Cumhuriyet (gazete)
 | |
|---|---|
|
8 Mart 2015 tarihli kapak | |
| Tür | Günlük gazete |
| Format | Berliner |
| Sahibi | Cumhuriyet Vakfı |
| Kuruluş tarihi | 7 Mayıs 1924 |
| Siyasi görüşü |
Sosyal demokrasi Sekülerizm Solculuk |
| Dil | Türkçe |
| Genel merkez |
Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. 2 34381 Şişli, İstanbul, Türkiye |
| Tiraj |
 51.695 (2-8 Mayıs 2016)[1] |
| Resmî site | cumhuriyet.com.tr |
Cumhuriyet, 7 Mayıs 1924 tarihinden beri Türkiye'de yayımlanan günlük gazete. 2-8 Mayıs 2016 tarihleri arasındaki 51.695 adet tirajı ile 18. sırada yer almaktadır.[1]
Tarihçe
Cumhuriyet gazetesinin isim babası Atatürk'tür. O sıralarda Kurtuluş Savaşı'nı destekleyen ilk gazete olan Yeni Gün'ü yayımlamaya devam eden Yunus Nadi (Abalıoğlu), 7 Mayıs 1924 tarihinde Cumhuriyet'i iki ortağı Nebizâde Hamdi ve Zekeriya Sertel ile birlikte -günümüzde Pembe Konak adıyla anılan- eski İttihat ve Terakki Fırkası Genel Merkez binasında kurdu ve gazeteyi yönetmesi için Zekeriya Sertel'i görevlendirdi. Hüseyin Cahit (Yalçın)'in Tanin’i, Velid Ebüzziya'nın Tasvir-i Efkâr’ı ve Ahmet Emin (Yalman)'ın Vatan’ına karşı yayına başlayan gazete, o dönem için 1 milyona yakın nüfuslu şehirde 7 bin adet satıyordu. Gazetenin adının altında Türkçe yevmi gazete, idare yeri İstanbul, Cağaloğlu yazıyordu. İlk sayıda Yunus Nadi'nin sunuşu ve Mustafa Kemal ile yaptığı röportaj vardı.
Baskı, elle dizilip rotatiflenirdi. İlk defa 1930'da linotip baskıyla beraber resimlerle yayımlandı. Gazetenin başlığının yazı tipi günümüze değin çok az değişti; sadece u harfiyle t harfinde küçük değişiklikler yapıldı. Reklamlara Latin alfabesine geçişle 1928'de çağdaşlaşma hâkim oldu. 1930'da küçük ilan yayımlarına başladı. Aynı yıl ilk renkli ilanı aldı ve ilk renkli fotoğrafı yayımladı. Fotoğrafçılar Namık Görgüç, Selahattin Giz idi.
Dağıtımı 1934'e kadar Artin Efendi yaptı. Ayrıca posta yoluyla abone sistemi vardı. O yıllarda basın İstanbul'da toplanmıştı. Dağıtım ulusal çapta olmadığından bir günün gazetesi Eskişehir'den sonra ertesi gün elde olurdu. Ankara'dan sonra ise bir haftalık gazete okunurdu.
Yunus Nadi 1924'ten 1945'e kadar başyazardı; bazen Zekeriya Sertel, Yakup Kadri, Abidin Daver, M. Nermi, Şükrü Kaya da başyazı yazdı. Yunus Nadi'den sonra 1991'e kadar gazetenin başyazarı oğlu Nadir Nadi Abalıoğlu oldu, diğer oğlu Doğan Nadi Abalıoğlu ise fıkra yazıyordu.
İlk sayılarda yazarlar; Ziya Gökalp, Aka Gündüz, Hasan Bedreddin, Reşat Ekrem Koçu, Ahmet Rasim, Peyami Safa, Ahmet Refik, İsmail Habip, Abidin Daver, Cenap Şahabettin, Vedat Nedim, Halit Ziya, Cevat Fehmi Başkut, Mümtaz Faik, Fuad Köprülü, Halit Fahri idi.
1928'den sonra ilk sayfada Ramiz karikatürü yer aldı. İkinci sayfa bilim adamlarının yazılarına ayrılmıştı ve bu gelenek sürdü.
8 sayfalık gazete, İkinci Dünya Savaşı'ndan kaynaklanan kağıt kıtlığı nedeniyle 4 sayfaya indi. 10 yıl sonra tirajı 25 bine, 1939'da 62 bine çıktı.
İlk kapatılma 29 Ekim 1934'te 10 gün süreyledir. 1940'da hükümetin yayın politikasına aykırılıktan 90 gün kapalı kaldı.
Özel sayfaları içinde çocuk, kadın, moda, sinema, iktisadiyat, tayyarecilik, askeri bahisler, tarih, spor, ilmî musahabe, mizah, röportaj sayfaları vardı. 1933'te 10. Yıl, 1938'de 15. Yıl ekleri verdi. 1936'da Mimar Sinan, Çanakkale özel sayıları. Haftanın filmleri sayfası 1930'da başladı. Latin harfli gazeteye geçişte promosyon da başladı, ucuzluk kuponları verildi. Güzellik ve müzik yarışmaları düzenledi. 1932'de Keriman Halis'in dünya güzeli seçilmesiyle satış arttı.
En etkin kampanya Menemen'de şehit edilen Kubilay içindi. (23 Aralık 1930). 1925'te gazetenin Fransızca baskısı Le Republique adıyla çıktı ve 1952'ye dek yayımlandı. Cumhuriyet yayına başlarken kapatılan Yeni Gün 1931'de tekrar çıkarıldı. 1935'te gazete yanında kitap da yayımlandı.
Kuruluşundan II. Dünya Savaşı'na kadar CHP'yi destekledi, Yunus Nadi 1939 seçimleriyle meclise girdi ve 6 dönem İzmir, Menteşe, Muğla milletvekillikleri yaptı. II. Dünya Savaşı'ndaki tutum sebebiyle Yunus Nadi ve gazete CHP'den DP'yi desteklemeye yönelince, Abidin Daver ile Yunus Nadi 1943 seçimlerinde aday gösterilmediler. 28 Haziran 1945'te Yunus Nadi vefat etti. Mirası Cumhuriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş.'ye geçti.
Çok partili döneme geçişte Demokrat Parti'yi destekledi; başyazarı Nadir Nadi de 1950'de DP listesinden bağımsız milletvekili seçildi. Ancak 1954'ten sonra DP iktidarına karşı sert bir muhalefet yürüttü. 27 Mayıs 1960'tan 12 Mart 1971 dönemine değin genelde asker-sivil aydın kesimin ilerici görüşlerini dile getiren etkili bir yayın organıydı. 12 Mart döneminde bir ara yönetimin el değiştirmesi sonucu tutucu bir gazete görünümü aldı. 1973'te yeniden eski çizgisine döndü.
20 Ağustos 1991'de Nadir Nadi'nin ölmesinden sonra bir yandan ortaya ekonomik sıkıntılar çıktı, bir yandan da yayın kurulu içinde anlaşmazlık baş gösterdi. Yayın yönetmeni Hasan Cemal'in politikasını beğenmeyen ve sermaye çevrelerine yaklaşıldığını ileri süren İlhan Selçuk ve Uğur Mumcu gibi yayın kurulu üyesi köşe yazarlarıyla onları destekleyen Cüneyt Arcayürek, Ali Sirmen, Ergun Balcı, Oktay Akbal, Melih Cevdet Anday'ın da aralarında bulunduğu 80 kişi 5 Kasım 1991'de gazeteden ayrıldı. Olayı protesto eden bir bölüm okurun gazete almayı bırakması üzerine günlük satış ortalaması 120 binlerden Aralık 1991'de 50 binlere kadar düştü. Bu durum üzerine Hasan Cemal ile yazı işleri müdürü Okay Gönensin Cumhuriyet'ten ayrıldı. Bir süre sonra ayrılanların bir bölümü geri döndü. 8 Nisan 1992'de yeni bir yayın kurulu oluşturuldu ve İlhan Selçuk vefatına kadar sürdüreceği başyazarlık görevine başladı.
Selçuk, 21 Mart 2008 tarihinde saat sabah 04.30 sıralarında Ergenekon operasyonu kapsamında gözaltına alındı ve iki gün sorgulandıktan sonra tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.
1 Temmuz 2008 sabahı, iddia edilen Ergenekon örgütü soruşturması kapsamında İstanbul Özel Yetkili Cumhuriyet Savcısı Zekeriya Öz'ün talimatıyla Ankara Emniyet Müdürlüğü'nün Terörle Mücadele Şubesi tarafından gazetenin yeni açılmış Ankara bürosu aranmış ve Ankara temsilcisi Mustafa Balbay da evinden gözaltına alınmıştır.[2] Gazetenin Ankara bürosundaki arama sona ermiş; emniyet güçleri 2 dizüstü bilgisayar, 1 bilgisayar kasası ve Mustafa Balbay'a ait bazı belgelere, savcılığa teslim etmek üzere tutanak tutarak el koymuşlardır.[3]
Gazetenin bir diğer köşe yazarı Erol Manisalı, 13 Nisan 2009 Pazartesi itibarıyla, yine Ergenekon soruşturması kapsamında gözaltına alındı. Daha sonra mahkemeye sevk edilen Erol Manisalı, üç ay tutuklu kaldı ve sağlık sorunları nedeniyle tahliyesine karar verildi.
Okuyucuları tarafından CUMOK (Cumhuriyet Okurları) adında, bir sivil toplum hareketi kurulmuştur.
8 Mart 2015 tarihinde, gazetenin yeni genel yayın yönetmeni Can Dündar'ın girişimiyle sayfa düzeni ve tasarımında değişim yapıldı.
FETÖ ve PKK operasyonu
Cumhuriyet gazetesinin bağlı bulunduğu Vakıf, 2 Nisan 2013’de yaptığı seçimle yönetimini değiştirmişti. Gazetede uzun yıllar yöneticilik ve yazarlık yapmış olan, aynı zamanda CHP eski milletvekili Alev Coşkun ve mevcut İzmir milletvekili Mustafa Balbay, bu seçimlere itiraz etti ve usûlsüzlük olduğu iddiasıyla Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne şikâyette bulundular. Müfettişler, 15 Mayıs 2015 tarihinde yaptıkları denetleme sonucunda seçimlerin usûle uygun olduğuna karar verdi. Ancak Balbay ve Coşkun müfettişlerin kararıyla yetinmeyerek vakfa dava açtı.[4] Bunun üzerine Vakıflar Genel Müdürlüğü, mahkemeye gönderdiği yazı ile davanın gazete lehine reddine karar verilmesini talep etti.[5]
29 Eylül 2016'da A Haber'e açıklamalar yapan Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem, eski kararın aksine Balbay ve Coşkun'un itirazlarını haklı bulduklarını ve Cumhuriyet Vakfındaki seçimlerin yenilenmesi gerektiğini söyledi.[6] Bu gelişmenin ardından Mustafa Balbay, kişisel Twitter hesabından “Cumhuriyet'te FETÖ'cülükten Kürtçülüğe kadar her şey serbest, CHP milletvekili olarak yazı yazmak yasak” yazdı.[7]
31 Ekim 2016 sabahı İstanbul Başsavcılığı, usûlsüzlük iddiasının yanı sıra “FETÖ ve PKK terör örgütlerine üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek” iddiasıyla Cumhuriyet gazetesine operasyon başlattı; gazetenin bağlı olduğu vakfın yöneticilerinin evleri arandı, Genel Yayın Yönetmeni Murat Sabuncu başta olmak üzere çoğu yazar, muhabir ve editörler gözaltına alındı.[8]
Soruşturmada, vakıf seçimlerindeki üsûlsüzlük ve Mustafa Balbay'ın tweet'i delil olarak gösterildi. Ayrıca Sözcü Gazetesinden Oray Eğin'in, Cumhuriyet Gazetesinin Fethullah Gülen Cemaati'nin talimatıyla habercilik yaptığını iddia ettiği köşe yazısı da soruşturmaya delil olarak konuldu.[9]
Tepkiler
- Başbakan Binali Yıldırım, AP'nin operasyonlar hakkında ‘kırmızı çizginin aşıldığını’ söylemesi üzerine “Senin çizgine biz bakmayız, bizim kırmızı çizgimizi millet çizer. Senin çizginin üstüne bir çizgi de millet çizer.” yorumunu yaptı.[10] Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş ise operasyonun hukukî olduğunu ve herkesle birlikte süreci izlediklerini söyledi.[11] AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Öznur Çalık ise “Hiç kimse kendi mesleğini yaptığı için ne gözaltına alınır ne soruşturma açılır ne de operasyon yapılır.” dedi.[12]
- Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, gazetenin hem PKK hem FETÖ ile suçlanmasını alaya alarak “Savcı IŞİD'i eklemeyi unutmuş.” dedi ve savcıya siyasî bir iradenin talimat verdiğini ima etti.[13] Eski genel başkanı ve Antalya milletvekili Deniz Baykal ise operasyonun hukukî değil siyasî olduğunu ve savcının öne sürdüğü iddiaların inandırıcılığının olmadığını söyledi.[14]
- Halkların Demokratik Partisi Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, ülkenin diktatörlüğe sürüklendiğini söyledi ve operasyonun AKP merkezi tarafından koordine edildiğini iddia etti.[15] Gazete önündeki protestoya katılan HDP'li milletvekili Garo Paylan, 2016 Türkiye askerî darbe girişiminin ardından ülke genelinde başlayan birlik havasının dağıldığını söyledi.[16]
- Milliyetçi Hareket Partisi genel başkanı Devlet Bahçeli, Cumhuriyet gazetesinin cumhuriyete zarar verdiğini söylemiş ve operasyona destek vermiştir.[17]
- Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz, ifade özgürlüğüne ilişkinin kırmızı çizginin aşıldığını söyledi.[18]
- Cumhuriyet'in eski Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar, Twitter'dan yaptığı açıklamada “Hepsi serbest kalıncaya, onları tutuklayan pişman olana kadar, sonuna kadar mücadele edeceğiz” dedi.[19] Cumhuriyet Vakfı Başkanı ve imtiyaz sahibi Orhan Erinç, operasyonu hayretle karşıladıklarını ve gazeteye yöneltilen iddiaların kabul edilmesi güç iddialar olduğunu söyledi.[20]
- TÜSİAD'dan yapılan açıklamada, bütün kurumların yargı denetimine bağlı olduğunu, ancak basın dünyasının terörle yoğun olarak ilişkilendirilmesinin yanlış olduğu vurgulandı.[21]
- Tweet'i operasyona gerekçe olarak gösterilen Mustafa Balbay, bu durumu ‘kalleşlik’ olarak niteledi ve operasyonu kınadı.[22]
- BirGün gazetesi, Cumhuriyet'e destek olmak amacıyla ertesi günkü manşetinde “Bizleri asla teslim alamayacaksınız” ifadesini kullandı.[23][24]
- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Çağdaş Gazeteciler Derneği, Haber-Sen, DİSK ve Sınır Tanımayan Gazeteciler gibi örgütler gazete binası önünde açıklama yaparak tutuklu tüm gazetecilerin tahliye edilmesini talep etti.[25]
Siyasî Olaylardaki Tutum
- Ağustos/Kasım 1930'da, 99 günlük Serbest Cumhuriyet Fırkası deneyiminde SCF'ye destek verdi.
- İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya'yı destekleyen yazılar yayımladı. Fakat bunun nedeni ideolojik değil ekonomik idi.[26] Yunus Nadi savaş sırasında bulunması zor olan gazete baskı kağıdını Almanya'da daha ucuz olduğu için oradan ithal ediyordu.[26] Cumhuriyet gazetesi Temmuz 1940'ta çıkan bir makaleden sonra, yurt dışından yardım alıyor ve millî çıkarları desteklemiyor suçlamasıyla üç ay boyunca kapatıldı.[26]
- 1946'dan 1954'e kadar Demokrat Parti'yi destekledi, 1954'ten sonra DP'ye cephe aldı.
- 27 Mayıs Darbesi'ni destekledi. 27 Mayıs 1960'daki manşeti: Kahraman Türk ordusu bütün memlekette dün gece sabaha karşı idareyi ele aldı, maksat tarafsız bir idarenin nezaret ve mürakebesi altında süratle yeni seçimlere gitmek ve bu adil seçimler neticesinde hangi taraf kazanırsa idareyi onun ellerine devretmektir. Askeri idare bildiriliyor: Bütün ittifaklarımıza bağlıyız, NATO'ya ve CENTO'ya inanıyoruz ve bağlıyız. Cumhurbaşkanı, meclis başkanı ve bakanlar ordumuzun muhafazası altına alındı.
- 1960'larda gazete Millî Demokratik Devrim çizgisindeydi. 1962'de Vatan'da yazan İlhan Selçuk gazeteye transfer edildi. Şadi Alkılıç'ın sosyalizm yazısı üzerine gazetede tasfiye başladı. Nadir Nadi çekildi. Gazete 1,5 yıl Nadir Nadi'sizdi. Önce Cevat Fehmi Başkut, ardından Ecvet Güresin gazeteyi yönlendirmeye çalıştı. 60'lı yıllar öğrenci hareketleri ve devrimler çağıydı. Cumhuriyet de bu gidişe göre kabuk değiştiriyordu. TİP haberleri başka basında yer almazken Cumhuriyet yer veriyordu.
- 12 Mart muhtırası ile oluşan askeri darbeyi önce 9 Mart 1971 darbe teşebbüsü ile beklediği Millî Demokratik Devrim zannedip destekledi, sonra muhalif kaldı. 13 Mart 1971 tarihli Cumhuriyet'in manşetinde 'Devrimci Ordu' ifadesi[27] ile birlikte Komutanların ültimatomu üzerine Demirel istifa etti. Ordu şartları uygulanmazsa yönetime el koymaya kararlı olduğunu bildirdi. Demirel: Muhtıra ile anayasa ve hukuk devleti anlayışını bağdaştırmak mümkün değildir. Ankara'da genel kanı: Yeni başbakan partiler dışından olacak.ifadeleri vardı.
- 12 Mart döneminde İlhan Selçuk tutuklandı.[28] Askerler Faruk Gürler-Muhsin Batur ve Cevdet Sunay-Faik Türün kanatlarıyla yönetimde farklı yöntemleri tartışırken gazete içinde de darbe oldu. Nadir Nadi çekildi. Okurların protestosuyla gazetenin tirajı 50 binlerin altına düştü. Sıkıyönetim devrinde gazete sıkı takipteydi. İlhan Selçuk 9 Mart 1971 darbe teşebbüsünü desteklediği gerekçesiyle Ziverbey köşkünde sorguya çekildi. Nadir Nadi yazarın eski yazılarını bastı. Cumhuriyet 1975'de toparlanmışken bu defa Milliyetçi Cephe'nin kışkırttığı ülkücülerle, ve gazeteyi boykot ettiren Dev-Yol'un muhalefetiyle karşılaştı. Tirajı tekrar 100 binlerden aşağı düştü. Dev-Yol daha sert çizgide Demokrat'ı çıkardı, Cumhuriyet'in bir kısım okurunu çekti.
- 12 Eylül darbesinde yine aynı kader. Önce askerleri destekledi, 1982 sonlarına doğru eleştiriye başladı. 12 Eylül 1980 nüshası birinci sayfa başlıkları: Parlamento ve hükümet feshedildi. Silahlı kuvvetler yönetime el koydu. Tüm yurtta sıkıyönetim ve sokağa çıkma yasağı kondu. Parlamento üyelerinin dokunulmazlığı kaldırıldı. Bu dönemde gazetede Turgut Özal döneminin etkileriyle karışıklıklar çıktı. Nadir Nadi'nin vefatından sonra gazete iyice karıştı. Satış 30 binlere düştü.
- 7 Kasım seçimlerinde tarafsızdı. 7 Kasım 1983'deki birinci sayfa: ANAP kazandı, tek başına iktidar çoğunluğu Özal'da, HP ikinci, MDP üçüncü parti oldu, kesinleşen milletvekilleri ANAP 204, HP 107, MDP 70.
- 28 Şubat post modern darbesini destekledi. 90'larda SHP'yi destekledi. 1992'de yeni yönetim gazetenin başına geçti. 63 ve 71'deki sağ darbelerden sonra gazete içinde bu defa liberal bir darbe yapılmak istenmiş, bu da geri tepmişti. Cumhuriyet yine İlhan Selçuk'la eski çizgisine döndü.
- Gazete 2007'deki Cumhurbaşkanlığı seçimi için birçok tepki göstermiştir. "Tehlikenin farkında mısınız?" görseliyle büyük yankı uyandırmış olan gazete "Saatler 100 yıl geri alınıyor" sloganıyla da yola çıkarak birçok reklam girişiminde bulunmuştur.
- 29 Mayıs 2015 tarihinde, Can Dündar imzasıyla MİT Tır'larında ki silah görüntülerini manşetten duyurmuştur ve bu haberiyle büyük yankı uyandırmıştır.[29]
Gazete yazarlarının öldürülmeleri
1978 yılından bu yana, Cumhuriyet yazarlarına yönelen suikast saldırıları sonucu 7 yazar öldürüldü, 1 yazar da felç oldu. İstanbul Üniversitesi Anayasa Kürsüsü Doçenti ve yazar Server Tanilli, 7 Nisan 1978 günü evine giderken uğradığı silahlı saldırı sonucu felç oldu. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Sosyoloji Enstitüsü Başkanı ve yazar Prof. Cavit Orhan Tütengil, 7 Aralık 1979 tarihinde Levent'te bulunan bir İETT durağında, silahlı dört kişi tarafından öldürüldü.[30] Tütengil'in cenazesinde çıkan olaylarda yaralanan TRT yapımcısı ve yazar Ümit Kaftancıoğlu, 11 Nisan 1980 günü Mecidiyeköy'de iki kişinin silahlı saldırısına uğrayarak hayatını kaybetti. Cinayetin sorumlusu olarak yakalanan Ülkücü militan Ahmet Mustafa Kıvılcım ömür boyu hapse mahkûm oldu. Atatürkçü Düşünce Derneği Başkanı ve yazar Muammer Aksoy, 31 Ocak 1990 günü Ankara'daki evine giderken öldürüldü. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi eski öğretim üyesi ve Sosyaldemokrat Halkçı Parti Parti Meclisi Üyesi Bahriye Üçok, 6 Ekim 1990 tarihinde evine gönderilen bir kargo paketinin patlamasıyla öldü. Gazeteci ve yazar Uğur Mumcu, 24 Ocak 1993 tarihinde Ankara'daki evinin önünde park ettiği otomobiline binerken patlayan bomba sonucu öldürüldü. Sinemacı ve yazar Onat Kutlar, 30 Aralık 1994'te The Marmara Oteli'nin pastanesinde meydana gelen patlama sonucu ağır yaralandı ve olaydan 12 gün sonra yaşamını yitirdi. Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Başkan Yardımcısı, eski kültür bakanı ve Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı, 21 Ekim 1999 günü Ankara'daki evinin önünde uğradığı bombalı saldırı sonucu hayatını kaybetti. Gazete, olayın bir gün ardından yayımlanan "Fotoğrafın üzerindeki çarpı" manşetli haberinde, "Türkiye'yi ortaçağ karanlığına sürüklemek isteyen gericiler, Cumhuriyetin aydınlanmacı, ilerici yazarlarını" her zaman hedef gösterdiklerini vurguladı.[31]
Köşe yazarları
YAZARLAR
- İbrahim Yıldız (Cumhuriyet'ten Okurlara)
- Cüneyt Arcayürek (Güncel)
- Mustafa Balbay (Gündem)
- Oktay Akbal (Evet/Hayır)
- Emre Kongar (Aydınlanma)
- Hikmet Çetinkaya (Politika Günlüğü)
- Orhan Erinç (Geçmişten Geleceğe)
- Erdal Atabek (2000'li Yıllarda)
- Erol Manisalı (Bıçak Sırtı)
- Özgen Acar (Kavşak)
- Deniz Som (Vaziyet)
- Orhan Birgit (Düz Yazı)
- Ümit Zileli (Düz Çizgi)
- Deniz Kavukçuoğlu (Pano)
- Nilgün Cerrahoğlu (Sağnak)
- Işıl Özgentürk (Al Gözüm Seyreyle)
- Ataol Behramoğlu (Cumartesi Yazıları)
- Sunay Akın (Kule Cambazı)
- Işık Kansu (Ankara Kulisi)
- Hilmi Develi (Satır Arası)
- Bedri Baykam (Görüş)
- Leyla Tavşanoğlu (Pazar Söyleşileri)
- Süheyl Batum (Sözden Yazıya)
- Burhan Arpad (Hesaplaşma 1979-1991)
DÜNYA
- Ali Sirmen (Dünyada Bugün)
- Güray Öz (Avrupa)
- Hüseyin Baş (Değişen Dünyadan)
- Server Tanilli (Bir Bakıma)
- Mümtaz Soysal (Açı)
EKONOMİ
- Şükran Soner (İşçi Evreninden)
- Öztin Akgüç (Yorum)
- Ergin Yıldızoğlu (Dünya Ekonomisine Bakış)
- Erinç Yeldan (Ekonomi Politik)
- Türkel Minibaş (Göz Ucuyla)
- Özlem Yüzak (Bilgi Toplumuna Doğru)
- Yakup Kepenek (Ankara Pazarı)
- Yahya Arıkan (Yaşamda Mali Çözüm)
- Mustafa Pamukoğlu (Maliye Tarafından)
BİLİM - SİYASET
- Orhan Bursalı (Perşembe)
İNTERNET
- Mehmet Sucu (Enternet)
MEDYA
- Mehmet Faraç (Med - Cezir)
ÇEVRE
- Oktay Ekinci (Çed Köşesi)
KÜLTÜR - SANAT
- Selmi Andak (Sanata Bakış)
- Zeynep Oral (Esintiler)
- Turgay Fişekçi (Defne Gölgesi)
- Ahmet Cemal (Odak Noktası)
- Adnan Binyazar (Ayna)
- Vecdi Sayar (Kedi Gözü)
SPOR
- Arif Kızılyalın (Spor Yorumu)
- Adnan Dinçer (Görüş)
- Ahmet Kurt (Basket Yorum)
- Halit Deringör (Görüş)
Kaynak: Cumhuriyet Gazetesi [32]
Çizerler
- Kamil Masaracı (Çizgilik)
- Semih Poroy (Harbi)
- Mümtaz Arıkan (Tarihte Bugün)
- Nuri Kurtcebe (Sessiz Sedasız)
- Behiç Ak (Kim Kime Dum Duma)
- Musa Kart (Çizmeden Yukarı)
- Tayyar Ozkan (Çöplük Çocukları)
- Hakan Çelik (Uydudan Naklen)
- Zafer Temoçin
Kaynak: Cumhuriyet Gazetesi [33]
Ekleri
Gazete, aynı zamanda aşağıdaki ekleri de düzenli olarak vermektedir:
- Bilim Teknoloji (Cuma günleri, 21 Şubat 1987'den beri)
- Hafta Sonu (Cumartesi günleri, 10 Haziran 2006'dan beri)
- Cumertesi (Cumartesi günleri, gazetenin içerisinde)
- Pazar Dergi (Pazar günleri, 16 Şubat 1986'dan beri)
- Strateji (Pazartesi günleri, 5 Temmuz 2004'ten beri)
- Spor Dergi (Salı günleri, 19 Kasım 2003'ten beri)
- Dört Mevsim Gezi (Çarşamba günleri)
- Kitap (Perşembe günleri, 9 Şubat 1990'dan beri)
- Cumhuriyet Ege (Cuma günleri, Ege Bölgesine dağıtılan özel ek)
- Tarım Hayvancılık (Her ayın ikinci salı günü)
- Cumhuriyet Ankara (Pazar günü hariç, Ankara'ya dağıtılan özel ek)
- Cumhuriyet Anadolu (Her ayın ikinci ya da üçüncü Salı günü)
Gazete Türkiye'de bir ilki gerçekleştirmiş ve vakfedilmiştir. Gazetenin sahibi aynı zamanda okuyucularından meydana gelen Cumok örgütlenmeleridir.
Yunus Nadi Armağanı Yarışması
Yunus Nadi Ödülleri Cumhuriyet 1946'dan beri Yunus Nadi Armağanı Yarışması'nı düzenlemekte, her yıl belli bir bilim ya da sanat konusuna ayrılan yarışmada özgün araştırmalar desteklenmektedir.
Ödüller
- Sosyal Demokrasi Vakfı İnsan Hakları Demokrasi Barış ve Dayanışma Ödülü (2014)
Kaynaklar
- 1 2 "2- 8 Mayıs 2016 haftası Tiraj Tablosu". www.medyatava.com. 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160325184913/http://www.medyatava.com/tiraj. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2016.
- ↑ "Mustafa Balbay gözaltına alındı". HaberTürk. 1 Temmuz 2008. 27 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090427023622/http://www.haberturk.com:80/haber.asp?id=83136&cat=140&dt=2008/07/01. Erişim tarihi: 2008-06-29, 06:28 (EEZ).
- ↑ "Cumhuriyet gazetesine kimse alınmıyor". HaberTürk. 1 Temmuz 2008. 27 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090427180903/http://www.haberturk.com:80/haber.asp?id=83145&cat=110&dt=2008/07/01. Erişim tarihi: 2008-06-29, 06:36 (EEZ).
- ↑ "Alev Coşkun, Mustafa Balbay şimdi mutlu musunuz?". T24. http://t24.com.tr/yazarlar/yalcin-dogan/alev-coskun-mustaya-balbay-simdi-mutlu-musunuz,15790. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016.
- ↑ "Cumhuriyet teslim olmaz". Cumhuriyet. http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/609529/Cumhuriyet_teslim_olmaz.html. Erişim tarihi: 4 Ekim 2016.
- ↑ "Cumhuriyet yönetimi değişiyor mu". OdaTV. http://odatv.com/cumhuriyet-yonetimi-degisiyor-mu-0110161200.html. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016.
- ↑ "Mustafa Balbay'ın tweet'i". https://twitter.com/mustafabalbay/status/695481828891848704. Erişim tarihi: 4 Şubat 2016.
- ↑ "Cumhuriyet yazar ve yöneticilerine suçlama bu: FETÖ ve PKK için suç işlemek". Diken. http://www.diken.com.tr/cumhuriyet-yazar-ve-yoneticilerine-suclama-bu-feto-ve-pkk-icin-suc-islemek/. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
- ↑ "Mustafa Balbay'ın tweeti Cumhuriyet davasında delil oldu". ilerihaber.org. http://ilerihaber.org/icerik/mustafa-balbayin-tweeti-cumhuriyet-davasinda-delil-oldu-62615.html. Erişim tarihi: 5 Kasım 2016.
- ↑ "Başbakan Yıldırım'dan Cumhuriyet gazetesi açıklaması". Akşam. http://www.aksam.com.tr/siyaset/basbakan-yildirim-ak-parti-grup-toplantisinda/haber-562382. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016.
- ↑ "Cumhuriyet gazetesi operasyonuna ilişkin Hükümet'ten ilk açıklama". NTV. http://www.ntv.com.tr/turkiye/cumhuriyet-gazetesi-operasyonuna-iliskin-hukumetten-ilk-aciklama,rT4k8nMpF0CHuwQK7GY85w. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
- ↑ "AKP'li Çalık'tan Cumhuriyet gözaltılarına ilişkin açıklama". BirGün. http://www.birgun.net/haber-detay/akp-li-calik-tan-cumhuriyet-gozaltilarina-iliskin-aciklama-133725.html. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
- ↑ "Kılıçdaroğlu'ndan Cumhuriyet açıklaması: IŞİD'i unutmuşlar". Sputnik Türkiye. https://tr.sputniknews.com/politika/201611011025579265-kilicdaroglu-cumhuriyet-isid/. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016.
- ↑ "Deniz Baykal'dan 'Cumhuriyet' açıklaması: İnandırıcı bir yönü yok". Hürriyet. http://www.hurriyet.com.tr/deniz-baykaldan-cumhuriyet-aciklamasi-inandirici-bir-yonu-yok-40264636. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
- ↑ "Demirtaş: Diktatörlüğe gidiş". Cumhuriyet. http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/624063/Demirtas__Diktatorluge_gidis.html. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
- ↑ "HDP heyeti de Cumhuriyet’in önünde: Yenikapı ruhu, tuzruhu haline geldi". Diken. http://www.diken.com.tr/hdp-heyeti-de-cumhuriyetin-onunde-yenikapi-ruhu-tuzruhu-haline-geldi/. Erişim tarihi: 31 Ekim.
- ↑ ''Bahçeli'de Cumhuriyet operasyonuna tam destek: Özgürlük millete küfür etmek değildir''. diken.com.tr. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016.
- ↑ "Schulz: Türkiye, Cumhuriyet'e operasyonla kırmızı çizgiyi aştı". Sputnik Türkiye. https://tr.sputniknews.com/avrupa/201610311025559877-schulz-cumhuriyet-operasyon-kirmizi-cizgi/. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
- ↑ "Can Dündar'dan Cumhuriyet gazetesi kararına ilk tepki". Sputnik Türkiye. https://tr.sputniknews.com/haberler/201611051025660942-can-dundar-ilk-tepki/. Erişim tarihi: 5 Kasım 2016.
- ↑ "Cumhuriyet gazetesinden operasyon açıklaması". Hürriyet. http://www.hurriyet.com.tr/cumhuriyet-gazetesinden-aciklama-40264530. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
- ↑ "TÜSİAD'tan 'Cumhuriyet' açıklaması". Hürriyet. http://www.hurriyet.com.tr/tusiadtan-cumhuriyet-aciklamasi-40264559. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
- ↑ "Balbay Cumhuriyet için attığı Tweet'i bu sözlerle savundu: Kalleşliktir". BirGün. http://www.birgun.net/haber-detay/balbay-cumhuriyet-icin-attigi-tweet-i-bu-sozlerle-savundu-kallesliktir-133825.html. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016.
- ↑ "Cumhuriyet'in bugünkü manşeti: Teslim olmayız!". T24. http://t24.com.tr/haber/cumhuriyetin-bugunku-manseti-teslim-olmayiz,368267. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
- ↑ "Birgün gazetesi manşeti: Bizleri asla teslim alamayacaksınız". gazetemanset.com. http://www.gazetemanset.com/birgun-gazetesi/01-kasim-2016. Erişim tarihi: 31 Ekim 2016.
- ↑ "Sınır Tanımayan Gazeteciler'den Cumhuriyet'e destek". Cumhuriyet. http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/627465/Sinir_Tanimayan_Gazeteciler_den_Cumhuriyet_e_destek.html. Erişim tarihi: 7 Kasım 2016.
- 1 2 3 John M. VanderLippe, The politics of Turkish democracy: İsmet İnönü and the formation of the multi-party system, 1938-1950, SUNY Press, 2005 ISBN 0-7914-6435-0, sayfa 40 (İngilizce)
- ↑ http://taraf.com.tr/makale/9410.htm
- ↑ http://www.milliyet.com.tr/Default.aspx?aType=YazarDetay&ArticleID=509167&AuthorID=63&Date=25.03.2008&ver=71
- ↑ http://gazetemansetleri.co/cumhuriyet-gazetesi/cumhuriyet-gazetesi-manseti-29-05-2015/
- ↑ "Saldırıya uğrayan Cumhuriyet yazarları", 22 Ekim 1999, Cumhuriyet
- ↑ "Fotoğrafın üzerindeki çarpı", 22 Ekim 1999, Cumhuriyet
- ↑ Köşe yazarları URL erişim tarihi: 6 Ocak 2007
- ↑ Çizerler URL erişim tarihi: 6 Ocak 2007
- Cumhuriyet koleksiyonu.
- Aysun Köktener, Bir Gazetenin Tarihi Cumhuriyet, YKY, İstanbul 2004.
- Emin Karaca,Cumhuriyet Olayı, Altın Kitaplar Y. İstanbul 1994.