Kudüs İbrani Üniversitesi
| Kudüs İbrani Üniversitesi | |
|---|---|
| Kuruluş | 1918 |
| Tür | Devlet |
| Rektör | Sarah Stroumsa (Ekim 2008) |
| Öğretim üyeleri | 1.200 |
| Kayıtlı | 23.000 |
| Konum | Kudüs, İsrail |
| Web sitesi | |
Kudüs İbrani Üniversitesi (İbranice: האוניברסיטה העברית בירושלים HaUniversita HaIvrit BeYeruşalayim, Arapça: الجامعة العبرية في القدس Al-Camia al-Ibriyya fil-Kuds, kısaca İbrani Üniversitesi veya HUJI) İsrail'in en eski üniversitesidir.
İlk yönetim kurulunda Albert Einstein, Sigmund Freud, Martin Buber ve Chaim Weizmann da vardı. Yahudilik ile ilgili çalışmaların bulunduğu en büyük kütüphanesine sahiptir. Gershom Scholem, Yeshayahu Leibowitz, Daniel Kahneman ve Robert J. Aumann gibi bilim insanları fakülte üyeliği yapmıştır. Bazı İsrail başbakanları da bu üniversiteden mezun olmuştur. İbrani Üniversitesi üniversite sıralamalarında İsrail'de ve dünyada sürekli üst sıralarda yer almıştır.[1]
Tarihçe
Siyonist akımın amaçlarından bir tanesi İsrail topraklarında bir üniversite kurmaktı. Bu fikir ilk olarak 1884 yılında Hovevei Zion topluluğunun Kattowitz konferasında teklif edildi. Bu fikrin büyük destekçilerinden biri eser ve çalışmalarını üniversiteye miras bırakan Albert Einstein'dı.
Kudüs'ün Scopus Dağı'nda (Har HaTzofim) 1918 yılında temeli atılan okulun açılış töreni 1 Nisan 1925'te gerçekleşti. Açılış törenine katılanlar arasında dünyanın önde gelen Yahudi liderleri, bilim insanları, aralarında Arthur Balfour, Edmund Allenby ve Herbert Samuel'in de bulunduğu İngiliz liderler, ve okulun ilk rektörü Judah Leon Magnes vardı.
1947'de büyük bir araştırma ve eğitim enstitüsü haline gelen okul 1949'da tıp ve hukuk dallarını da müfredata ekledi. 1940 yılında temeli atılan tarım enstitüsü ise 1952'de tam teşeküllü hale geldiği bildirildi.[2]
Kudüs'ün kuzeydoğusunda kalan okul ve okula servis yapan konvoylar 1948 Arap-İsrail Savaşı sırasında saldırılara maruz kaldı. Bölgeyi ele geçiren Ürdün 1949 Ateşkes Anlaşmasına uymayıp İsraillilerin bölgeye dolayısıyla üniversiteye girmesini engelledi. Üniversite, İsrail topraklarında bulunan batı Kudüs'te yapımı 1953'te biten yeni bir kampüs daha açmak zorunda kaldı.
1967'de Kudüs'teki iki kampüs ve Rehovot'taki tarım fakültesindeki öğrencilerin sayısı 12.500 idi.
1967'deki Altı Gün Savaşı ile Kudüs'ün tamamını eline geçiren İsrail Scopus dağındaki üniversiteyi tekrar inşa etti ve yapımı 1981'de tamamlandı. 31 Temmuz 2002'de Hamas'ın üstlendiği, bir Filistinli inşaat işçisi tarafından üniversitenin Frank Sinatra kafeteryasında yapılan bombalı saldırıda 5'i İsrailli, 3'ü ABD vatandaşı ve 1'i Fransız olmak üzere 9 kişi hayatını kaybetti ve birçok kişi yaralandı.
Kampüsleri
İbrani Üniversitesi'nin üçü Kudüs'te ve biri Rehovot'ta olmak üzere 4 kampüsü bulunur ve 2003 yılı itibariyle 23.000 civarında öğrencisi vardır.[3]
Scopus Dağı (Mount Scopus)
Doğu Kudüs'te yer alan bu kampüste İnsan Bilimleri, Hukuk, İktisat fakültelerinin yanı sıra Uluslararası Rothberg okulu, Frank Sinatra Öğrenci Merkezi, Harry S. Truman Barış Araştırma Enstitüsü, Mandel Yahudi Çalışmaları Enstitüsü bulunur.
Givat Ram
Adını Lübnan doğumlu Yahudi banker Edmond Safra'dan alan kampüste çeşitli bilim departmanları ve Yahudi Ulusal Kütüphanesi bulunur.
Ein Kerem
Sağlık alanında yoğunlaşan kampüste tıp, dişçilik ve moleküler biyoloji ile ilgili departmanlar vardır.
Rehovot
1942'de açılan Tarım fakültesine[4] ve 1985'te eğitim vermeye başlayan Veterinerlik okuluna[5] ev sahipliği yapmaktadır.
Mezunları
2004 yılında Nobel Ödülü kazanan David Gross (fizik alanında), Aaron Ciechanover ve Avram Hershko (kimya alanında) İbrani Üniversitesi mezunlarıdır.
- İsrail Cumhurbaşkanları: Ephraim Katzir, Yitzhak Navon, Moşe Katsav
- İsrail Başbakanları: Ehud Barak, Ariel Şaron, Ehud Olmert
- Knesset üyeleri: Colette Avital, Yael Dayan, Dalia Itzik, Roman Bronfman, Ahmed Tibi
- Spor ve kültür: Yochanan Vollach, Natalie Portman, Itzik Kornfein
- Arkeolog: Aren Maeir, Amihai Mazar, Eilat Mazar, Yigael Yadin
- Aktivist: Elie Yossef
- Gazeteci: Khaled Abu Toameh
- Yazar : Aharon Appelfeld, Elias Chacour, Yael Dayan, David Grossman, Batya Gur, Shifra Horn, Amos Oz, A. B. Yehoshua, Amnon Jackont, Amalia Kahana-Carmon, Yehoshua Kenaz
- Akademisyen: Ahron Bregman, Uri Davis, Gerson Goldhaber, Haim Harari, Joshua Jortner, Alexander Levitzki, Efraim Karsh, Asa Kasher, Walter Laqueur, Avishai Margalit, Dana Olmert, Miri Rubin
- Avukat: Elias Khoury
- İlahiyatçı: Malachi Martin