İdam Sehpası (film)

İdam Sehpası
Ascenseur pour l'échafaud
"İdam Sehpası" (Ascenseur pour l'échafaud) filminin sinema afişi
Yönetmen Louis Malle
Yapımcı Jean Thuillier
Senarist Louis Malle
Roger Nimier
Noël Calef (roman)
Oyuncular Jeanne Moreau
Maurice Ronet
Lino Ventura
Müzik Miles Davis
Görüntü yönetmeni Henri Decaë
Kurgu Léonide Azar
Stüdyo Nouvelles Éditions de Films
Dağıtıcı Lux Compagnie Cinématographique de France (Fransa)
Janus Films (ABD)
The Criterion Collection (DVD)
Cinsi Sinema filmi
Türü Polisiye, dram, gerilim
Renk Siyah-beyaz
Yapım yılı 1958
Çıkış tarih(ler)i 29 Ocak 1958 Fransa
Süre 88 dakika
Ülke Fransa Fransa
Dil Fransızca
Diğer adları İdam Sehpası (Türkiye)
Elevator to the Gallows (Uluslararası isim)
Frantic (ABD)
Lift to the Scaffold (İngiltere)
Ascensore per il patibolo (İtalya)
Ascensor para el cadalso (İspanya)
Fahrstuhl zum Schafott (Almanya
Elevator to the Scaffold
Resmî sitesi

İdam Sehpası[1][2] 1958 Fransa yapımı dramatik gerilim filmidir. Özgün adı Ascenseur pour l'échafaud olan bu modern kara filmin uluslararası ismi Elevator to the Gallows dur. Sinemalarda "İdam Sehpası" adıyla vizyona giren film, yıllar sonra TRT televizyonunda Ölüm Asansörü adıyla yayına verilmişti[3].

Bulgar asıllı Fransız yazar Noël Calef'in aynı adlı romanından senaryosunu Roger Nimier'le birlikte yazan Louis Malle aynı zamanda filmin yönetmenliğini de üstlenmiştir. Başlıca rollerinde Jeanne Moreau, Maurice Ronet, Lino Ventura, Georges Poujouly ve Yori Bertin oynamışlardır. Filmin özgün müziğini ünlü siyahi Amerika'lı Caz trompetçisi Miles Davis (d.1926 - ö.1991) yapmıştır. Görüntü yönetmeni Henri Decaë'nın bolca başvurduğu Paris'in bol kontrastlı siyah-beyaz gece çekimleri ve buna baştan sona eşlik eden Miles Davis'in hüzünlü trompet soloları filmin klasik kara filmler'e özgü klostrofobik atmosferini yaratmayı başarmıştır. Robert Bresson ve Alfred Hitchcock'un tarzlarından izler taşıyan bu film aynı zamanda ufukta gözüken Fransız Yeni Dalga sinema akımının da ilk habercisi sayılabilir.

Bu film Louis Malle (d.1932 - ö.1995)'in 26 yaşındayken çektiği ilk uzun metrajlı filmidir. Bundan önce Malle Robert Bresson'un asistanı idi. Ayrıca Jacques-Yves Cousteau'ya kameramanlık yapmış ve onun Sessiz Dünya (Le Monde du silence) (1956) adlı sualtı filminde yardımcı yönetmenlik yapmıştı. "İdam Sehpası"nda patronunun karısıyla aşk yaşayan bir iş adamının patronunu öldürüp olaya intihar süsü vermesi sırasında yaptığı küçük bir hatanın büyüyerek olayları içinden çıkılmaz bir hale dönüştürmesi anlatılmaktadır. Bu modern film-noir Louis Malle'e Louis Delluc Ödülü'nü kazandırmıştı.

Film hakkında notlar

Oyuncular

Jeanne Moreau filmin bir sahnesinde.
Oyuncu Rolü
Jeanne Moreau Florence Carala
Maurice Ronet Julien Tavernier
Georges Poujouly Louis
Lino Ventura Komiser Cherrier
Yori Bertin Véronique
Jean Wall Simon Carala
Elga Andersen Frieda Bencker
Sylviane Aisenstein Yvonne
Micheline Bona Geneviève
Gisèle Grandpré Jacqueline Mauclair
Jacqueline Staup Anna

Müziği

Amerikalı siyahi caz trompetçisi Miles Davis filmin müziğini dört kişiden oluşan bir Fransız grupla birlikte birkaç saat içerisinde doğaçlama olarak yapıp tamamlamıştı. Bir gece saat 11'den sabahın 5'ine kadar çalışan grup bir yandan filmi seyrederek emprovizasyon yaparken bir yandan da yönetmen Louis Malle ve aktris Jeanne Moreau ile birlikte şampanyalarını yudumluyorlardı. Trompeti Miles Davis çalarken tenor saksafonda Barney Wilen, piyanoda Rene Urtreger, kontrabasta Pierre Michelot ve davulda Kenny Clarke yer almışlardır.[6]

Filmle aynı yıl Fransa'da Fontana Plaktan (Fontana 660 213) filmin 33 devirlik LP formatında bir de soundtrack albümü çıkmıştır. Yine aynı yıl Japonya'da Phonogram ve Hollanda'da Mercury Plak (Mercury 6444 701) uzunçaları yeniden bastılar. Mercury Plak'taki parçalar şunlardır:

A Yüzü

  1. Générique 2:46
  2. L'Assassinat De Carala 2:08
  3. Sur L'Autoroute 2:16
  4. Julien Dans L'Ascenseur 2:07
  5. Florence Sur Les Champs-Élysées 2:49
  6. Dîner Au Motel 3:55
  7. Évasion De Julien 0:50
  8. Visite Du Vigile 2:02
  9. Au Bar Du Petit Bac 2:51
  10. Chez Le Photographe Du Motel 3:52

B Yüzü

  1. Générique 2:44
  2. Pierre Et Béatrice 1:03
  3. Ne Chuchote Pas 1:25
  4. Mambo Dans La Voiture 1:17
  5. Juste Pour Eux Seuls! 2:25
  6. Blues Pour Marcel 4:19
  7. Blues Pour Vava 3:29
  8. Pasquier 1:00
  9. La Divorcée De Léo Fall 2:10
  10. Des Femmes Disparaissent 1:02
  11. Final Pour Pierre Et Béatrice

Soundtrack albümünün Polygram Recordsdan 1989'da tekrar çıkan 74 dakikalık CD'sinde ise 26 parça (track) vardır. Bunlar:

  1. Générique
  2. L'Assassinat De Carala
  3. Sur L'Autoroute
  4. Julien Dans L'Ascenseur
  5. Florence Sur Les Champs-Élysées
  6. Dîner Au Motel
  7. Évasion De Julien
  8. Visite Du Vigile
  9. Au Bar Du Petit Bac
  10. Chez Le Photographe Du Motel
  11. Nuit Sur Les Champs-Élysées
  12. Nuit Sur Les Champs-Élysées
  13. Nuit Sur Les Champs-Élysées
  14. Nuit Sur Les Champs-Élysées
  15. Assassinat
  16. Assassinat
  17. Assassinat
  18. Motel (Diner Au Motel)
  19. Final
  20. Final
  21. Final
  22. Ascenseur (Evasion De Julien)
  23. Le Petit Bal
  24. Le Petit Bal
  25. Séquence Voiture
  26. Séquence Voiture

Kaynakça

  1. ↑ http://www.imdb.com/title/tt0051378/releaseinfo Türkçe isim için referans 1
  2. ↑ Rekin Teksoy'un Sinema Tarihi s.410 Türkçe isim için referans 2
  3. ↑ Dorsay, Atilla (1988). Yönetmenler, Filmler, Ülkeler-2. Varlık yayınları. s. sayfa 85.
  4. ↑ http://www.imdb.com/name/nm0001501/bio
  5. ↑ "Mustafa'nın asansörü" (Türkçe). sabah.com.tr. 21 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160321125607/http://www.sabah.com.tr/yazarlar/ardic/2009/08/23/mustafanin_asansoru. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009.
  6. ↑ http://www.imdb.com/title/tt0051378/trivia

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 9/19/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.