Cermen dilleri
Cermen dilleri | ||
---|---|---|
Coğrafi dağılım: |
Batı, Kuzey ve Orta Avrupa, Anglo-Amerika, Güney Afrika, Okyanusya'da | |
Sınıflandırma: | Hint-Avrupa dil ailesi Cermen dilleri | |
Alt bölümler: | ||
ISO 639-2: | gem | |
Bir Cermen dilinin nüfusun çoğunluğunun oluşturduğu ülkeler
Bir Cermen dilinin resmi olduğu ülkeler ancak azınlıkta olduğu ülkeler |
Cermen dilleri, Hint-Avrupa dil ailesinin bir alt birimidir. Batı Avrupa'daki ülkelerde konuşulan dillerin birçoğunu kapsar. Almanca, Felemenkçe, İngilizce gibi diller bu aileye dahildir. Cermen dilleri, Batı Avrupa dışında; ABD, Güney Afrika, Asya (özellikle Hindistan), Avustralya, Yeni Zelanda'da da konuşulmaktadır. Anadil olarak yaklaşık toplam 550 milyon kişi tarafından konuşulmaktadırlar.
Bu diller genellikle bükümlüdür. Yani kendi içinde sözcük değişime uğrayarak çekilir. Mesela İngilizce "drink-drank-drunk" (Almanca "trinken-trank-getrunken")'ta olduğu gibi. Genellikle cümle yapısı özne + yüklem + tümleç şeklindedir.
Çağdaş Cermen dilleri şunlardır:
Cermen dilleri aile tablosu
Demir Çağı 500 BC–AD 200 |
Proto-Cermence | |||||||||||||||
Doğu Cermence | Batı Cermence | Kuzey Cermence | ||||||||||||||
Güney Cermence | Kıtasal Cermence | Anglo-Frizce | ||||||||||||||
Göç dönemi AD 200–700 |
Gotça, | Langobartça1 | Eski Frankça | Eski Saksonca | Eski Frizce | Eski İngilizce | Proto-Nors dili | |||||||||
Vandalca, Burgundça, | Eski Yüksek Almanca | |||||||||||||||
Erken Orta Çağ 700–1100 |
Eski Aşağı Frankonca | Eski Batı Nors dili | Eski Doğu Nors dili | |||||||||||||
Orta Çağ 1100–1350 |
Orta Yüksek Almanca | Orta Felemenkçe | Orta Aşağı Almanca | Orta İngilizce | Eski İskoçça | Eski İzlandaca | Eski Norveççe | Eski Danca | Eski İsveççe | |||||||
Geç Orta Çağ2 1350–1500 |
Geç Eski İzlandaca | Faroece | Nornca | Orta Norveççe | Geç Eski Danca | Geç Eski İsveççe | ||||||||||
Erken Modern Çağ 1500–1700 |
Kırım Gotçası | Eski Modern Yüksek Almanca | Felemenkçe, Afrikaans | Batı Aşağı Almanca, Doğu Aşağı Almanca | Orta Frizce | Erken Modern İngilizce | Orta İskoçça | İzlandaca | Faroece | Nornca | Norveççe | Danca | İsveççe | |||
Modern Çağ 1700 to present |
Yüksek Almanca diyalektleri | Friz diyalektleri | İngiliz diyalektleri | Modern İskoç diyalektleri |
Dil Karşılaştırması
Türkçe | İngilizce | İskoçça | Batı-Frizce | Afrikaans | Felemenkçe | Aşağı Saksça (Aşağı Almanca) |
Groningenli Aşağı Saksça | Almanca | Gotça | İzlandaca | Faroece | İsveççe | Danca | Norveççe (Bokmål) | Norveççe (Nynorsk) |
Limburgca |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elma | Apple | Aiple | Apel | Appel | Appel | Appel | Abbel | Apfel | Aplus | Epli | Epl(i)[1] | Äpple | Æble | Eple | Eple | Appel |
Tahta | Board | Buird | Board | Bord | Bord | Boord | Bred | Brett / Bord[2] | Baúrd | Borð | Borð | Bord | Bord | Bord | Bord | Bórdj |
(bir ağaç türü) | Beech | Beech | Boeke/ Boekebeam | Beuk | Beuk | Böke | Beukenboom | Buche | Bōka/-bagms | Bók | Bók | Bok | Bøg | Bøk | Bok/Bøk | Beuk |
Kitap | Book | Beuk | Boek | Boek | Boek | Book | Bouk | Buch | Bōka | Bók | Bók | Bok | Bog | Bok | Bok | Book |
Göğüs | Breast | Breest | Boarst | Bors | Borst | Bost | Bôrst | Brust | Brusts | Brjóst | Bróst | Bröst | Bryst | Bryst | Bryst | Bórs |
Kahve rengi | Brown | Broun | Brún | Bruin | Bruin | Bruun | Broen | Braun | Bruns | Brúnn | Brúnur | Brun | Brun | Brun | Brun | Broen |
Gün | Day | Day | Dei | Dag | Dag | Dag | Dag | Tag | Dags | Dagur | Dagur | Dag | Dag | Dag | Dag | Daag |
Ölüm | Dead | Deid | Dea | Dood | Dood | Dood | Dood | Tod | Dauþs | Dauður | Deyður | Död | Død | Død | Daud | Doeaje[3] |
Ölmek | Die (Starve) | Dee | Stjerre | Sterf | Sterven | Döen/ Starven | Straarven | Sterben | Diwan | Deyja | Doyggja | Dö | Dø | Dø | Døy | Stèrve |
Yeter | Enough | Eneuch | Genôch | Genoeg | Genoeg | Noog | Genog | Genug | Ganōhs | Nóg | Nóg/Nógmikið | Nog | Nok | Nok | Nok | Genóg |
Parmak | Finger | Finger | Finger | Vinger | Vinger | Finger | Vinger | Finger | Figgrs | Fingur | Fingur | Finger | Finger | Finger | Finger | Vinger |
Vermek | Give | Gie | Jaan | Gee | Geven | Geven | Geven | Geben | Giban | Gefa | Geva | Ge/Giva | Give | Gi | Gje(va) | Gaeve |
Can | Glass | Gless | Glês | Glas | Glas | Glas | Glas | Glas | Gler | Glas | Glas | Glas | Glass | Glas | Glaas | |
Altın | Gold | Gowd | Goud | Goud | Goud | Gold | Gold | Gold | Gulþ | Gull | Gull | Guld/Gull | Guld | Gull | Gull | Góldj |
İyi | Good | Guid | Gód | Goed | Goed | Guot | Goud | Gut | Gōþ(is) | Góð | God | God | God | God | God | Good |
El | Hand | Haund | Hân | Hand | Hand | Hand | Haand | Hand | Handus | Hönd | Hond | Hand | Hånd | Hånd | Hand | Handj |
Kafa | Head | Heid | Holle | Hoof[4]/ Kop | Hoofd/ Kop | Kopp | Heufd/ Kop | Haupt/ Kopf | Háubiþ | Höfuð | Høvd/ Høvur | Huvud | Hoved | Hode | Hovud | Huudj[5] |
Yüksek | High | Heich | Heech | Hoog | Hoog | Hoog | Hoog/Höch | Hoch | Háuh | Hár | Høg/ur | Hög | Høj | Høy/høg | Høg | Hoeag |
Ev/ Yurt | Home | Hame | Hiem | Heim[6]/ Tuis | Heim / Thuis | Heim | Thoes | Heim | Háimōþ | Heim | Heim | Hem | Hjem | Hjem/heim | Heim | Heim |
Çentik | Hook/Crook | Heuk | Hoek | Haak | Haak | Haak | Hoak | Haken | Kram/ppa | Krókur | Krókur/Ongul | Hake/Krok | Hage/Krog | Hake/Krok | Hake/Krok | Haok |
Ev | House | Hoose | Hûs | Huis | Huis | Huus | Hoes | Haus | Hūs | Hús | Hús | Hus | Hus | Hus | Hus | Hoes |
Bazı/ Çok | Many | Mony | Mannich/Mennich | Menige | Menig | Mennig | Ìnde | Manch | Manags | Margir | Mangir/Nógvir | Många | Mange | Mange | Mange | Mäönech[7] |
Ay | Moon | Muin | Moanne | Maan | Maan | Maan | Moan | Mond | Mēna | Máni/Tungl | Máni/Tungl | Måne | Måne | Måne | Måne | Maon |
Gece | Night | Nicht | Nacht | Nag | Nacht | Natt/ Nacht | Nacht | Nacht | Nótt | Nótt | Natt | Natt | Nat | Natt | Natt | Nach |
Hayır | No (Nay) | Nae | Nee | Nee | Nee(n) | Nee | Nee/Nai | Nee/Nein/Nö | Nē | Nei | Nei | Nej/Nä | Nej | Nei | Nei | Nae/Nein |
Eski/ Yaşlı | Old (but: elder, eldritch) | Auld | Âld | Oud | Gammel [8]/Oud | Oll | Old/Olleg | Alt | Sineigs | Gamall (maar: eldri, elstur) | Gamal (ama: eldri, elstur) | Gammal (ama: äldre, äldst) | Gammel (ama: ældre, ældst) | Gammel (maar: eldre, eldst) | Gam(m)al (ama: eldre, eldst) | Aad (eski) Gammel (çürük) |
Bir | One | Ane | Ien | Een | Een | Een | Aine | Eins | Áins | Einn | Ein | En | En | En | Ein | Ein |
(bir ölçü birimi) | Ounce | Unce | Ûns | Ons | Ons | Ons | Onze | Unze | Unkja | Únsa | Únsa | Uns | Unse | Unse | Unse | Óns |
Kar | Snow | Snaw | Snie | Sneeu | Sneeuw | Snee | Snij/Snèj | Schnee | Snáiws | Snjór | Kavi/Snjógvur | Snö | Sne | Snø | Snø | Snieë |
Taş | Stone | Stane | Stien | Steen | Steen | Steen | Stain | Stein | Stáins | Steinn | Steinur | Sten | Sten | Stein | Stein | Stein |
Bu | That | That | Dat | Daardie/Dit | Dat/Die | Dat/Dit | Dat/Dij | Das | Þata | Það | Tað | Det | Det | Det | Det | Det |
İki | Two/Twain | Twa | Twa | Twee | Twee | Twee | Twij/Twèje | Zwei/Zwo | Twái | Tveir/Tvær/Tvö | Tveir/Tvey/Tvær/Tvá | Två | To | To | To[9] | Twieë |
Kim | Who | Wha | Wa | Wie | Wie | Wokeen | Wel | Wer | Ƕas/Hwas | Hver | Hvør | Vem | Hvem | Hvem | Kven | Wae |
Kurt/Solucan | Worm | Wirm | Wjirm | Wurm | Worm/Wurm | Worm | Wörm | Wurm | Maþa | Maðkur/Ormur | Maðkur/Ormur | Mask/Orm [10] | Orm | Makk/Mark/Orm | Makk/Mark/Orm [10] | Wórm |
Türkçe | İngilizce | İskoçça | Batı-Frizce | Afrikaans | Felemenkçe | Aşağı Saksça (Aşağı Saksça) |
Groningenli Aşağı Saksça | Almanca | Gotça | İzlandaca | Faroece | İsveççe | Danca | Norveççe (Bokmål) | Norveççe (Nynorsk) |
Limburgca |
Kaynaklar
- ↑ Anlamı 'patates'. Elma 'Súrepli'dir.
- ↑ Brett Güney Almanya'da kullanılır, Bord Kuzey Almanya'da kullanılır
- ↑ öldürmek demek, doğru çevirme kepót'dur
- ↑ Artık sadece birleşik sözcükte kullanılır, mesela hoofpyn (baş ağrısı) ve hoofstad (başkent).
- ↑ ana demek (huudjstad başkent demek) Doğru çevirme koptur
- ↑ Eski dil: artık sadece birleşik sözcüklerde kullanılırm mesela 'heimwee' (gurbet çekme).
- ↑ Eski dil
- ↑ Eski ve bozuk.
- ↑ Dialektlerde Tvo/Två/Tvei (m)/Tvæ (f)/Tvau (n).
- 1 2 Orm 'yılan' demek.
|
This article is issued from Vikipedi - version of the 9/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.