Ante Trumbić

Ante Trumbić (d. 27 Mayıs 1864, Split, Dalmaçya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - ö. 18 Kasım 1938, Zagreb, Yugoslavya), Dalmaçyalı Hırvat milliyetçisi. Yugoslavya'nın kuruluşunda oynadığı önemli rolle tanınmıştır.

1895'te Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'na bağlı Dalmaçya Meclisi'ne girdi, 1897'den sonra Viyana'daki Reichsrat'ta (Danışma Kurulu) temsilcisi olarak bulundu. 1905'te Split belediye başkanlığına seçildi. Güney Slavların birliğinin savunucusu olarak Habsburgların egemenliğine karşı çıktı. Habsburg karşıtı Macarların desteğinin kazanılmasına katkıda bulunacağı umuduyla Rijeka Kararı'nın (1905) hazırlanmasına yardımcı olduysa da bu tasarısı gerçekleşemedi.

I. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra öteki Güney Slav yurtseverleriyle birlikte Roma'ya kaçtı. 1915'te bağımsız ve birleşik bir Güney Slav devletinin kurulması konusunda İtilaf Devletleri'nin desteğini sağlamak için çaba gösteren, merkezi Londra'daki Yugoslav Komitesi'nin başkanı oldu. Temmuz 1917'de Sırbistan yönetiminin ileri gelenleriyle yürüttüğü görüşmelerin sonunda yayımlanan Korfu Bildirisi'yle geleceğin Yugoslav devletinin temelini atan birlik onaylandı.[1]

Trumbić savaşın sonunda Aralık 1918'de yeni kurulan Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı'nın ilk dışişleri bakanı oldu. Paris Barış Konferansı'nda ülkesini temsil etti. İtalya'nın Britanya ve Fransa'nın gizli 1915 Antlaşması'yla vaat ettikleri Fiume ile Adriyatik kıyısının doğu kesimindeki geniş topraklar üzerinde hak iddia etmesi kadar ülke içinde daha çok bağımsızlık isteyen Hırvat milliyetçileri de kendisi için büyük güçlükler doğurdu. Trumbić diplomatik yeteneğiyle çekişme konusu bölgelerin çoğunu Yugoslavya'ya kazandırırken içeride de ülkenin birliğini korumayı başardı.

1929'da siyasetten çekildi. 1933'te Hırvatistan Köylü Partisi (HSS) lideri Vladko Maček'in tutuklanması üzerine Josip Predavec ile birlikte emanetçi olarak partinin yönetimini üstlendiler.[2] 14 Temmuz 1933'te Predavec'ın öldürülmesinden sonra partinin yönetimini ek başına üstlendi.

Kaynakça

  1. Spencer Tucker. Encyclopedia of World War I: A Political, Social, and Military History. Santa Barbara, California, USA: ABC-CLIO, 2005. Pp. 1189.
  2. Alex N. Dragnich, The first Yugoslavia: search for a viable political system. Hoover Press, 1983. (p. 95)
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/20/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.