Ballıbaba

Vikipedi:Taksokutu
Ballıbaba

Eflatun çiçekli ballıbaba (Lamium purpureum)
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Plantae (Bitkiler)
Bölüm: Magnoliophyta
(Kapalı tohumlular)
Sınıf: Magnoliopsida
(İki çenekliler)
Takım: Lamiales
Familya: Lamiaceae
(Ballıbabagiller)
Cins: Lamium
L.
Türler

Metne bakınız.

Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Ballıbaba ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikispecies'te Ballıbaba ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.
Lamium orvala

Ballıbaba, ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından Lamium cinsini oluşturan bitki türlerine verilen ad.

Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika'da yayılış gösteren türlerin hepsi otsu bitkidir. Bugün birkaç türü anavatanı dışındaki ılıman bölgelerde çok çabuk yayılarak natürülize olmuştur. Bir yıllık ve iki yıllık olan bu otsu bitkiler tohum ve gövdeden gelişen kökler vasıtasıyla hızlıca yayılır. Çiçeklenme, türüne göre Mart-Nisan-Mayıs-Haziran aylarında gerçekleşir.

Morfolojik özellikleri

Gövde yaprakları dairesel veya böbreksi yumurtamsı-mızrak biçimde olup yaprak kenarı kaba dişli veya testere dişilidir.

Halka yapısında 4-14 çiçek görülür. Çiçek yaprakları benzerdir. Brahteler ince uzun erken dökülür. Kaliks tüpsü-çan ya da çan biçiminde 5-10 damarlı dış yanı tüylüdür. Boyun hafif eğik veya düzgün, beş dişli biz biçimindedir. Korolla eflatun-kırmızı ya da kırmızımsı, sarımsı, kirli beyaz, iki dudaklı, dış yüzeyi tüylüdür.

Dört erkek organı (stamen) tüylü olup öndeki ikisi uzuncadır. Başçık iki gözlüdür ve birbirinden ayrılmıştır. Yumurtalık loplu ucu kesiklidir, tüysüz veya tümsekcikli, bazende kenarı zarsıdır. Boyuncuk hemen hemen eşit iki yarıklıdır.

Yetişme

Ballıbabalar verimli topraklarda yetişir ve soğuğa oldukça dayanıklıdır. Çiçek renginde düşük ışık şiddeti ve ekim dönemi belirleyici rol oynar. Örneğin eflatun ve beyaz renkli çiçekler ilkbaharda dikilmeli ve ışık isteği yüksek tutulmalıdır. Sarı çiçekli türler sonbaharda tercihen gölgeli yerlere dikilmelidir. Üretimi tohumla veya erken baharda bölümlere ayırarak yapılır.

Türler

  • Beyaz ballıbaba (Lamium album)
  • Lamium aleppicum
  • Büyük ballıbaba (Lamium amplexicaule)
  • Lamium ambiguum
  • Lamium armenum
  • Lamium barbatum
  • Lamium cariense
  • Bahçe balıbabası (Lamium confertum)
  • Lamium cymbalariifolium
  • Lamium demirizii
  • Lamium ehrenbergii
  • Lamium eriocephalum
  • Lamium galactophyllum
  • Lamium garganicum
  • Lamium gundelsheimeri
  • Kesik yapraklı ballıbaba (Lamium x hybridum)
  • Lamium leucolophum
  • Lamium lycium
  • Lamium macrodon

  • Lekeli ballıbaba (Lamium maculatum)
  • Lamium microphyllum
  • Kuzey ballıbabası (Lamium moluccellifolium)
  • Lamium moschatum
  • Lamium orvala
  • Lamium pisidicum
  • Lamium ponticum
  • Eflatun çiçekli ballıbaba (Lamium purpureum)
  • Lamium sandrasicum
  • Lamium sempervirens
  • Lamium sulfureum
  • Lamium tenuiflorum
  • Lamium tomentosum
  • Lamium truncatum
  • Lamium tschorochense
  • Lamium veronicifolium
  • Lamium violaceo-velutinum
  • Lamium vreemanii

Sarı ballıbaba türünün sınıflandırmadaki yeri tartışmalıdır. Bazı botanikçiler bu cinse (Lamium) dahil ederken bazılarıda Lamiastrum galeobdolon olarak adlandırır.

This article is issued from Vikipedi - version of the 4/27/2014. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.