Bin Dokuz Yüz Seksen Dört

Başlığın diğer anlamları için 1984 (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

*Bin Dokuz Yüz Seksen Dört*

Yazarı	George Orwell
Dili	İngilizce
Türü	Politik roman
Yayınevi	Can Yayınları
Anadilinde basım tarihi	8 Haziran 1949

Bin Dokuz Yüz Seksen Dört, George Orwell tarafından kaleme alınmış alegorik bir politik romandır. Hikayesi distopik bir dünyada geçer. Distopya romanlarının ünlülerindendir. Özellikle kitapta tanımlanan Big Brother (Büyük Birader) kavramı günümüzde de sıklıkla kullanılmaktadır. Aynı zamanda kitapta geçen "düşünce polisi" gibi kavramları da George Orwell günümüze kazandırmıştır.

Yazılış süreci

Orwell, romanı İskoçya'da verem ile boğuşurken 1947-1948 yılları arasında yazmıştır. Roman, Avrupa'daki Son Adam (The Last Man in Europe) ismiyle yazılmıştır. Öte yandan, ABD ve Birleşik Krallık'taki yayımcısı (roman bu iki ülkede aynı anda satışa sunulmuştur) pazarlama meseleleri nedeniyle romanın adını Bin Dokuz Yüz Seksen Dört'e (Nineteen Eighty-Four) çevirmiştir. Roman ilk kez 8 Haziran 1949'da basılmıştır.

Kitap sosyalizm karşıtı olarak suçlanmıştır, ancak Orwell buna karşı çıkmıştır. 16 Haziran 1949'da yaptığı açıklamada Orwell şöyle konuşmuştur: "Yeni romanımda [Bin Dokuz Yüz Seksen Dört] sosyalizme ya da (bir destekçisi olduğum) Britanya İşçi Partisi'ne bir saldırı kastetmedim, ama merkezileştirilmiş bir ekonominin yol açabileceği ve halen komünizm ve faşizmde kısmen gerçekleşmiş olan bozukluklara değindim... Kitabın konusunun Britanya'da geçmesi İngilizce konuşan ırkların doğuştan diğerlerine göre daha üstün olmadığını ve karşı konulmadığı takdirde totalitarizmin herhangi bir yerde zafer kazanabileceğini vurgulamak içindir."^[1]

Romanın distopik dünyasında totaliter bir merkezi tek partinin yönetiminde korku, propaganda ve beyin yıkama ile halk ve hayatı manipüle edilmektedir. Roman daha sonra ünlenecek Büyük Birader ve Düşünce Polisi gibi kavramları içermektedir. 20. yüzyılın en etkili romanlarından biri olmasının yanı sıra satış anlamında da çok başarılı olmuştur.

Aldous Huxley'in Cesur Yeni Dünya isimli romanıyla birlikte, Bin Dokuz Yüz Seksen Dört İngiliz edebiyatının ilk ve en ünlü anti-ütopik edebi eserlerindendir. Bin Dokuz Yüz Seksen Dört ve içerdiği terminoloji mahremiyet tartışmalarında sıklıkla ortaya atılmış ve kalıplaşmıştır. Kitap birçok farklı dile çevrilmiştir. Türkiye'de Can Yayınları tarafından Türkçe olarak basılmaktadır.

Bu roman aynı zamanda 1984 yılında beyaz perdeye uyarlanmıştır.

Kitaptaki çiftdüşün tekniğiyle karşıt kavramlar bir arada kullanılarak kişinin bariz gerçeğe aykırı olanı kabul etmesı beklenir. Zira, kitaptaki düzende merkez partiye bağlılığı göstermesi için insanın gerekirse akla aykırı olanı bile doğru bellemesi gerekir.

Ayrıca bakınız

Le Monde'un Yüzyılın 100 Kitabı listesi

Kaynakça

↑ Why Orwell Matters, Christopher Hitchens, Basic Books, New York, 2002, s. 85.

George Orwell'in eserleri

Roman	Burma Günleri (1934) Papazın Kızı (1935) Keep the Aspidistra Flying (1936) Daralma (1939) Hayvan Çiftliği (1945) Bin Dokuz Yüz Seksen Dört (1949)

Düzyazı	Paris ve Londra'da Beş Parasız (1933) Wigan İskelesi Yolu (1937) Katalonya'ya Selam (1938)

Deneme	"A Hanging" (1931) "The Spike" (1931) "Bookshop Memories" (1936) "Shooting an Elephant" (1936) "Spilling the Spanish Beans" (1937) "Boys' Weeklies" (1940) "Inside the Whale" (1940) "My Country Right or Left" (1940) "England Your England" (1941) "The Lion and the Unicorn: Socialism and the English Genius" (1941) "The Art of Donald McGill" (1940) "Poetry and the Microphone" (1943) "Raffles and Miss Blandish" (1944) "Good Bad Books" (1945) "Notes on Nationalism" (1945) "Kitaplar ve Sigaralar" (1946) "Confessions of a Book Reviewer" (1946) "Decline of the English Murder" (1946) "A Good Word for the Vicar of Bray" (1946) "How the Poor Die" (1946) "The Moon Under Water" (1946) "A Nice Cup of Tea" (1946) "Pleasure Spots" (1946) "Politics and the English Language" (1946) "The Politics of Starvation" (1946) "Politics vs. Literature: An Examination of Gulliver's Travels" (1946) "The Prevention of Literature" (1946) "Riding Down from Bangor" (1946) "Second Thoughts on James Burnham" (1946) "Some Thoughts on the Common Toad" (1946) "Why I Write" (1946) "Lear, Tolstoy and the Fool" (1947) "The English People" (1947) "Such, Such Were the Joys" (1952)

İlgili maddeler	"As I Please" (1943–1947) "London Letters" (1941–1946) Betrayal of the Left (1941) Inside the Whale and Other Essays (1940) Searchlight Books Secker and Warburg Victor Gollancz Ltd Eileen O'Shaughnessy Sonia Orwell Orwell's list (1949) Eric & Us Why Orwell Matters Orwell Award Orwell Day Orwell Prize Orwellian

Vikisöz - Commons

Bin Dokuz Yüz Seksen Dört - George Orwell

Kişiler	Winston Smith · Julia · O'Brien · Büyük Birader · Emmanuel Goldstein · Diğer

Yerler	Uluslar (Okyanusya, Avrasya, Doğuasya) · Sevgi Bakanlığı · Barış Bakanlığı · Varlık Bakanlığı · Gerçek Bakanlığı · 101 Numaralı Oda

Gruplar	İngsos (İç Parti, Dış Parti ve Proleterler) · Kardeşlik Örgütü · Düşünce Polisi

Kavramlar	Yenisöylem (Sözcük listesi) · Çiftdüşün · 2 + 2 = 5 · Düşüncesuçu · Tele-ekran · Bellek deliği · Goldstein'ın kitabı · İki Dakika Nefret · Nefret Haftası · Prolbesi · Yokkişi

Uyarlamalar	1953 Amerikan programı · 1954 BBC TV · 1956 yapımı film · Diamond Dogs · 1984 yapımı film · Me and the Big Guy · 2005 yapımı opera

Etkileri	Popüler medyada Bin Dokuz Yüz Seksen Dört

Otorite kontrolü	WorldCat VIAF: 175794909 LCCN: n82094035 GND: 4099325-5 SUDOC: 027384187 BNF: cb119437788 (data) NLA: 35401803

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/8/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.