Zwolle

Koordinatlar: 52°31′00″K 6°05′00″D / 52.5166667°K 6.0833333°D / 52.5166667; 6.0833333

Zwolle
—  Belediye  —

Zwolle merkezi görüntüsü

Bayrak
Arma
Zwolle'nin Overijssel'daki konumu
Zwolle

Zwolle'nin Hollanda'daki konumu
Koordinatlar: 52°31′00″K 6°05′00″D / 52.5166667°K 6.0833333°D / 52.5166667; 6.0833333
Ülke Hollanda Hollanda
İl Overijssel
Belediye Zwolle
Yönetim
 - Belediye Başkanı Henk Jan Meijer
Yüzölçümü
 - Toplam 119,28 km2 (46,1 mi2)
 - Su 7,17 km2 (2,8 sq mi)
Nüfus (1 Nisan 2011)
 - Toplam 120.661
 - Yoğunluk 1.072/km² (2.776,5/sq mi)
Zaman dilimi OAZD (+1)
 - Yaz (YSU) OAZD (+2)
Alan kodu 038
İnternet sitesi: www.zwole.nl/
Zwolle topografik haritası

Zwolle, Hollanda'da Overijssel ilinin merkez şehri olan bir belediye ve şehirdir.

Tarihçe

Zwolle'de araştırmalar ve kazılar yapan arkeologlar Zwolle'nin bulunduğu mevkide M,Ö. 1500 cıvarlarında "İşala" adlı bir kavimin yaşadığını göstermiştir. 1970'li yıllarda şehrin Zwolle-Zuid semtinde yapılan araştırmalar buranın bir Neolitik-bronz devri yerleşkesi olduğunu ortaya çıkartmıştır. Roma döneminde bu bölgede "Franklar"ın "Salii" kabilesi yaşamıştır.

Zwolle yerleşkesi M.S. 800 yıllarında Frisyalı tüccarlar ve Şarlman'ın askerleri tarafındnan kurulmuştur.[1] "Zwolle" ismi "şişmiş/kabaran" anlamına gelmekte ve şehrin üç akarsu ( (IJssel, Vecht ve Zwarte Suyu)'nun aralarırnda bulunan "şişmiş/kabaran" ve bu nedenle sellere maruz kalmayan bir tepenin üzerinde kurulmuş olduğuna atıf etmekte olduğu belirtilmektedir. Şehir hakkında en eski yazılı belge St Micheal'a adanmış bir kilisesinin (Grotekerke veya Sint Michaëlskerk) kurulmasına aittir. Bu kilise XV. yüzyılda yenileştirilmiştir ve bugünde şehirde bulunmaktadır.

31 Ağustos 1230'de Utrecht Başpiskoposu Zwolle'ye şehir olama imtiyazlarını bağışlamıştır. Bağımsız şehir 1294'de Hansa Birliği üyesi olmuştur.

Bağımsız Zwolle şehri bölgedeki asillerin hücumlarına da marüz kaldı Temmuz 1324'de ve Ekim 1361'de bu asiller şehide yangın çıkmasına neden olmuşlardır. 1324'deki yangından şehirde ancak 9 bina nispeten zararsız kurtulmuş ve şehrin diğer binaları yanıp kul olmuştur.

Zwolle 1361'de Hansa Birliği'nin bir üyesi olarak Hansa Birliği ile Danimarka Kralı IV. Valdemar arasında çıkan savaşa katılmıştır. Bu savaşı sona erdiren 1370 Stralsund Antlaşması ile Zwolle şehri Scania, İsveç'te bir ticaret kolonisi kurma imtiyazı kazanmıştır. XV. yüzyıl Zwolle şehri ve ticareti için altın yıllar olmuş ve şehrin gayrisağfi hasılasının 1402-1450 arasıdna 6 misli arttığı araştırmacılar tarafından hesap edilmiştir.[2]

20. yüzyıl başlarında Zwolle büyük bir nehir ticareti yapan, büyük bir balık pazarı olan ve Rotterdam'dan sonra Hollanda'de en önemli büyükbaş hayvan pazarı olan bir şehir olmuştu. Şehirde aynı zamanda sanayi olarak pamuk ipliği ve kumaş dokumacılık, kumaş beyazlatıcık ve boyacılık, dericilik, ip ve urgan yapımcılığı, tuz rafineciliği, demir üretimi ve demir işlemeciliği, gemi yapımcılığı sektörleri bulunmaktaydı.[3]

II. Dünya Savaşı sonunda Zwolle kenti Alman istilacılardan Montreal'dan gelen bir Kanadalı rütbesiz bir er olan olan "Leo Major" tarafından tek başına teslim alınmıştır.

2004'te Zwolle'de bulunan "De Librije" Lokantası Michelin Rehberi tarafından 3(3* (Üç-Yıldız) verilerek şereflendirilmiştir ve Hollanda'nın tümünda bu şerefi taşıyan üç lokantadan biri olmuş ve 2007'de bir diğerinin yıldız değeri indirilince Hollanda Michelin 3* taşıyan 2 lokantadan biri olmuştur.

Blauwvingers - Mavi parmaklar

Hollandalılar arasında Zwolle'de yaşayanlar alaycı olarak "Blauwvingers (Mavi parmaklar)" olarak anılmaktadırlar. Bu aynı zamanda Zwolle'nin futbol takımı olan PEC Zwolle'nin takma adıdır. Bunun ortaya çıkması 1682'ye kadar uzanmaktadır. O yıl Zwolle'nin büyük kiliselerinden olan St Michael kilisesi çökmüştür. Zwolle halkı fakir olduğu için bu kiliseyi yeniden yaptırmak için paraları bulunmamaktaydı. Bunun için bu kilisenin çanlarını komşu şehir olan Kampen'e satma kararı aldılar. Bu satış için yüksek fiyat talep ettiler. Kampen'liler bunu bilmekle beraber kilise çanlarını satın almayı kabul ettiler. Fakat canlar Kampen'e getirilip incelenince bu canların da kilise çökmesinden zarar gördüğü ve çalınmalarının imkansız olduğu öğrenildi. Fakat Zwolle'liler bunu kabul etmeyip üzerine anlaşılan fiyattan Kampen'lilerin para ödenmesini talep ettiler. Çaresiz kalan ama komşularına çok kızan Kampenliler büyük şikayetlerle bu ödemeyi çuval çuval sıkkelerle yaptılar. Zwolle'liler bu ödemenin tam ve eksiksiz yapıldığını kontrol etmek için Kampen'liler tarafından gönderilen "duiten" sıkkelerini birer birer elden geçirip saydılar. Bu sayım bittikten sonra Zwolle'liler Kampen'lilerin kendilerinden intikam aldıklarını anladılar. Tüm sıkke sayıcıların parmakları ve elleri sıkkenin bakır olmasından dolayı masmavi olmuştu. Bundan sonra Zwolle'liler için "maviparmaklılar" takma adı kullanılmaya başlandı.

Coğrafya

Zwolle şehri İJssel, Vecht ve Zwarte Suyu'nun aralarında bulunan bir tepe üzerinde kurulmuştur ve zaman zaman yükselip sel getiren bu akarsular bu tepe dolayışyla Zwolle şehrine yetişememektedirler. Şehir karayolu ile en yakın komşu şehri olan Kampen'e 12 km; Apeldoorn'a 35 km; Enschede'ye 64 km; Groningen'e 84 km ve Amsterdam'a 82 km uzaklıktadır.

Binalar

Zwolle kentinde birçok eski ve yeni ilgi çeken binalar bulunmaktadır. Bunların başında şehir merkezindeki Grotekerk ve Sint Michaëlskerk kilise binaları gelmektedir. Özellikle Sint Michaëlskerk'de Barok dönemi org ustası Arp Schnitger tarafından yapılan eşsiz kilise org vardır. "Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopnemin" adlı Roma Katoluk bazılıka 1399'da yapılmaya başlanmıştır. Bu kilisesinin can kulesine "Peperbus (biberlik)" adı verilmekte bve Hollanda'da en yüksek can kulelerindne biri olmaktadır. Bu can kulesi kilise ile birlike çöktüp yıkılmıştır ama sonradan yenilenmiştir. Zwolle Belediye Sarayı orijinal olarak 1448'de yapılmistr ama bu bina da sonradan modernize edilmiştir.

Şehirde bulunan eski enterasan binalar arasında şunlar sayılabilir: şehrin eski kale kapılarından olan "Sassenpoort"; şehir surları; eskiden hardal üretmek için yapılmış "Mosterdmakerstören (Hardal Üreticeleri Kulesi)"; 1571'de tamamlanmış şehir Loncalar Konağı; eski vilayet idare merkezi; bir Dominiken manastırı; ve eski Melkmarkt meydanında bulunan iki müze (antika eşyalar sergilendiği ve doğa tarihi için müze olan) "Stedelijk Museum Zwolle" ile Vrouwenhuis. Blijmarkt Meydanı'nda bulunan eski Adalet Sarayı günümüzde "Fundatie Müzesi" adı verilip Överişsell İli'nin güzel sanatlar müzesi olmuştur.

"Broerenkerk" 1465'de kurulan Domiken Monastırı için kilise olarak yapılmistr. Bu manastır 1580'de reformasyon döneminde kapatılmış; kesişler kovulmuştur. 1640-1982 döneminde bu eski manastır kilisesi bir Protestan kilisesi olarak kullanılmıştır. Sonra restore edilmiş ve 1983-1988 döneminde bir kültürel etkinlikler merkezi olmuştur. Bu merkez 1988'de kapatılmıştır ve bu eski manastır kilisesi bir özel sektör kitap evvı olarak kullanılmaktdır.

Şehrin tren garinin batısında şehrin batı kesminde 10. yüzyıl başında yapılan çok sayıda "Art Nouveau" mimarı stilinde yapılmış villadan oluşan bir semt bulunmaktadır. Bunlar Koningin Wilhelminastraat, Prinses Julianastraat ve Prins Hendrikstraat sokaklarında 1900.lu yıllar başında değişik Hollanda'lı mimar tarafından tasarlanmıştır. Bunlardan 11 tanesi Hollanda Hükümeti tarafından "milli anıt (rijksmonumenten)" olarak köyümaya alınmıştır.

Spor

Takım Spor Lig Stadyum Kuruluş
PEC Zwolle Fútbol Eredivisie FC Zwolle Stadyumu
Kapasite: 10,000		 1990

Kardeş şehirler

Resimler

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ↑ F.C. Berkenvelder. "Het begin Zwolle 750 jaar stad". Waanders. 9 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130209235622/http://www2.historischcentrumoverijssel.nl:80/zwolle/zw/geschz1.htm. Erişim tarihi: 2007-03-17.
  2. ↑ F.C. Berkenvelder (1980). "De handel en de Hanze" (Felemenkce). Zwolle 750 jaar stad. Waanders. 23 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120523153738/http://www2.historischcentrumoverijssel.nl/zwolle/zw/geschz4.htm. Erişim tarihi: 17-03-2007.
  3. ↑ "Zwolle". Encyclopaedia Britannica, 11th edition. 1911. 24 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130124043953/http://www.1911encyclopedia.org/Zwolle.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 11/5/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.