Çanakkale
Koordinatlar: 40°9′0″K 26°24′0″D / 40.15°K 26.4°D
Çanakkale | |
— İlçe — | |
Çanakkale üzerindeki konumu | |
Şehir merkezinin havadan görünümü | |
Koordinatlar: 40°9′0″K 26°24′0″D / 40.15°K 26.4°D | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Çanakkale |
Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
Yönetim | |
- Belediye başkanı | Ülgür Gökhan (CHP) |
Yüzölçümü | |
- Toplam | 949 km2 (366,4 mi2) |
Rakım | 2 m (7 ft) |
Nüfus (2015)[1] | |
- Toplam | 159,758 |
- Kır | 37,145 |
- Şehir | 122,613 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
Posta kodu | 17000 |
İl alan kodu | 286 |
İl plaka kodu | 17 |
İnternet sitesi: http://www.canakkale.gov.tr/ |
Çanakkale, Kuzeybatı Anadolu'da, kendi adıyla anılan boğazın kıyısında yer alan bir kenttir. Merkez ilçe nüfusu 2015 yılı verilerine göre 122.613 kişidir. Troya kalıntılarının bulunduğu ildir.
Tarihçe
Antik çağdan kalan Troya kalıntıları il sınırları içerisindedir.
Osmanlı dönemi
İlin eski merkezi Biga olup, Cumhuriyet döneminde, Çanakkale Savaşlarında kazanılmış olan zaferlerden dolayı ilin ismi ve merkezi Çanakkale olarak değiştirilmiştir. İlin isminin kökeni ise yörede çok gelişmiş olan çanak-çömlek zanaatinden gelir. Şehrin iki simgesi hâline gelen Kale-i Sultaniye ile çanakçılık özdeşleşince de şehir "Çanakkale" olarak adlandırılmaya başlanmıştır.
Çanakkale Savaşları
1915 senesinde Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında Çanakkale Savaşları'na sahne oldu. İtilaf Devletlerinin birleşmiş orduları deniz savaşında araç ve personel zayiatı vererek mağlup oldu ve boğazları geçemedi. Daha sonra İtilaf kuvvetleri karadan çıkartma yaptılar. Kara savaşlarında Yarbay Mustafa Kemal'in başarıları sayesinde İtilaf kuvvetlerinin ilerleyişi durdu, iki kuvvet birbirine üstünlük sağlayamadı ve karadan taarruz da başarısızlıkla sonuçlandı.
Demografi
Çanakkale kenti, nüfus açısından Marmara Bölgesi'nde yer alan birçok ilden sonra gelir. Merkez ilçenin 1927'de 8.515 olan nüfusu 1990'da 53.995'e, 2000'de 75.180'e, 2007'de 86.544'e ve nihayetinde 2008'de 90.563'e ulaşmıştır.
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1965[2] | 44.520 | 22.789 | 21.731 |
1970[3] | 48.977 | 27.042 | 21.935 |
1975[4] | 52.524 | 30.788 | 21.736 |
1980[5] | 62.701 | 39.979 | 22.722 |
1985[6] | 73.412 | 48.059 | 25.353 |
1990[7] | 81.435 | 53.995 | 27.440 |
2000[8] | 104.205 | 75.810 | 28.395 |
2007[9] | 115.775 | 86.544 | 29.231 |
2009[10] | 125.231 | 96.588 | 28.643 |
2010[11] | 136.484 | 106.116 | 30.368 |
2011[12] | 135.192 | 104.321 | 30.871 |
2012[13] | 143.041 | 111.137 | 31.904 |
2013[14] | 149.881 | 116.078 | 33.803 |
2014[15] | 155.657 | 119.806 | 35.851 |
2015[16] | 159.758 | 122.613 | 37.145 |
Kültür
Çanakkale, binyıllar boyunca farklı toplumların egemenliğinde kalmış, gerek mimarisinde gerek yaşamda onlardan izler taşımaktadır. 1970'li yıllardan itibaren yapılmaya başlayan ticari yatırımlarla ildeki geleneksel toplum yapısı yerini hızla modernize kente bırakmıştır. Ticari yatırımlarla ulaşım kolaylaşmış ve şehrin görünümünün değişmesi böylece başlamıştır. Bugün Çanakkale Türkiye'nin en modern çevrelerindendir. Geniş kaldırımları, temiz caddeleri, bakımlı binaları ile örnek bir şehirdir. Henüz altyapısı tam oturmamışsa da kültürel anlamda Çanakkale ili Türkiye'de önde gelen çevrelerdendir. Toplumda çekirdek aile yaygındır. Toplum, Manavlar, Türkmenler, Pomaklar, Yörükler, Bulgaristan göçmenleri ve az sayıda Kumuk Türkleri ve Çerkes ile Boşnak'tan oluşur. Boşnak ve Yörükler genelde tarım ile uğraşırlar. Fakat halk etnik yapıya göre ayrılmamış birlik içinde yaşamaktadır. Fakat her toplum kendi kültürel yapısını korur. İl ve ilçe merkezlerinde büyük ölçüde modern giyim örnekleri benimsenmiştir. Kırsal kesimden gelen bayanlar, beyaz yemeni adı verilen eşarp ve şalvar ile siyah naylonumsu kumaştan pardösü giyerler, kırsal kesim erkeklerinde ise baskın giyim türü, pantolon, ceket ve kaskettir. Yörede erkeklerin şalvar giydiği pek görülmez. Çanakkale'de üretilen başlıca gıda ürünleri, şarap, zeytin, sardalya, peynir helvası ve keşkektir.
Turizm
Çanakkale ve diğer ilçeler tarihî ve doğal güzellikler bakımından oldukça zengin olmasına rağmen, bölge olması gerekenden oldukça az turist çekmektedir, turizme fazla yatırım yapılmamaktadır. Her yıl 25 Nisan'da düzenlenen Anzac Günü'nde Avustralya ve Yeni Zelanda'dan gelen binlerce turist bölgeye akın etmekte, turizm genellikle Çanakkale Savaşları'nın yaşandığı Gelibolu, Truva Savaşı'na ev sahipliği yapmış Truva Antik Kenti ve Assos Antik Kenti üzerine odaklıdır. Deniz turizmine uygun olmasına rağmen bu yönde bir yapılanma pek yoktur. Çanakkale il sınırları içinde 5 yıldızlı otel sayısı sadece 1'dir. Yine Çanakkale'de bulunan Gökçeada ve Bozcaada turist çekmektedir.
Çanakkale ilinde 1963 yılından beri her yılın ağustos ayında Uluslararası Troia Festivali gerçekleşmekte, çeşitli sanatsal faaliyetler yapılmaktadır.[17] Her iki yılda bir düzenlenen Uluslararası Çanakkale Bienali de Çanakkale ilinin kültür, sanat ve turizmine katkı sağlamaya aday bir etkinliktir.
Eğitim
İlin tek üniversitesi olan Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'nin (ÇOMÜ) Çanakkale için özel bir önemi vardır. Şehir merkezi nüfusu 100.000 civarında olan Çanakkale'de üniversite öğrenci sayısı 33.500'ü, personel sayısı ise 3.000'i geçmektedir. Personel ailesi ile hesaplandığında ise Üniversite'nin öğrenci ve aileler ile birlikte ilde 45.000 nüfusu oluşturduğu görülür. Ayrıca üniversite 12 fakülte ve 20'den fazla yüksekokul ve enstitü ile ilin en önemli kamu kurumu ve istihdam kapısıdır. Üniversite'nin her ilçede en az bir yüksekokulu bulunmaktadır. Çanakkale Fen Lisesi, Çanakkale Sosyal Bilimler Lisesi, Vahit Tuna Anadolu Lisesi başlıca liselerindendir.
Spor
Şehrin tek futbol takımı olan Çanakkale Dardanelspor 1996-99 sezonlarında Süper Lig'de mücadele etmiştir. Daha sonra kademeli olarak 1., 2. ve 3. Lig'de de mücadele etmiştir. Takım 2014-2015 sezonunda 3. Lig'de mücadele etmekte olup şehrin tek voleybol takımı olan Çanakkale Belediyespor Bayan Voleybol Takımı, 2014-15 sezonunda Türkiye Bayanlar Voleybol 1. Ligi'nde mücadele etmektedir.
Ulaşım
Çanakkale'ye kara, hava ve deniz yoluyla ulaşım mümkündür. Çanakkale Havalimanı hava ile ulaşımı mümkün kılmaktadır. Çanakkale Havalimanından 2016 yılından itibaren günlük Ankara ve İstanbul uçuşları yapılmaktadır.
Çanakkale'nin bazı merkezlere uzaklık bilgileri:
Çanakkale-İstanbul: 315 Km
Çanakkale-Ankara: 666 Km
Çanakkale-İzmir: 315 Km
Çanakkale-Bursa: 270 Km
Çanakkale-Antalya: 700 Km
Çanakkale-Balıkesir: 200 Km
Çanakkale-Tekirdağ: 170 Km
Çanakkale'de Yerel Medya
Çanakkale şehir merkezinde yayın yapan 3 Yerel TV kanalı, 4 yerel radyo ve çeşitli yerel gazeteler bulunmaktadır. İlçelerde ise Biga'da yerel radyolar, Çan'da yerel radyo kanalı ve diğer ilçelerde çeşitli gazeteler basın ve yayın kuruluşları bulunmaktadır.
Yerel TV Kanalları
- Ton TV (Çanakkale-Merkez)
- Kanal 17 (Çanakkale-Merkez)
- Çanakkale TV (Çanakkale-Merkez)
Yerel Radyo Kanalları
- 90.8 Radyo Mega17 (Çanakkale-Merkez)
- 92.7 Radyo Çanakkale (Çanakkale-Merkez)
- 94.0 Radyo TON Kampüs (Çanakkale-Merkez)
- 95.8 Boğaz FM (Çanakkale-Merkez)
Çanakkale İl Genelinde Yayın Yapan Yerel Radyolar
- 88.0 Radyo Pegai (Biga)
- 99.2 Biga FM (Biga)
- 100.5 Çan FM (Çan)
Yerel Gazeteler ve Basın Kuruluşları
- Çanakkale Olay
- İşte Çanakkale
- Çanakkale Aynalı Pazar
- Çanakkale Demokrat
- Çanakkale Hedef Gazetesi
- Çanakkale'nin Sesi
- Kalenin Sesi Gazetesi
Kardeş şehirler
Avrupa |
Türkiye |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCdBKsa. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ↑ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BspaVAes. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtmzACQC. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtpLnNJ2. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuPYwqN. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwMqlpV. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bty3f8xw. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu03eOEs. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1mI4lt. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCmG4oe. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEqNTQh. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGR15c5. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxT0itf. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUgUz15. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCdBKsa. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- ↑ "Çanakkale, 50'nci Troia Festivali'ne hazır". Hürriyet. 27 Temmuz 2013. 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150722084351/http://www.hurriyet.com.tr/ege/24391036.asp. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2015.
- ↑ Osnabrück Belediye Başkanı Kardeş Kente Selam Gönderdi Çanakkale Belediyesi
- ↑ "Çanakkale’ye Gönüllü Giresun Alayı Karargahı Yapılacak". Milliyet. 2 Mart 2015. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160306091245/http://www.milliyet.com.tr/canakkale-ye-gonullu-giresun-alayi-kararg-canakkale-yerelhaber-648009/. Erişim tarihi: 8 Mart 2015.
Dış bağlantılar
|
|
|