Avrasya çulluğu
 Korunma durumu: Asgari endişe (LC) | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| | ||||||||||||||
| Scolopax rusticola Linnaeus, 1758 | ||||||||||||||
| Diğer adları | ||||||||||||||
| Eski Dünya çulluğu, Avrupa çulluğu | ||||||||||||||
| Dış bağlantılar | ||||||||||||||
|
Avrasya çulluğu (Scolopax rusticola), çullukgiller (Scolopacidae) familyasından orta büyüklükte bir kuş türü.
Özellikleri
Yetişkinler 33-38 cm boyunda olup, 6-7 cm düz bir gagası vardır. 55-56 cm kanat genişliğine sahiptir. Çulluğun vücudu üstte tarçın rengi olup alta ise gridir. Başının yukarısında geniş gözleri yer alır. Bacakları kısa ve pembemsidir. Trakya bölgesinde Yelve ve Gagalı olarak bilinir. Boynu ve kuyruğu kısa gövdesi ise oldukca dolgun olup uçarken kaba bir görüntü sergiler. Sakin bir orman kuşudur.
Beslenme
Çulluklar genellikle toprak kurtları,böcekleri ve bitkisel maddeleri yer. Gagalarıyla yumuşak toprağı karıştırarak veya çamurlu toprağa sokarak uzun dilleriyle kurtcukları bulup yerler. Akşam alaca karanlığında ormandar çıkar ve az ağaçlıklı bölgeler ve dere kenarlarına gelerek beslenir.
Üreme
Dişi çulluk kök diplerinde,çalılar arasında toprağı yuva olacak biçimde çukurlaştırır.
İçine kuru ot ve yumuşak malzemeler koyar.Buraya dört adet yumurta bırakarak kuluçkaya yatar. Kuluçka süresi yaklaşık 20-22 gündür. Yumurtalar yuvarlak renkleri mat olup, pas ve kahverengi karışımıdır. Çulluklar senede bir defa kuluçkaya yatar. Çünkü ikinci seferde çıkacak yavrular göç etmeye hazır hale gelemeyecektir. Yavrular 4-5 hafta sonra uçar hale gelir.
Dağılımı
Bu çulluk türü ılıman bölgelerin çoğunda ve Asya-Avrupa Kuzey kutbu altında bulunur. Kuzey Asya grubu güney Avrupa'ya ve güney Asya'ya sırasıyla göç eder. Daha yumuşak iklime sahip olan batı Avrupa ülkeleri kuşların yerleşim yeridir. Bu kuş Yeni Dünya'daki yaşayan Amerika çulluğu ile aynı olmakla birlikte biraz daha ufaktır.
Göç
Çulluklar Türkiye'de Trakya, Marmara, Karadeniz, Ege ve Akdeniz bölgeleri ormananlarında kış göçmeni olarak bulunur. Türkiye dışında Ortadoğu, Kuzey Avrupa'da, Rusya'da kuluçkaya yatar, güney Avrupa, kuzey Afrika ve Ortadoğu'daki ormanlık ve ağaçlık bölgelerde kışı geçirirler. Havaların soğumaya başlamasıyla Kuzey Avrupa ülkelerinden, Rusya'dan ve Balkanlar'dan yurdumuza göç etmeye başlarlar. Bu göç Ekim sonu ve Kasım ayı ortalarında yoğunlaşmaya başlar. Kuşlar Kasım ayı içinde yoğun bir şekilde Trakya ve Karadeniz kıyılarına yakın yerlerde görülürler. Çulluk daha sonraları güney bölgelerine doğru göç eder. Çulluk solucan ve böcekleri nemli ortamda aradığından, Trakya'ya göç ettiği zamanda buralarda havalar sert ve yağışlı olursa güneye daha erken iner.
Çulluk avı
Pek çok ülkede çulluklar spor olarak avlanır. Özellikle Birleşik Krallık'ta popülerdir. Kuşların hacmi, hızı ve uçuş örnekleri onları meydan okuma atışı yapar. Bu işin av olarak yapılmasında ise, gerekli olan malzemeler:
- Tüfek: 12 kalibre çifte veya s.poze 60-65 cm, namlulu 4/4 (silindir/silindir) veya 4/3 (silindir/modifed) şoklu olmalı.
- Fişek: Her iki kalibre için 9-10 numara, saçma ağırlığı olarak 20 kalibre için 25-28 gram; 12 kalibre için ise 32-36 gr. arası. Namludan çıkar çıkmaz dağılan keçe tapa veya bior tapalı ve dispersante fişekler tercih edilir. Ancak ikinci namluya power tapa bir fişek koymak faydalıdır.
- Köpek: Çulluk avını köpeksiz yapmak çok zordur. Bu iş için başarıları kesinleşmiş olan köpekler şarttır. Cins olarak İngiliz Setter, İngiliz Pointer ve Kurzhaar önerilir. Ancak Epagneul Breton (Britany) küçük boyda olması ve çok süratli arama yapması nedeliyle çulluk avı için son zamanlarda en mükemmel av köpeklerinden biri olmaya başlamıştır.
Kaynakça
- BirdLife International (2004). Scolopax rusticola. Tehlike altında olan türlerin 2006 IUCN Kırmızı Listesi. IUCN 2006. 11 May 2006 tarihinde alınmıştır.
- International about the Woodcock Club from the definitive source
- Description of Wodcock flight from BASC ,an authority on British shooting
- A fantastic book on Woodcock superbly illustrated by british artists.