Şavurma
Şavurma, Levant'a, Arap mutfağı'na[1][2] ve Levant mutfağı'na özgü bir kebap türü. Koyun, keçi, tavuk, hindi ya da sığır etinin lavaş içine sarılmasıyla hazırlanır. Bazı çeşitlerinde kesilen etler şişe takılarak bir gün kadar ızgarada pişirilir. Etin bir çeşit marinasyon işlemine tabi tutulması da gerekir. Sıcak ya da ısıtılmış pide, lavaş ya da dürüm içine sarılarak, tabule veya fettuş gibi salata çeşitleriyle birlikte tüketilir. Şavurmanın farklı özelliğini sağlayan ise şavurmaya özgü sostur. Bu sos da tahin, humus, turşu, şalgam, amba (mango turşusu) ve bol sarımsak ile hazırlanır. Şavurma Ortadoğu, Kafkaslar ve Avrupa'da tüketilen bir yiyecek türüdür.
Etimoloji
- Kelimenin kökeni Türkçe'deki çevirme kelimesinden gelmektedir. Tıpkı döner kebap gibi bunun da çıkış yerinin Anadolu olduğu bu linguistik özelliği ile söylenebilir [3]; "döner kebaptan" farkını yaratan ise içerisine konulan sostan kaynaklanmaktadır. Türkler tüm dünyaya yaptıkları döneri "kebab" olalak tanıtırlar, oysa Araplar ise döner "şawarma" diye tanıtırlar, ve kebabın kökeni kendilerine ait olduğunu savunurlar. Ingilizce "shawarma" derler, Fransızca ise "chawarma". Oysa lengüistik (dilbilimcilik) açıdan "şawarma" kelimesi Türkçeden alınmıştır.
- Proto-Türkçe "çevür" kelimesi moderin-Türkçede "çevir/çevirmek" kelimesini verir, Azerice ise "çevirmək" denir. Türkçedeki "çevirme" kelimesinin tüm fonemlerini yazsak "tchevirme" = "tshevirme" olur.
- Arapça'da "e" sesi yoktur, bunun yerine "a" veya "i" denir.
- Örnek: Arapça'da sesli fonemlerden sadece bunlar vardır: a/â, u/û, i/î. Türkçede var olan "e", "ı", "ö", "o", "ü" sesleri Arapça'da yoktur.
- Arapça'da "ç" (tch=tsh) sesi yoktur, bunun yerine "ş" (ch=sh) dernir.
- Örnek: Çeçen (tshe-tshen=tche-tchen) Arapça "şişan" الشيشان (shi-shan) denir, Çad ülkesi ise "thu-şad" تشاد "thu-shad" denir. O yüzden "çevirme" Arapça "şavirma" olur.
- Arapça'da "v" sesi de yotdur, bunu yerine "w" veya "f" kullanırlar.
- örnek: Varşova Arapça "warsuw" وارسو denir; ve Venezuala Arapça "fnuzuila" فنزويلا.
- Tüm bu nedenlerle öz Türkçe olan "çevirme" kelimesi Araplar tarafından döner kebab'a "şawarma" denilmektedir.
Ayrıca bakınız
- Şavurma'ya ilişkin İngilizce Wikipedia'daki sayfa
- Kebap
- Döner
- İskender Kebap
- Cağ Kebabı
- Suvlaki
- Taco
- Şiş Kebabı
Kaynakça
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/16/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.