Zion Kanyonu
Zion Kanyonu ( Little Zion, Mukuntuweap, Mu-Loon'-Tu-Weap, ve Straight Cañon) güneybatı Utah, Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan derin ve dar geçitlerden oluşun kanyondur. Kuzey Forkun Virgin Nehri kolunun oymasıyla oluşmuştur. Giriş kısmı Zion Ulusal Parkı'nın batı yarısında konumlanmaktadır.[1]
Açıklama
Kanyonun girişi 3.000 fit (910 m) derinlikteki Sinawava Tapınağı, dikey duvarlı amfik tiyatroyla belirlenmektedir. Kanyon bahar yağmurları sonucu oluşan kuzeyz folkun bir kolunun şelale bi akmasıyla tapınaktan daha önce gözlenmeye başlar. Kanyon kısmı çöl özelliği gösterirken Virgin Nehri'nin geçtiği bölgeler orman özelliği göstermektedir. Zion Kanyonu'nda bulunan geçit Pine Deresi Kanyonu'nu birleştirmektedir. Buradan esen rüzgarlar Springdale'e ulaşmaktadır. Kanyon, Virgin Nehri'nin Mead Gölü'yle birleşme yerinde sona erer.[2] [3]
Jeolojisi ve Tarihi
Jeolojik olarak Zion Kanyonu Navajo Sandstone, Colorado Platosu'nun bir parçasıdır. Virgin Nehri'nin aşındırma kuvveti sayesinde oluşmuştur. Su baskınları bu aşındırma kuvvetini azaltmaktadır. Bu azalmalar sayesinde kanyonu olşturan vadiler ortaya çıkmıştır. Bazı kuvvetli nehir kolları vadi tabanlarını neredeyse aynı boyutta kesmişlerdir.
Erozyon doğal kemerler ve diğer kaya oluşumlarını oluşturmaya, kanyon duvarlarını oymaya hala devam ediyor. Virgin Nehri'nin başka bir temel kayayı da oyduğu düşünülmektedir. Bu olayların 4000 yıl önceye kadar gittiği düşünülmektedir.[4][5]
Mormonlar 1850'nin geç dönemlerinde göç ettiler. Kanyonun ismi Isaac Behunin, Kitab-ı Mukaddes tanımlanan yere benzeterek oraya atıfta bulunup "barışın mekanı" olarak isimlendirmiştir. Kaşif John Wesley Powell kanyonun ismini Mukuntuweap olarak yeniledi. 1909'da, kanyon ilk defa milli anıt, 1919'da milli park olarak ilan edilmiştir. Pine Deresi Kanyonu'nu ve Zion Kanyonu'nun alçak kesimlerini kesen Zion-Carmel Dağı Karayolu 1930'da hizmete açılmıştır.[5]
Kaynakça
- ↑ "Zion National Park, Utah". U.S. National Park Service. 12 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160812222201/https://www.nps.gov/zion/index.htm. Erişim tarihi: 2009-11-03.
- ↑ {{{yayımcı}}}. {{{başlık}}} [harita].
- ↑ {{{yayımcı}}}. {{{başlık}}} [harita].
- ↑ "Zion Canyon Geology: Carving Zion Canyon". zionnational-park.com. 18 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160618174339/http://www.zionnational-park.com/zgeology3.htm. Erişim tarihi: 2009-11-03.
- 1 2 Harris, Ann G.; Tuttle, Esther; Tuttle, Sherwood D. (2004). Geology of National Parks. Kendall Hunt. s. 31. ISBN 0-7872-9970-7.