Cerityaylası, Dinar
Koordinatlar: 38°11′K 30°06′D / 38.183°K 30.1°D
| Cerityaylası | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Afyonkarahisar |
| İlçe | Dinar |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 152 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0272 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 03400 |
| İnternet sitesi: | |
Cerityaylası, Afyonkarahisar ilinin Dinar ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Cerityaylası köyünün ismi, Oğuz Türkleri Avşar yörüklerinin Cerit boyundan gelmektedir, Cerit boyu mensubu köy halkının, şu anda bulunduğu yere Cumhuriyet öncesi yıllarda kışlak olarak kullanılan Yapağlı ve Gökgöl köylerinin arasındaki düz araziden, yaylak olarak kullandıkları mevcut köye çıkarak yerleştikleri bilinmektedir. Cerityaylası halkı arazi yetersizliği ve nüfusun hızlı artışı nedeniyle 1960 yıllarda başta İzmir ili olmak üzere göç vermeye başlamıştır.
Kültür
Kız beğenme, kız görme, oğlan görme, lokum yeme, nişan, ekmeği, odunu, kına gecesi, düğünü evrelerinden oluşan düğünlerde, ilk önce kız beğenilir, aile kadınlarından oluşan bir gurup beğenilen kızı evinde görmeye gider, evinde görülen kız tarafı oğlan tarafını görmek için oğlan tarafının evine kadın akrabaları ile gelir, anlaşılabilirse istemeye karar verilir, kız istemek için her iki aileyi tanıyan her iki ailede söz hakkı bulunan büyüklerle birlikte kız evinden gün alınarak kız istemeye gidilir, teklif belirtildikten sonra kız evine düşünme süresi verilir, kız evi teklifi değerlendirip olumlu veya olumsuz şeklinde oğlan evine aktarılır. Olumlu sonuç alınması durumunda oğlan evi akrabaları ile birlikte Dinar ve havalesinin eski meşhur lokumlarından kasalarla alarak kız evine giderler, kız evide akrabalarını lokum için çağırdığı için her iki aile o gün tatlı yiyerek kaynaşırlar, şartlar, düğün günü, alınacak takılar bu gün konuşularak karara bağlanır.
İlerleyen günlerde Nişan yapılarak bu anlaşma tüm köylüye duyurulur. Nişanda kız ve oğlana birer yüzük takılarak başlarının bağlandığı belgelenir. Düğün günü yaklaştığında oğlan evinin akrabaları bir araya gelip kadınları düğünde yenilecek ekmekleri, erkekleride düğünde yemek ve ekmek pişirilecek odunları hazırlar. düğünler cuma günü akşam üstü başlar, çalgıcılar cuma akşamından müzik çalmaya başlar, genellikle zeybek oyunları oynanır, teke yöresi özelliklerini taşıyan halk oyunları köyün genelenksel oyunlarıdır.
Eğlenceler cumartesi ve pazar günü sürer, pazar günü öğleyin gelen misafirlere sütlü ya da yoğurtlu tabir edilen geleneksel düğün çorbası, tas kebabı, pilav ve un helvasından oluşan yemek ikram edilir, bu yemeğin haricinde cuma günü gelmeye başlayan yatılı misafirlere köylü evini açar, misafirleri kaldıkları evde ya da düğün evinde ayrıca yemek yapılır. Yemekten sonra damat giydirilir, takı takılır ve hep beraber oluşturulan konvoyla gelin almaya gidilir. Anlatılan bu olayların tamamı ayrı bir yazı konusu olup, burada yüzeysel anlatılmış detaya girilememiştir.
Bayramlar
Köy halkını birbiri ile kaynaştıran en önemli unsurlardan birisidir bayramlarımız, günler hatta haftalar öncesinden ev halkının giyeceği elbise, ayakkabı vs. Dinar pazarından(Yırtım pazarı) alınır, evler badanalanarak genel temizlik yapılır. Arefe günü ikindi namazı sonrası camide kılınan namazdan sonra toplu olarak mezarlık ziyareti yapılır, bu arada köyün kadınları hazırladıkları pişi dediğimiz hamur işi yiyeceği köyün çocuklarına dağıtır. Arefe gecesi erken yatılır, bayramlıklar baş köşede hatta bazılarının kucağında sabaha kadar giyilmeyi bekler, sabah erkenden namaza kalkan aileler çocuklarınıda bayram namazına hazırlar, evin erkekleri namazı kılmak için camiye gittiklerinde hanımlar genel temizlik amacıyla evinin önünü ve bahçesini temizler, erkekler eve döndüklerinde ilk önce ev halkı ile bayramlaşır, kahvaltı sonrası, şayet aile yaş olarak küçükse ilk önce baba ve annelerinden başlayarak köyün yaşlılarını el öpmeye çıkarlar. Misafirlere kurban bayramı ise kavurma, Ramazan bayramı ise el yapımı baklava ikram edilir. Evin oğulları evli bile olsalar bayram günün babasının evinde geçirirler, tüm köy bayram boyunca birbirleri ile görüşür. Bayramların ön önemli özelliklerinden biriside köyden ekonomik nedenlerle veya işi gereği ayrılanlar, bayramları bir fırsat bilerek bayramı köyde geçirmek için gelirler, buda bayramlara ayrı bir renk katar.
Festivaller
Dinar'da faaliyet gösteren Cerityaylası kültür ve yardımlaşma derneğinin katkıları ile her yıl haziran ayında düzenlenen geleneksel Cerityaylası Ayran Şöleni, diğer illerde ve Dinar mierkezde ikamet eden Cerityaylalılar ile yakın köy ve kasaba halklarını bir araya getirmektedir.
Coğrafi Konum
Afyonkarahisar il merkezine 125 km, Dinar ilçesine 15 km uzaklıktadır.Adındanda anlaşılacağı üzere bir yayla olan cerityaylası denizden 1500 metre yükseklikte, dağlık bir arazide kurulmuştur. Köy arazisinin genelini dağlar oluşturmakta, kısım kısım düzlüklerde tarlalar bulunmaktadır. Dinar ilçesinin yaşanılan tek yaylası olan köyümüz, görülmeye değer manzarası ile misafirlerini beklemektedir. Kavlak mevkiinden bakıldığında, Dinar, Sandıklı, Çivril ve Dazkırı ilçelerinin tamamını kuşbakışı önümüze seren manzarası doyumsuzdur.
Ekonomi
Cerityaylası köyünün en önemli geçim kaynağı küçükbaş hayvancılıktır. Koyun ve keçilerin sütünden elde edilen peynir, bölge halkı tarafından beğenilerek tükeltilmektedir. Kısıtlı arazide yetişen tahil ürünleri genellikle bu hayvanların kış yiyeceği olarak değerlendirilmektedir. Köyde; Koyun ve keçinin yanı sıra azda olsa sığır beslenmekte, tarımsal alanlarda; Buğday, arpa ve fiğ gibi tahıl ürünleri yetiştirilmektedir.
İklim
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 152 |
| 1997 | 147 |
Ekonomi
Hayvancılık
Köyün başlıca geçim kaynağı olan küçükbaş hayvancılık sayesinde Cerityaylasında azda olsa bir ekonomik hareketlilik söz konusudur. Özellikle mayıs ayının sonu ile eylül ayları arasında mevcut koyun ve keçilerden elde edilen süt, bu sütlerden yapılan peynir ve çökelek tabir edilen yiyeceklerin satışı sayesinde köyümüze para girişi olmaktadır. Yine küçükbaş hayvanların alım satımı, bu hayvanlardan elde edilen yün, kıl ve ters dediğimiz gübrelerin satışından azda olsa köy halkı kazanç sağlamaktadır. Son zamanlarda geniş ve boş arazide çobansız otlatabilen kara sığır cinsi dediğimiz inek türü, köy halkı tarafından beslenmeye başlamıştır, büyükbaş bu hayvanlar genellikle besleyip satılmak amacıyla rağbet görmektedir.
Tarım
Köyde yeteri kadar ekenek arazi bulunmadığından mevcut araziden elde edilen tahıl ürünleride hayvan yiyeceği veya kışlık un olarak tüketilmekte, hatta çoğu zaman yetmediği için diğer köylerden tahıl alınmaktadır. Hayvan yiyeceği olarak kullanıman samanda da durum böyledir.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamasının yanı sıra taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yollardan kızılören istikametinden gelen yol asfalt olup, Dinar yönünden gelen yol topraktır, köyde elektrik ve sabit telefon vardır.