Arthur Zimmermann
Arthur Zimmermann | |
---|---|
Almanya Dışişleri Bakanı | |
Görev süresi 22 Kasım 1916 - 6 Ağustos 1917 | |
Hükümdar | II. Wilhelm |
Şansölye | Theobald von Bethmann-Hollweg Georg Michaelis |
Yerine geldiği | Gottlieb von Jagow |
Yerine gelen | Richard von Kühlmann |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 5 Ekim 1864 Marggrabowa, Doğu Prusya |
Ölüm | 6 Haziran 1940 (75 yaşında) Berlin, Almanya |
Arthur Zimmermann (d. 5 Ekim 1864, Marggrabowa, Doğu Prusya - ö. 6 Haziran 1940, Berlin, Almanya), 1916-17 yıllarında Alman dışişleri bakanı. I. Dünya Savaşı'nda Meksika'ya Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı ittifak önerisinde bulunmasıyla tanınmıştır. Zimmermann'ın 16 Ocak 1917 tarihli telgrafı, ABD halkını Almanların kendilerine düşman olduğuna inandırarak, bu ülkenin Avrupa'daki savaşa girmesi için uygun ortam hazırlamıştır.
Zimmermann daha önce de dışişleri bakan yardımcısı olduğu sırada bir başka önemli telgraf kaleme almıştı (Haziran 1914). Bununla, İmparator II. Wilhelm ile Şansölye Theobald von Bethmann Hollweg'in ünlü "açık çek"ini Avusturya-Macaristan'a iletiyordu. Buna göre, bağımsız bir devlet olan Sırbistan'ı çökertme niyeti Avusturya-Macaristan'ı Rusya'yla savaşa sürükleyecek olursa Almanya Avusturya-Macaristan'ı destekleyecekti.
25 Kasım 1916'da Almanların yeniden sınırsız denizaltı savaşına yönelişini protesto amacıyla istifa eden Gottlieb von Jagow'un yerine dışişleri bakanı oldu. ABD'nin, gemilerinin batırılmasına Avrupa'daki kara savaşına müdahale ederek misillemede bulunabileceği düşüncesiyle, ABD kuvvetlerinin Japonya ve Meksika'yla savaşa sokarak Avrupa'dan uzak tutmayı tasarlıyordu. Meksika cumhurbaşkanı Venustiano Carranza'ya Meksika'daki Alman büyükelçisi aracılığıyla şifreli bir telgraf göndererek, "Japonya'yı ivedilikle ittifaka çağırmasını" önerdi. Telgraf ayrıca "Meksika'nın Teksas, New Mexico ve Arizona'daki yitirilmiş topraklarını geri almasının da anlayışla karşılanacağını" bildiriyordu. Zimmermann'ın telgrafı, Britanya Deniz Kuvvetleri Haberalma Örgütü tarafından ele geçirilerek deşifre edildi ve ABD Başkanı Woodrow Wilson'a bildirildi. Telgraf, ABD'nin savaş ilanından beş hafta önce, 1 Mart 1917'de de Wilson tarafından açıklandı.[1] Bazı Amerikalılar, telgrafın İngilizlerin ABD'yi savaşa sokmak üzere düzenledikleri bir aldatmaca olarak düşündü. Ama Zimmermann telgrafı çektiğini itiraf etti.
Telgraf skandalından sonra ilgisini Almanya'nın doğuda savaştığı Rusya'ya çevirdi. 1917 Şubatı'nda grev yapan işçiler Çar II. Nikolay'a karşı ayaklandı. Taleplerinden biri de Rusya'nın derhal I. Dünya Savaşı'ndan çekilmesiydi. Almanya'yı da mutlu eden bu talebin bir önce gerçekleşmesi için bir siyasi liderliğe ihtiyaç duyulduğunu gören Zimmermann, İsviçre'de sürgün hayatı yaşayan Lenin ve arkadaşlarını gizlice Zürih'ten Rusya'ya getirdi. Lenin'nin Rusya'ya ulaşmasından altı ay sonra başlayan Ekim Devrimi'yle Rusya savaştan çekildi. Bu seferki planı başarıya ulaşmasına rağmen telgraf skandalı nedeniyle kısa süre sonra görevini bırakmak zorunda kaldı.
1940'ta Berlin'de yaşamını kaybetti.
Kaynakça
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Gottlieb von Jagow |
Almanya Dışişleri Bakanı 1916-1917 |
Sonra gelen: Richard von Kühlmann |
|