Yunanistan |
| Meslek | Yazar |
| Konu | 1916-1924 tarihleri arasında Karadeniz bölgesinde yaşananlar, nüfus mübadelesi |
| Önemli ödülleri | Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü |
Yorgo Andreadis, (1936, Selanik - 30 Aralık 2015, Selanik), Yunan yazar.
Karadeniz Bölgesi'nde 1916-1924 tarihleri arasında yaşananları konu edinen 22 adet kitap kaleme almıştır.
Yazar, “Tamama, Pontus’un Yitik Kızı” adlı kitabı ile Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü’ne layık görüldü. Kitabı, Yeşim Ustaoğlu tarafından “Bulutları Beklerken” adıyla sinema filmi de yapıldı.
Yaşamı
1936 yılında Selanik’te bulunan Kalamaria mülteci kampında dünyaya geldi.[1] Ailesi önce Batum’a, daha sonra 1930 yılında Yunanistan’a göç etti.[1] Babası Kyriako Andreadis 1880'li yıllarda Batum'da kurulmuş bulunan Pontos Ulusal Meclisi üyesi idi. Selanik Anadolu Koleji’nde burslu okudu ve daha sonra 1955 yılında Almanya’da Freiburg Üniversitesi’nde ekonomi politik okudu bir yandan da Türkçe dersleri aldı.[2]
Üniversiteyi bitirdikten sonra anneanne ve babasının yurdu Trabzon'u görmek üzere Türkiye’ye gitti ve 1960 yılından itibaren 52 defa Karadeniz yöresini ziyaret etti. Mübadele üzerine bir dizi kitap yayınlayan Andreadis’in kitapları, Türkiye’de büyük ilgi gördü.[2] "Tamama, Pontus'un Yitik Kızı" adlı kitabı nedeniyle Abdi İpekçi ödülüne layık görüldü. Ödül töreni 1993 yılında İstanbul’da yapıldı. Tamama, Pontus'un Yitik Kızı adlı kitabı Yeşim Ustaoğlu tarafından "Bulutları Beklerken" adıyla sinema filmi de yapıldı. Kitabın telifini Trabzon’daki Sümela Manastırı'nın restorasyon kuruluna devretti. Gizli Din Taşıyanlar adlı kitabıyla, Karadeniz’de yaşanan gizli Hristiyanlığı anlattı. Bu kitabın telif haklarını da Folklor Müzesi’nin kuruluşuna katkı sağlamak üzer Foça Belediye’sine armağan etti.[1] Trabzon'da tanıştığı arkadaşının kızı ile oğlunu evlendiren Andreadis, dünürünün ölümü üzerine kaleme aldığı "Neden Kardeşim Hüsnü" adlı kitabın telifini onun anısına doğum yeri Tonya'da bir lise yapılması için Trabzon valiliğine armağan etti.[2] Türkiye’de edebiyat çevrelerinin birçok etkinliğe davet edilerek bu etkinliklerde konuşmalar yaptı.
Yunanistan ve Türkiye’de yaşayan milliyetçiler, Yorgo Andreadis’in çalışmalarından rahatsızlık duydular ve Türk - Yunan dostluğu amacıyla gerçekleştirildiğine şüpheyle yaklaştılar.[1][3] Yunanistan’da “Ankara’nın ajanı” olmakla, Türkiye’de “pontusçu” olmakla suçlandı. 4 Aralık 1998’de yeniden İstanbul’a geldiğinde havalimanında sınırdışı edildi, bir daha Türkiye’ye giremedi. Türkiye’ye giriş yasağının kalkması için 2004 yılında aralarında Yaşar Kemal, Vedat Türkali, Gülten Akın, Adalet Ağaoğlu, Murat Belge, Celal Başlangıç, Baskın Oran gibi isimlerin yer aldığı yazar ve yayıncılar arasında bir imza kampanyası başlatıldı;[4] ancak yasak kaldırılamadı.
30 Aralık 2015'te Selanik’te hayatını kaybetti.
Bazı kitapları
- Neden Kardeşim Hüsnü
- Pontus'un Yitik Kızı Tamama
- Gizli Din Taşıyanlar
- Tolika Bacikam Al Beni
- Temel Garip Todoron
Kaynakça
- 1 2 3 4 Yaylalı, Yannis Vasilis. "Türk Yunan dostluğuna adanan bir yaşam Yorgo Andreadis yaşamını yitirdi". https://www.demokrathaber1.net/yasam/turk-yunan-dostluguna-adanan-bir-yasam-yorgo-andreadis-yasamini-yitirdi-h59845.html. Erişim tarihi: 16 Mart 2016.
- 1 2 3 Çilingir, Tamer. "Yorgo Andreadis'i kaybettik". 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160103161310/http://www.ortakhaber.com:80/yorgo-andreadis-i-kaybettik.html. Erişim tarihi: 16 Mart 2015.
- ↑ Kardaş, Yeliz. ""İstenmeyen Adam" Andreadis". 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160804010743/http://www.21yyte.org/tr/arastirma/balkanlar-ve-kibris-arastirmalari-merkezi/2010/12/30/5942/istenmeyen-adam-andreadis. Erişim tarihi: 16 Mart 2016.
- ↑ Savaş, Neslihan. "Yorgo Andreadise Türkiye Ambargosu". 22 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160322035915/http://bianet.org/biamag/insan-haklari/49282-yorgo-andreadise-turkiye-ambargosu. Erişim tarihi: 16 Mart 2016.