Irak ve Şam İslam Devleti'nin petrol üretimi

Bu maddenin tarafsızlığı konusunda kuşkular bulunmaktadır.
Ayrıntılar için lütfen maddenin tartışma sayfasına bakınız.
Şablonu maddeden çıkarmadan önce lütfen şablonun yardım sayfasını inceleyiniz. (Aralık 2015‎)
Irak ve Şam İslam Devleti bayrağı taşıyan bir militan

Irak ve Şam İslam Devleti'in petrol üretimi, Irak ve Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) Suriye ve Irak'ta yer alan petrol rafinelerinde petrol üretmesi ve bunları dış ülkelere satması.

Petrol kaçakçılığı

IŞİD'in, petrol kaçakçılığı yaparak Türkiye, Ürdün, Irak ve İran gibi ülkelere petrol sattığı iddia edilmektedir. 2014 yılında The Guardian gazetesi tarafından hazırlanan bir raporda yolsuzluk ve rüşvet ile bu ülkelere petrol satışının kolaylaştığı bildirilmiştir.[1][2] Aynı raporda örgüt üyelerinin bir pazardan diğerine geçişler yaparak Suriye üzerinden Türkiye'ye petrol gönderdiğini vurgulanmaktadır.

ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Enerji Konularından Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Amos Hochstein, Aralık 2015'te IŞİD'in Türkiye üzerinden yaptığı petrol kaçakçılığının önemsenmeyecek seviyelerde olduğunu bildirmiştir.[3] Konuyla ilgili Irak'ın petrol bakanlığı sözcüsü Asim Jihad, Ürdün'e kaçak yollarla satılan petrolden ülke yönetiminin haberdar olmadığını bildirmiş, bununla birlikte örgütün Suriye üzerinden Türkiye'ye petrol sattığını belirtmiştir.[1] Rusya yönetimi ise Türkiye'ye satılan petrolden ülkedeki iktidarın haberdar olduğunu ve hatta bizzat cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ailesinin de bu işin içinde olduğunu iddia etmiştir.[4] Bu konu kapsamında, Rusya Dışişleri bakanı Lavrov "Kanıtları isteyen ülkelere sunmaya hazırız." şeklinde bir açıklamada bulunmuştur.[5] Buna paralel olarak İran yönetimi de petrolün tüm olası ihracat yollarının fotoğraflarının çekildiğini belirterek "Eğer Türk yönetimi IŞİD'in ülkedeki petrol ticaretine ilişkin bilgiye sahip değilse ayrıntılı bilgiyi onlara vermeye hazırız." açıklamasında bulunmuş ve Rusya'nın iddiasına destek vermiştir.[6] Bununla birlikte Irak Başbakanı Haydar el-Abadi de "IŞİD petrolünün büyük bölümü Türkiye üzerinden kaçırılıyor" açıklaması yapmış ve petrol kaçakçılığının durdurulması gerektiğini bildirmiştir.[7]

Türkiye

ABD Hava Kuvvetleri'ne bağlı uçakların IŞİD kontrolündeki bir petrol rafinerisine hava saldırısı, Eylül 2014

Yine 2014 yılında Amerika Birleşik Devletleri hükümeti, kaçakçılığı azaltmak için Türkiye'nin Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile daha fazla diplomatik ilişki geliştirmesi gerektiğini bildirmiştir.[8]

Kasım 2015'te Rusya Başbakanı Dmitri Medvedev, Rusya'nın, bazı Türk yetkililerin IŞİD'in petrol ticaretinde "doğrudan ekonomik ilişki" olduğunu belirten bilgilere sahip olduğunu açıklamıştır.[9]

Aralık 2015 tarihinde Rusya Savunma Bakanlığı, Kasım 2015'te Türkiye sınırı yakınlarında 16 bin 260 adet petrol tankeri görüldüğünü[4], tanker sürücülerinden bazılarının maskeli olduğunu ve uzaydan çekilen görüntüler neticesinde, tankların sınırı geçtikten sonra Türkiye’de ilerlediğini bildirmiştir. Ayrıca aynı açıklamada petrol sevkıyat rotasının Suriye'nin doğusundan başlayıp Türkiye'de, Batman ilindeki bir rafineride sona erdiği belirtilmiştir. Açıklamada ayrıca Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ailesinin, Suriye'de IŞİD'in elinde olan petrol yataklarından yapılan yasadışı petrol sevkıyatlarıyla doğrudan ilişkisi olduğu vurgulanmıştır.[4] Bununla ilişkili olarak Rusya’nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Vitaliy Çurkin, IŞİD’in yasadışı petrol ticaretinden günde ortalama 1.5 milyon dolar elde ettiğini ve bu petrol kaçakçılığının büyük ölçüde Türkiye üzerinden gerçekleştiğini belirtmiştir.[10] Ayrıca buna paralel olarak Alman Hands Blast gazetesi de IŞİD petrolünün Türkiye tarafından pazarlanmasında Recep Tayyip Erdoğan'ın oğlu Bilal Erdoğan'ın rolüne dikkat çekmiş, Kasım 2015 tarihinde Suriye enformasyon bakanı Omran ez-Zoubi'nin açıklamalarına yer vermiştir. Zoubi açıklamasında IŞİD petrolünün, Bilal Erdoğan'a ait olan bir firmanın tankerleri tarafından Türkiye'ye aktarılmakta olduğunu söylemişti.[11]

Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve ABD uçaklarının 24 Eylül 2014 tarihinde vurduğu Suriye'nin doğusunda yer alan IŞİD kontrolündeki petrol rafinelerinin konumu

Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov 1 Şubat 2016 tarihinde Rus hava güçlerinin saldırıları sonucunda IŞİD'in Türkiye'ye petrol kaçakçılığından edindiği gelirlerin azaldığını ifade etmiş ve "IŞİD, Türkiye'ye petrol satmaktan elde ettiği gelirlerin azalması nedeniyle militanlara ödediği parayı üçte bir oranında azalttı. Bu da yeni militan birlikleri oluşturulması konusunda sorunlara yol açıyor" açıklamasında bulunmuştur.[12]

Buna paralel olarak Rusya haber ajansı RT, IŞİD’in Suriye’deki petrol üretimine ve Türkiye ile olan ticaretine ilişkin belgelere ulaştığını bildirmiş ve konuya dair çeşitli belgeler yayınlamıştır.[13]

Rusya tarafından açıklanan bildiride sadece petrol akışı değil, militan akışı da konu edilmiş, sadece Kasım ayının son haftasında Türkiye topraklarından IŞİD ve el-Nusra Cephesi saflarına 2 bin militan, 120 tonun üzerinde askeri mühimmat ve yaklaşık 250 adet motorlu akışı olduğu ve Türkiye'nin uzun zamandır ve düzenli biçimde bu tür faaliyetleri yürütüğü rapor edilmiştir.[4] Buna benzer iddialar 2014 yılında da ortaya çıkmış ve Türkiye kaynaklı en az 1.000 militanın IŞİD'e katıldığı belirtilmiştir.[14] Diğer taraftan Suriye İç Savaşı'nda Türkiye'nin taraf olduğu ve el-Nusra Cephesi'ne Millî İstihbarat Teşkilatı (MİT) tarafından tırlar ile silah gönderildiği belirtmiştir.[15][16] 29 Mayıs 2015 tarihinde Cumhuriyet gazetesinde Suriye'ye gönderilen MİT tırları ile ilgili olarak ‘İşte Erdoğan'ın yok dediği silahlar’ başlığıyla manşetten haber duyurulmuştur.[17][18] Ardından mahkeme kararıyla bu haberlere yayın yasağı getirilmiş, Can Dündar'a "devletin güvenliğine ilişkin bilgileri temin etme, siyasî ve askerî casusluk, gizli kalması gereken bilgileri açıklama, terör örgütünün propagandasını yapma" suçlarından, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca soruşturma başlatılmıştır. Dündar, gazetenin Ankara temsilcisi Erdem Gül ile birlikte tutuklanarak cezaevine gönderilmiştir.[19]

IŞİD’le petrol ticareti iddialarına Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan yanıt: ‘İspatlamayan müfteridir’

“Şimdi diyorlar ki DAEŞ’ten Türkiye petrol alıyorlarmış. Yetkili makamdakiler bunu söylüyor. Çok ayıp yazıklar olsun. Biz en büyük ithalatı Rusya’dan yapıyoruz. İran’dan yapıyoruz. Azerbaycan’dan doğalgaz yapıyoruz. Kuzey Irak’tan aynı şekilde alıyoruz.

“Bizim petrol aldığımızı iddia edenler bu iddialarını ispatla mükelleftir, aksi takdirde bu ülkeye kimse iftira atamaz. Ben onları müfteri olmakla sıfatlandırırım. DAEŞ çıkardığı petrolü Esed’e satıyor Esed’e. Para kaynağı da belli. Biz bu noktaya gelmek istemezdik. Nasıl oluyor da bunun yanında yer alıyorsunuz ya? Yer alanlar insan haklarından bahsedebilirler mi? İşte biz bunların karşısına dikildiğimiz için menfaat şebekelerinin bu hoşuna gitmiyor.''

soruyorum’

Erdoğan'ın bu çıkışı karşısında iddia sahipleri suskunluğa gömülmüş ve sözde ellerinde olan belgeleri açıklayamamışlardır.

Kaynakça

  1. 1 2 Hawramy F, Mohammed S, Harding L. Inside Islamic State's oil empire: how captured oilfields fuel Isis insurgency, (İngilizce) The Guardian, 19 Kasım 2014, Erişim tarihi: 2 Aralık 2015.
  2. ↑ Daragahi, B., Solomon, E. (2014). Fuelling ISIS Inc, (İngilizce) Financial Times, 21 Eylül 2014, Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
  3. ↑ IS oil smuggling to Turkey insignificant: US official, (İngilizce) YahooNews, 4 Aralık 2015, Erişim tarihi: 7 Aralık 2015.
  4. 1 2 3 4 Rusya Türkiye'nin IŞİD'le petrol ticaretinin kanıtlarını paylaştı, Sputniknews, 2 Aralık 2015, Erişim tarihi: 2 Aralık 2015.
  5. ↑ Lavrov'dan IŞİD ve Türkiye açıklaması: Kanıtları isteyen ülkelere sunmaya hazırız, Sputniknews, 2 Aralık 2015, Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
  6. ↑ İran: Elimizde IŞİD'den Türkiye'ye petrol sevkiyatının kanıtları var, Sputniknews, 4 Aralık 2015, Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
  7. ↑ Irak Başbakanı: IŞİD petrolünün büyük bölümü Türkiye üzerinden kaçırılıyor, Sputniknews, 7 Aralık 2015, Erişim tarihi: 7 Aralık 2015.
  8. ↑ Matthew Philips, Islamic State Loses Its Oil Business, (İngilizce) Bloomberg Business, 14 Ekim 2014, Erişim tarihi: 2 Aralık 2015.
  9. ↑ Ankara defends ISIS, Turkish officials have financial interest in oil trade with group - PM Medvedev, (İngilizce) RT, 25 Kasım 2015, Erişim tarihi: 2 Aralık 2015.
  10. ↑ Çurkin: Türkiye’ye giren kaçak petrol tankerlerinin sayısı bini aşkın, Sputniknews, 18 Aralık 2015, Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
  11. ↑ Alman gazetesi: Bilal Erdoğan IŞİD Petrol Bakanı, ABNA, 7 Aralık 2015, Erişim tarihi: 9 Aralık 2015.
  12. ↑ Rusya: Türkiye Suriye'de sivilleri vuruyor, Sputniknews, 1 Şubat 2016, Erişim tarihi: 2 Şubat 2016.
  13. ↑ RT, IŞİD’in Türkiye’ye petrol sattığının kanıtlarını yayınladı, Sputniknews, 24 Mart 2016, Erişim tarihi: 30 Mart 2016.
  14. ↑ Yeginsu, C. . ISIS Draws a Steady Stream of Recruits From Turkey (İngilizce) The New York Times, 15 Eylül 2014, Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
  15. ↑ Aydınlık: MİT Gözetiminde ÖSO ve El Nusra'ya Silah Taşınıyor, Erişim tarihi: 2 Temmuz 2016.
  16. ↑ MİT tırları iddianamesinde sıcak gelişme!, Zaman, 16 Mayıs 2016, Erişim tarihi: 2 Temmuz 2016.
  17. ↑ İşte Erdoğan'ın yok dediği silahlar, İlerihaber, 26 Kasım 2015, Erişim tarihi: 2 Aralık 2015.
  18. ↑ Cumhuriyet Gazetesi Manşeti – 29.05.2015, Erişim tarihi: 2 Aralık 2015.
  19. ↑ Saray'dan Talimatlı Adalet... Can Dündar ve Erdem Gül tutuklandı, Cumhuriyet gazetesi, 25 Kasım 2015, Erişim tarihi: 2 Aralık 2015.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/29/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.