Aleksandar Cankov
Aleksandar Cankov | |
---|---|
Bulgaristan Başbakanı | |
Görev süresi 9 Haziran 1923 - 4 Ocak 1926 | |
Hükümdar | III. Boris |
Yerine geldiği | Aleksandar Stamboliyski |
Yerine gelen | Andrey Liyapçev |
Sürgündeki Bulgaristan Başbakanı | |
Görev süresi 16 Eylül 1944 - 10 Mayıs 1945 | |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Aleksandar Çolov Cankov 29 Haziran 1879 Oryahovo, Bulgaristan |
Ölüm | 27 Temmuz 1959 (80 yaşında) Buenos Aires, Arjantin |
Partisi | Demokratik İttifak (1923-1932) Ulusal Sosyal Hareket (1932 sonrası) |
Aleksandar Çolov Cankov (Bulgarca: Александър Цолов Цанков; d. 1879, Oryahovo, Bulgaristan - ö. 17 Temmuz 1959, Buenos Aires, Arjantin), Bulgar siyaset adamı. 1923-1926 arasında Bulgaristan'da kargaşa ve şiddetin hüküm sürdüğü dönemde başbakanlık yapmıştır.
Sofya Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi gördü. 1910'da aynı üniversitede Ekonomi Politik profesörü oldu. Başlangıçtaki sosyal demokrat çizgisinden sağa doğru kayarak 1922'de muhafazakâr Ulusal Barış (Naroden Zgovor) grubunun başına geçti. Ulusal Barış, Aleksandar Stamboliyski'nin radikal köylü hükümetinin devrilmesi için çalışmaya başladı.
Cankov, 8-9 Haziran 1923 gecesi gerçekleştirilen ve Stamboliyski'nin öldürüldüğü sağcı askeri darbeden sonra Stamboliyski'nin yerine başbakan oldu. Cankov'un başbakanlığa gelmesiyle gerçek bir "beyaz terör"ün hüküm sürdüğü, çok sayıda komünistin ve Stamboliyski yanlısının öldürüldüğü muhafazakâr bir diktatörlük dönemi başladı.[1] Yeni hükümetçe milliyetçilik kavramı ulus kavramından çok uzak tutularak sadece kan ve kafatası ile etnik kökene dayalı olarak sınırlandırıldı.[2] Ama iktidara gelişinden bir süre sonra (Eylül 1923) Cankov rejimine karşı ülkenin birçok yerinde silahlı ayaklanmalar başladı. Önderleri arasında Georgi Dimitrov'un ve Vasil Kolarov'un da bulunduğu bu ayaklanmalar şiddet kullanılarak bastırıldı. Demokratik İttifak adı altında yeni kurduğu koalisyon Kasım 1923 seçimlerinde ezici bir çoğunluk kazandı. Buna karşın Cankov hükümetinin çekildiği Ocak 1926'ya değin iç kargaşanın önü alınamadı, 1926'da yerine general Andrey Liyapçev geçti.
1930'lar boyunca Bulgar faşist hareketine öncülük etti. Eylül 1944'te SSCB orduları Bulgaristan'a girince, Almanya'nın koruması altındaki Avusturya'da sürgünde kısa ömürlü bir Bulgar hükümeti kurdu. II. Dünya Savaşı sona erdikten sonra birkaç ay için ABD kuvvetleri tarafından Avusturya'da gözaltına alınmış, serbest bırakıldıktan sonra Güney Amerika'ya göç etmiştir.
Kaynakça
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Aleksandar Stamboliyski |
Bulgaristan Başbakanı 1923–1926 |
Sonra gelen: Andrey Liyapçev |
|