Dalıcımartıgiller

Dalıcımartı
Küçük dalıcımartı (Alle alle)
Bilimsel sınıflandırma
Alem: Animalia (Hayvanlar) Şube: Chordata (Kordalılar) Sınıf: Aves (Kuşlar) Takım: Charadriiformes (Yağmur kuşları) Familya: Alcidae (Dalıcımartıgiller) Leach, 1820
Cinsler
Uria Alle Alca Pinguinus Synthliboramphus Cepphus Brachyramphus Ptychoramphus Aethia Cerorhinca Fratercula
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Dalıcımartıgiller ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. Wikispecies'te Dalıcımartıgiller ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

Dalıcımartılardan bayağı deniz papağanları

Sorguçlu dalıcımartı

Dalıcımartıgiller (Alcidae), hayvanlar aleminde, kuşlar sınıfının, yağmur kuşları (Charadriiformes) takımının bir familyasıdır.

Özellikleri

Sıkı, siyah-beyaz tüyleri, karada dik pozisyonlu duruşu ve kutuplar çevresindeki dağılımı ile dalıcımartılar, büyük ölçüde penguenlere benzerler. Ancak penguenlerle yakın akrabalıkları yoktur. Benzerlik sadece aynı yöne yönelen evrimden kaynaklanır.

Dalıcımartılar, penguenlerden farklı olarak, nesli tükenmiş büyük dalıcımartı (Alca impennis) (eski adıyla: Pinguinus impennis) türü haricinde uçabilmeleridir. Çok iyi yüzücü ve dalıcıdırlar ancak karada sıklıkla hantaldırlar. Kısa oluşu sebebiyle kanatlarını uçuş sırasında çok hızlı çırpmak zorundadır. Dalıcımartılar özellikle denizde yaşarlar. 100 metreyi bulan dalışları sırasında kanatlarını kürek olarak kullanırlar.

Tüm tüyleri aynı anda yenilenir. Bu yüzden kuşlar geçici olarak uçuş kabiliyetinden yoksundur.

Kuluçka

Sadece kuluçka zamanı uzun süre karada kalırlar. Kuluçka periyodu boyunca dalıcımartıların çoğu devasa koloniler halinde dik kayalık sahillerde ve blok yığınlarda yaşarlar. Kuluçka 1-2 yumurtadan oluşur.

Evrim ve beslenme

Dalıcımartıların ilk fosilleri 15 milyon yıl öncesine, Miosen devrine dayanır. Bazı zoologlar familyada Eosen devirden, daha eski fosilleri hesaba katarlar. En fazla ve en eski bulgular Kuzey Pasifik kökenlidir. Atlantik'e taşınma ilk başta güney enlemlerde gerçekleşir. Arktik Okyanus'dan yolun ilk geçit vermesi, Sibirya ile Alaska arasındaki kara köprüsünün kalkması ile olur.

Diğer deniz kuşlarından farklı olarak familyaya ait cinslerin daha az türü vardır. Bu şüphesiz, bu familyanın daha küçük dağılım göstermesiyle bağlantılıdır. Dalıcımartılar bugün, daha önce de olduğu gibi Kuzey Yarımküre'nin serin denizlerinde yaşarlar. Sıcak denizlerde, kril denen planktonik canlılarla beraber dalıcımartıların ana besinini oluşturan balıklar, başarılı bir ava engel olan hızlara ulaşırlar. Bu familyanın en güneyde görülen türleri sadece, Kaliforniya ve Meksika'da soğuk su katmanlarının yukarı tırmanması sebebiyle hayatta kalırlar.

Cinsler ve türler

• Alle
  • Küçük dalıcımartı (Alle alle)
• Uria
  • Bayağı dalıcımartı (Uria aalge)
  • İnce gagalı dalıcımartı (Uria lomvia)
• Alca
  • Büyük dalıcımartı (Alca impennis)
  • Usturagaga (Alca torda)
• Cepphus
  • Kara dalıcımartı (Cepphus grylle)
  • Güvercin dalıcımartı (Cepphus columba)
  • Gözlüklü dalıcımartı (Cepphus carbo)
• Brachyramphus
  • Mermerli dalıcımartı (Brachyramphus marmoratus)
  • Uzun gagalı dalıcımartı (Brachyramphus perdix)
  • Kittlitz dalıcımartısı (Brachyramphus brevirostris)
• Synthliboramphus
  • Xantus dalıcımartısı (Synthliboramphus hypoleucus)
  • Craveri dalıcımartısı (Synthliboramphus craveri)
  • Antik dalıcımartı (Synthliboramphus antiquus)
  • Japon dalıcımartısı (Synthliboramphus wumizusume)
• Ptychoramphus
  • Cassin dalıcımartısı (Ptychoramphus aleuticus)
• Aethia
  • Papağan dalıcımartı (Aethia psittacula) veya (Cyclorrhynchus psittacula)
  • Sorguçlu dalıcımartı (Aethia cristatella)
  • Sakallı dalıcımartı (Aethia pygmaea)
  • Cüce dalıcımartı (Aethia pusilla)
• Cerorhinca
  • Gergedan dalıcımartı (Cerorhinca monocerata)
• Fratercula
  • Bayağı deniz papağanı (Fratercula arctica)
  • Boynuzlu deniz papağanı (Fratercula corniculata)
  • Sorguçlu deniz papağanı (Fratercula cirrhata)

Dış bağlantılar

• Norveç, Kuş Adası turu (Alm.)