Değirmentaşı, Kovancılar
| Değirmentaşı | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Elâzığ |
| İlçe | Kovancılar |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 1.060 m (3.478 ft) |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 37 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0424 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 23850 |
| İnternet sitesi: YerelNET | |
Değirmentaşı, Elâzığ ilinin Kovancılar ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyün adının nereden geldiği ve geçmişi hakkında net bir bilgi yoktur. Köyün eski ismi PİYADAN'dır.Cumhuriyetin ilanından sonra köyün adı değiştirilip Değirmentaşı olarak belirlenmiştir. Köyün tarihinin Bizans'a kadar gittiği rivayet edilmektedir. Köyde Bizanslılara ait kilise kalıntıları ve mezar taşları bulunmaktadır. Köyün vefat etmiş büyüklerinin söylediğine göre, Köy halkının bir kısmı Berazi Aşiretine mensuptur. Bu aşiretin Piyadan köyüne gelişleri İran'dan Urfa Siverek'e oradan da Palu ya yapılan göçler sonucunda olmuştur. Köyün iki mezrası bulunmaktadır. Bunlar; Xolagi ve Köm' dür.
Kültür
Piyadan köyünde Doğu ve Kürt kültürünün izlerini görmek mümkündür. Köy halkının ana dili Kürtçe'nin Kurmançi lehçesidir. Köyün mezhepsel yapısı sunni kesim ağırlıklı olmakla birlikte sunniler ve alevilerden oluşmaktadır. İki mezhep arasında evlilikler gerçekleşmiş olup, köy halkı Alevi kültürünüde yakından tanımaktadır. Bu nedenle köyün demokratik bir yapıya sahip olduğu bilinmektedir. Piyadan köylüleri kendilerine özgü yaşam biçimlerine sahiptir. Özellikle de yaşlı köylü kadınların anlattıkları hikayelerde Doğu kültürünün izdüşümlerini görmek mümkündür. Allik Fattik, Yedi Kardeşler, Cekko köyün meşhur hikayeleri arasında yer almaktadır. Evin içinde yanan ocağın başında toplanan ev halkının harlanan ateşin karşısında hikayeler anlatması ve derin açılımlı sohbetler yapması Piyadan'ı Piyadan yapan özelliklerdendir. Köy, efsaneleri, mitleri de bünyesinde barındıran yapısıyla geleneksel doğu kültürünün özelliklerini göstermektedir. Örneğin özellikle erkek çocuk ya da çocuk isteyenler eğimli bir yerde yer alan ve Gevre denilen bir kaya parçasının yanına ağaçtan yapılmış oyuncak beşik bırakarak dileklerinin kabul olacağına inanmaktaydılar. Kılık kıyafatleri, kendi kültürlerini yansıtan üç etekli fistan lar, başlarına taktıkları Gullik adı verilen şapkalar, elle yapılan peruk benzeri yünden yapılmış örüklü saçlar, sırtlarına attıkları ve Bışt denilen şallardan oluşmaktadır; ayrıca düğünlerde Mencoli adını verdikleri halaylar genel Kürt kültürünün bir parçasını oluşturmaktadır. Köyün üç tane mahallesi vardır; bunlar: kurdan, şenli ve colmet' tir. Köyde eğitim düzeyi düşük seviyededir.
Coğrafya
Piyadan Köyü Elazığ il merkezine 86, Kovancılar ilçesine 18 km uzaklıktadır. Tunceli'nin Mazgirt ilçesi ile sınırdır. Köyün yerleşkesi dağların ortasında derenin içinde çukurdadır. Köy dağlık ve ormanlıktır. Meşe ve ardıç ağaçları yoğundur. Köy bol yemişlidir. Örneğin Dardağan denen tatlı bir meyve, elma, şehterik, şekok, rıhok, çedene kahvesi, fıstık, dut kırmızı, siyah ve beyaz çeşitleriyle bulunmakta ve bu duttan köy halkı bastık, ve pekmez yapmaktadır. Üzüm ve böğürtlen köyün doğal meyvelerindendir. Köyde ada çayı ,dağ nanesi, kekik, zambur gibi birçok baharat da yetişmektedir. Sulak bir köy olan Piyadan'da Gani Sipi, Gani Zer, gani Rez gani osmeli, kara yusuf çeşmesi,ganiye delif isminde çeşmeler bulunur. Köyde iki un değirmeni bulunmaktadır. köyde yaşanmışlığın izdüşümleri, dağlara ve tepelere verilen isimlerle somutlaşmıştır, örneğin,mezele siyare, bir tepeye verilen isimken,( silus)dağı denilen bir dağ diğer bir adı çiya guşke ye bra' da dağın ikinci ismidir.ganguran, (öküzlerin bağırdığı yer) baizgan (yazlık yeri) miğci(bir tepenin adı) ğıdo(dağın adı)bari gevrik, guri isote (biber tepesi) vanke (kilise tepesi) sarıç(dağ) bari ziyarete(ziyaretin önü) goman (köm) beroj tepesi, diyari simaki, golan (dağ) averilen ismdir.
Köyde 1990 öncesinde küçük baş hayvancılık yapılmaktaydı; fakat işsizlik sebebiyle köy halkının özellikle gençlerin çoğu Almanya vb Avrupa ülkelerine göç etmişlerdir. Kalan yaşlılar ve kadınlar da Elazığ iline ve Kovancılar ilçesine taşınmışlardır. Şu anda köy nerdeyse boşalmıştır. Yaz aylarında yoğunluk artmaktadır.
İklim
Köyün iklimi, karasal iklimin etki alanı içerisindedir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | 6 |
| 2000 | 37 |
| 1990 | 191 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Köyde faal olmayan bir ilköğretim okulu bulunmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye, asfalt olmasa bile, yol yapılmıştır. Köyde elektrik ve sabit telefon vardır.