Karga

Vikipedi:Taksokutu
Karga

Amerikan kargası (Corvus brachyrhynchos)
Bilimsel sınıflandırma
Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Aves (Kuşlar)
Takım: Passeriformes
(Ötücü kuşlar)
Familya: Corvidae
(Kargagiller)
Cins: Corvus
Linnaeus, 1758
Türler

Metne bakınız.

Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Karga ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikispecies'te Karga ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.
Leş kargası
Alacalı karga
Avustralya kargası
Karga su birikintisinde yıkanırken

Karga, kargagiller (Corvidae) familyasından Corvus cinsini oluşturan, iri yapılı, düz gagalı, pençeli, tüyleri çoğunlukla siyah, yüksek ve rahatsız edici sesli kuş türlerinin ortak adı. Daha büyük ve genellikle leş yiyici olanlarına karakarga veya kuzgun denir.[1] Kuzgun Osmanlı Türkçesinde kelâg (Farsça: کلاغ) olarak adlandırılır.[2]

Kargalar tuhaf sesleri, siyah renkleri, parlak cisimlere olan düşkünlükleri ile mitolojiye ve sanata sıklıkla konu olmuşlardır. Kimi öykülerde akılsız tasvir edilmelerine rağmen bazı araştırmalar karganın en zeki kuş olabileceğini göstermektedir.[3] Kargaların, köpekgillerden kurt vb. hayvanlarla belki de eşit zekaya sahip olduğu düşünülmektedir.[4]

Kargalar ses taklidi konusunda oldukça yetenekli hayvanlardır. Yapılan bazı çalışmalarda yaklaşık 100 kelimeyi ve 50 tam cümleyi öğrenebilen kargalar görülmüştür.[5] Bazı kargaların sahiplerinin seslerini taklit ederek köpek ve atları kızdırdıkları görülür.[5] Aynı zamanda oldukça meraklı hayvanlar olan kargaların mektup, çamaşır mandalı, araba anahtarı gibi nesneleri çaldığı da sıklıkla görülür.[5]

Kargaların ömrü

Kargaların cinsel olgunluğa erişim yaşı dişilerde 3, erkeklerde 5 yıldır.

Kargaların ömrü doğada yaklaşık 13 yıldır.[5] Doğal yaşam alanlarında kargaların 20 yaşına erişebildiği de görülmektedir ve en yaşlı Amerikan kargasının 30 yaşına kadar yaşayabildiği saptanmıştır.[6] Doğada yaşamayan (esaret altındaki) kargaların ise 20 yıldan daha uzun yaşadığı görülür.[5] ABD'de bir aile, 2006 yılında 59 yaşındayken öldüğüne inandıkları evcil kargalarının dünyanın en yaşlı kargası olduğunu iddia etmektedir.[7]

Kargalar Antik Yunan ve Roma'da uzun ömürlülüğün sembolü olmuştur. Plutarkhos'un Hesiodos'un kayıp bir eserinden aktardığına göre, karganın ömrü insan ömrünün dokuz katıdır. Geyikler kargalardan dört kat fazla yaşarken, kuzgunların ömrü geyiklerinkinin üç katı kadardır.[8]

Beslenme alışkanlıkları

Kargalar hemen hemen her şeyi yerler. Çöplükleri karıştırırlar, böcek, kurt, fare, leş, böğürtlen, mısır gibi çok çeşitli besinlerle beslenirler. Yetişkin bir karga günde 300 gramdan fazla yiyecek tüketir. Bilindiği kadarıyla, kargalar ceviz, palamut, incir gibi orman ürünlerini de tüketirler. Onları tüketirken, bir yandan da yayılmalarını sağlayarak doğaya katkıda bulunurlar.

Kargaların ekinlere zarar verdiği konusunda yaygın bir inanış vardır. Oysaki kargalar her türlü ekin zararlısını yiyerek zaman zaman çiftçilere faydalı da olurlar.

Türler

Kaynakça

Dipnotlar

  1. "kuzgun." Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 23 Aralık 2011
  2. Kübra Eskigün. "Klasik Türk Şiirinde Efsanevi Kuşlar.". kutuphane.ksu.edu.tr. 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150616052906/http://kutuphane.ksu.edu.tr:80/e-tez/sbe/T00657/kubra_eskigun_tez.pdf. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2009.
  3. Kuşlar hakkında her şey: Karga, 2007-02-12, Cornell Üniversitesi Ornitoloji Laboratuvarı (İngilizce)
  4. Karga, 2007-02-12, Public Broadcasting Service (İngilizce)
  5. 1 2 3 4 5 "crow." Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2011.
  6. "Frequently Asked Questions About Crows", Cornell Lab of Ornithology, McGowan, K.J.
  7. Crow Believed to Be Oldest in World Dies Washington Post. 2006. Erişim: 2 Kasım 2012.
  8. Boria Sax, Crow, Reaktion Books, 2003, sf. 47
This article is issued from Vikipedi - version of the 1/10/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.