Beş Şehir
|
Kapak resmi | |
| Yazarı | Ahmet Hamdi Tanpınar |
|---|---|
| Ülke | Türkiye |
| Özgün dili | Türkçe |
| Konu(lar) | Ankara, Erzurum, Konya, Bursa, İstanbul şehirleri yazarın gözünden anlatılmakta. |
| Türü | Deneme |
| Yayınevi | Dergah Yayınları |
| Anadilinde basım tarihi | 1946 (ilk basım) 2002 |
| Sayfa sayısı | 240 |
| ISBN | 978-975-995-244-0 |
Beş Şehir, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın, hayatının tesadüfleri olan Ankara, Erzurum, Konya, Bursa, İstanbul şehirlerini anlattığı deneme türü eseri.
Bir gezi kitabından yahût bir seyahatnâmeden çok farklıdır; çünkü sâde târihî bilgi, kuru gezi rehberi, bir şehir coğrafyasından farklı olarak his, sanat, estetik, kültür ve bilgi birikimi içerisinde yoğurulmuş bir yapıttır.
Tanpınar, eserinin konusunu "Beş Şehir'in asıl konusu hayatımızda kaybolan şeylerin ardından duyulan üzüntü ile yeniye karşı beslenen iştiyaktır. İlk bakışta birbiriyle çatışır görünen bu iki duyguyu sevgi kelimesinde birleştirebiliriz. Bu sevginin kendisine çerçeve olarak seçtiği şehirler, benim hayatımın tesadüfleridir." olarak ifâde etmiştir.
Beş Şehir eski ile yeninin dâimi bir çatışmasıdır aslında. Sürekli bir hesaplaşma, bir karşılaştırma söz konusudur eserde. Tanpınar, geçmişe güncelin penceresinden bakarak bir inşa eyleminde bulunmuştur.
Beş Şehir'in ilk şekli önce Ülkü mecmuasında dizi yazı olarak yayımlanır. Bu yazıların neşrinden sonra Tanpınar bu illere Konya'yı da ilâve ederek denemelerini kitaplaştırır.
Beş Şehir'in ikinci baskısı ise 14 yıl sonra 1957 yılında yayımlanır. Bu ikinci baskı da birçok farklılık ve ilaveler, eksiltmeler göze çarpar. En fazla ekleme ve çıkartmanın İstanbul'da yapıldığı görülür. En uzun bölüm İstanbul'dur.
Yabancı dillerde Beş Şehir
Tanpınar'ın bu eseri ayrıca yabancı dillere de çevrilmiştir. Bunlardan 2'si Fransızca, biri de Almanca'dır. Bu eserler şunlardır:
- Ahmet Hamdi Tanpınar, Cinq Villes: İstanbul, Bursa, Konya, Erzurum, Ankara, (Traduit du Turc par: Paul Dumont), Paris 1995, (Collection UNESCO D'Œuvres Représentatives).
- Ahmet Hamdi Tanpınar, Cinq Villes, (Traduit du Turc par: Sema Çiğdemoğlu), Ankara 1996, République de Turquie, Ministère de la Culture, Série des Œuvres Classiques Turques: 42, XI+319 s.
- Ahmet Hamdi Tanpınar, Fünf Stadte, (Übersetzt von: Walter Mwnzler), Ankara 1996, Türkische Republik Ministerium Für Kultur, Die Türkischen Klassiker serie: 43, XIII+325 s.
Çevirileri ile birlikte diğer baskıları da ilâve edilirse toplamda 18 kez basılmış bir eserdir.