Bedelli askerlik
Bedelli askerlik, Türkiye'de Osmanlı döneminden bu yana aralıklarla zorunlu askerlik'e alternatif olarak süre kısalması karşılığı nakit bedel ödenmesi mantığına dayanan bir uygulamadır. Uygulamanın dayandırıldığı gerekçeler ordunun ve devletin maddi ihtiyaçları ve bireylerin işlerini kaybetmemeleridir. Uygulamanın Anayasa Mahkemesi tarafından eşitlik ilkesini ihlal etmediğine karar kılınmıştır.
18 yaş ve üzeri erkek Türk vatandaşlarından yurt dışında en az 3 yıl çalışmış olanların 21 günlük süre ile vatani hizmetlerini görmelerine olanak veren bedelli askerlik günümüzde geçerlidir, buna aynı zamanda "dahte" dövizle askerlik hizmetine tabi erler ismi de verilir.
Diğer şekli ise geçici olarak Türkiye'de ikamet etmekte olanlara sağlanan olanaktır. Bu durumdaki askerlik süresi ise 21 gün olarak tespit edilmiştir. Cumhuriyet tarihinde 10 kez uygulanmıştır. En son uygulamalar, 1987, 1992, ve 1999 yıllarında yapılmıştır. 1999 yılındaki uygulamanın sebebi 17 Ağustos 1999'daki Gölcük depreminden sonra ülke ekonomisine katkı amacı taşımıştır. 2011 yılında uygulanan bedelli askerlikte, 30 yaşından gün alan ve 30.000 TL tutar ödeyen kişiler askerlik vazifesini yapmış sayılmışlardır. Yasa çerçevesinde adaylar 21 günlük temel askeri eğitimden de muaf tutulmuşlardır. 2 Aralık 2014 tarihinde Başbakan Ahmet Davutoğlu, 31 Aralık 1987 ve önceki tarihlerde doğanların 18.000 TL karşılığında bedelli askerlikten faydalanabileceklerini belirtmiştir. Bu açıklamadan kısa bir süre sonra toplanan Bedelli Askerlik Komisyonu, bedelli askerlikten 1 Ocak 1988 ve önceki tarihlerde doğanların yine 18.000 TL karşılığında yararlanabileceğini belirten bir karar almıştır. Bu kararın 2 Ocak 1988 ve sonraki tarihlerde doğanlara hak ihlali oluşturduğunu düşünen askerlik yükümlüleri, kararı Ocak 2015'te Anayasa Mahkemesine taşımıştır.
Yıllara Göre Bedelli Askerlikten Faydalanan Kişi Sayısı
| Yıl | Toplam |
|---|---|
| 1987[1] | 18.433 |
| 1992[1] | 35.111 |
| 1999[1] | 72.290 |
| 2011[2] | 69.073 |
| 2014[3] | 203.824 |
Kaynaklar
- 1 2 3 "Dünden bugüne bedelli askerlik" (Türkçe). ahaber.com.tr. 22 Kasım 2011. 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150217084057/http://www.ahaber.com.tr/gundem/2011/11/22/dunden-bugune-bedelli-askerlik.
- ↑ "Bedelliye başvuran sayısı açıklandı" (Türkçe). hurriyet.com.tr. 21 Haziran 2012. 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150217084611/http://www.hurriyet.com.tr/gundem/20810151.asp.
- ↑ "Başbakan'dan bedelli askerlik açıklaması" (Türkçe). internethaber.com. 17 Şubat 2015. 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150217084819/http://www.internethaber.com/basbakandan-bedelli-askerlik-aciklamasi-765968h.htm.