10 Mayıs 1556 Marmara Denizi depremi

10 Mayıs 1556 tarihli depremin İstanbul'da yarattığı hasarı gösteren bu gravür, aynı yıl, Nürenberg'de bir gazetede basılmıştı. İnsanlar kaçışmakta ve deniz şiddetle dalgalanmaktadır. Üstte ortada bir kuyruklu yıldız, sağda da bir ay tutulması çizilmiştir (24 Mayıs'ta kısmi bir ay tutulması olmuştu[1]). Ortanın sağındaki kubbeli yapı muhtemelen Ayasofya'yı temsil etmektedir ama üç minaresi görünmemektedir. Resmin bulunduğu metinde, depremden evvel, 5 Mart'ta beliren bir kuyruklu yıldızın 12 gün boyunca görülmeye devam ettiği yazmakdadır. Orta Çağ Avrupalılarının inancına göre bir kuyruklu yıldız yakında olacak bir bir facianın işaretidir, nitekim Kutsal Roma İmparatoru V. Karl bu resimde görülen 1556 kuyruklu yıldızının korkusundan tahtını terkedip kendini dine adamıştır.[2]

10 Mayıs 1556 Marmara Denizi depremi orta Marmara Denizi'nin kuzey sahilleri, İstanbul ve Bursa'da hissedilmişti[3][4]

Deprem Marmara Denizi'nin doğu kısmında, Orta Sırt Kuzey Fayı'nda meydana gelmiş ve Richter ölçeğine göre 7.45 şiddetinde olduğu hesaplanmıştır. Aynı fay üzerinde 200-300 yıl aralıklarla depremler meydana gelmiş, fayın o noktasında meydana gelen bu deprem dizisinin bir evvelkisi 1346 depremine, bir sonraki ise 1766 Büyük İstanbul Depremi'ne neden olmuştur.[4]

Deprem güneşin batmasından sonra, çok şiddetli bir rüzgarla birlikte gerçekleşmiş,[5] İstanbul'daki zararlar arasında Fatih Camii, Ayasofya Camii ve surlarda hasar olduğu kaydedilmiştir. Tarihî kayıtlarda anlatılan hasar miktarı bu depremin şiddetinin Mercalli şiddet ölçeği'nde VIII'e karşılık geldiğini göstermektedir. Buna karşın 10 Ekim 1509'da depremi X gücündeydi. 1556 depremi, 989 ve 1509 depremleri kadar çok İstanbul'a zarar vermemiştir.[4]

Kaynakça

  1. ↑ "Five Millenium Catalog of Lunar Eclipses". NASA Eclipse Web site. 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131030072816/http://eclipse.gsfc.nasa.gov:80/LEcat5/LE1501-1600.html.
  2. ↑ Kozák, j., Čermák, V. (2010). The Illustrated History of Natural Disasters. Springer Netherlands. s. 121-122. DOI:10.1007/978-90-481-3325-3_27. http://books.google.com/books?id=JUcX4-WFxOYC&pg=PA121&lpg=PA121.
  3. ↑ Ambrasey, NN, Finkel, CF. "Long Term seismicity of Istanbul and of the Maramara Sea Region". Terra Nova 3: 527-539. DOI:10.1111/j.1365-3121.1991.tb00188.x. http://www3.interscience.wiley.com/journal/119359098/abstract.
  4. 1 2 3 "Marmara DenizindeTarihsel Depremler: Yerleri, Büyüklükleri, Etki alanları ve Güncel Kırılma Olasılıkları.". 10 Mart 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20060310033621/http://www.eies.itu.edu.tr:80/turqua/pdf/Yaltirak_b_turqua_iv.pdf. Erişim tarihi: 23 Haziran 2010.
  5. ↑ "Fatih Camii depreme şerbetli". Hürriyet. 22 Ağustos 1999. 10 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140510144759/http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew.aspx?id=-97537. Erişim tarihi: 24 Haziran 2010.
This article is issued from Vikipedi - version of the 1/7/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.