Belgrad Kuşatması (1739)

Belgrad Kuşatması (1739)
1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı
Tarih Temmuz-18 Eylül 1739 Bölge Belgrad, Sırbistan Sonuç Osmanlı zaferi-Kuşatma neticesi yapılan Belgrad Antlaşması ile Belgrad Osmanlılar eline geçti.
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu	Avusturya Arşidüklüğü
Komutanlar ve liderler
İvaz Mehmet Paşa Hekimoğlu Ali Paşa	Mareşal Wallis

Belgrad Kuşatması, 1739 yılında yapılan Belgrad'ın tekrar Osmanlı İmparatorluğu'nun eline geçmesini sağlayan kuşatma.

Kuşatma Öncesi

1711 Prut savaşı sonrası Rusya'nın Polonya'ya ve Osmanlı İmparatorluğu topraklarına doğru yayılması önlenmişti; ancak Polonya kralı 2.Agustus ölünce hükümdarlık konusunda Lehistan'da iç savaş başladı.Bu başlayan veraset savaşında Rusya, Avusturya (Habsburg hanedanı) ile birlikte ölen eski Polonya Kralı 2.Agustus yerine seçilen Polonya kralı Saksonya Prensi 3.Agustus lehine müdahalede bulundular.Buna karşılık Fransa,İspanya (Burbon hanedanlığı)da bunun karşısında bir müdahalede bulundu. Rusya'nın yaptığı müdahalenin hem 1711 Prut anlaşmasına aykırılığını hem de kendi topraklarına doğru Rus yayılmasını hızlandıracağını düşünen Osmanlı İmparatorluğu Rusya'ya karşı bir savaşa girişti.Buna karşılık Avusturya'da Osmanlı'nın Bosna'da ki topraklarına el atmak için Rusya yanında savaşa girdi. İlk başta Avusturya ordusu Bosna'da çeşitli kaleleri ele geçirse de;2 büyük devlete karşı savaşmasına karşın Osmanlı İmparatorluğu Banja Luka Muharebesi gibi önemli bir muharebeyi kazanarak Bosna üzerinde Avusturya saldırısını durdurdu ve geri püskürttü ve karşı saldırıya geçerek Avusturya'nın Bosna'da işgal ettiği kaleleri geri aldı,daha da ilerleyen Osmanlı ordusu Pasarofça Antlaşması'nda kaybedilen Belgrad ve Romanya'daki topraklar için Avusturya'yı zorlamaya başladı.Avusturya buna karşılık Mareşal Wallis komutasında bir orduyu Osmanlı ordusu üzerine gönderdi ancak bu orduda Hisarcık Muharebesi'nde İvaz Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından ağır yenilgiye uğratıldı;çekilen avusturya ordusunu takip eden Osmanlı Kuvvetleri, Belgrad kalesinde bu orduyu ve kaleyi kuşattılar.

Kuşatma

Temmuz ayında İvaz Mehmet Paşa tarafından başlatılan kuşatmada Avusturya ordusuna karşı baskı ağustos ayında Banja luka Muharebesini kazanan eski sadrazam, Bosna Valisi Hekimoğlu Ali Paşa'nında kuşatmaya katılması ile dahada arttı.51 günlük kuşatmadan sonra Mareşal Wallis, Osmanlı ordusunun her an şehri alabileceğini,yardım gelmesininde mümkün olmadığını anladığından Avusturya'nın o bölgedeki Tuna filosunun Osmanlı ordusunun eline geçmemesi için yaktırttı ve barış görüşmelerine geçildi.^{[1] [2]}

Görüşmeler

Avusturya diplomatı Wilhelm Reinhard von Neipperg ile Osmanlı diplomatı Koca Ragıp Paşa arasında yapılan ilk görüşmelerde Avusturya Belgrad kalesinin kendisinde kalması buna karşılık bir kısım Osmanlı'nın toprak kazanımlarını içeren teklif sundu bu teklif reddedildi,ikinci teklif olarak Belgrad kalesinin yıkılarak Osmanlıya teslimi teklifide kabul görmedi.Çıkmaza giren görüşmelerde Fransa, Louis Sauveur Villeneuve adlı büyükelçisini arabulucu olarak göndererek görüşmelere Osmanlı İmparatorluğu yanında müdahale etti. Bunun neticesinde 18 Eylül 1739'da antlaşma imzalanıp Belgrad Osmanlı İmparatorluğu'na teslim edildi.

Sonrası

Avustturya 1787-1791 Avusturya-Osmanlı savaşında geçici olarak Belgrad'ı tekrar işgal etsede yapılan antlaşma neticesi şehri Osmanlı İmparatoluğu'na teslim etmek zorunda kaldı ve bir daha Belgrad'ı geri alamadı. Belgrad 1815 Sırp isyanına kadar doğrudan doğruya Osmanlı İmparatorluğu elinde kaldı.1815'de Osmanlı'ya bağlı özerk Sırbistan'ın şehri oldu;1878 Berlin antlaşması ile Sırbistan bağımsız devlet olunca Belgrad'da resmi olarak Osmanlı İmparatorluğu elinden çıktı.

Kaynakça

1. Prof.Yaşar Yücel-Prof Ali Sevim:Türkiye tarihi IV, AKDTYKTTK Yayınları, 1991, pp 20
2. Nicolae Jorga: Geschiste des Osmanichen vol IV, (trans: Nilüfer Epçeli) Yeditepe Yayınları, 2009, ISBN 975-6480-20-3 ,p.364

Koordinatlar: 44°48′K 20°28′D / 44.8°K 20.467°D