Başlığın diğer anlamları için
Esenli sayfasına bakınız.
Esenli, Sivas ilinin Hafik ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Türk ve alevi köyüdür. Köyün eski adı Dona'dır. Bu adının geçmiş yıllarda yaşanan bir olay vesilesiyle bu olaya tanık olan bir derviş tarafından konduğu rivayet edilmektedir. Köy; 15.16'ncı yüzyıl sonlarında Mercanlar, Karağaşlar, Azizogulları, Kütoğulları, Sucuoğulları, Çanakbaşlar ,Tırmıkçı aileleri tarafından kurulmuştur. Köyün ilk yerlisi Kütoğllarıdır. Bugün bu ailelerden gelen nüfusu büyük şehirler ve köy olmak üzere 800 ile 1000 kişiye ulaşmıştır. Köyün tarihsel yerleşik düzeninde eski uygarlıklardan olan Finikelilerin yaşadığı söylenmektedir. Bu uygarlıklarla ilgili bir mezar yeri ile yerleşim yerlerine ait kalıntıların geçmiş yüzyıllarda sağlam olarak görülebildiği ancak bu gün ise sadece mevkisinin bilindiği anlatılır. Bölgedeki köyler içinde en eski tarihe sahip olan bu köy bu gün halen doğası, güzellikleri, kültürü ve geleneklerine bağlılığı ile Hafik İlçesinin en güzel ve en büyük köylerinden biridir.
Kültür
Türkmen Alevi kültür gelenek ve göreneklerine göre yaşamlarını devam ettiren köy halkı gerek köylerinde ve gerekse halkının ikamet ettiği büyük şehirlerde sahip olduğu kültürel ve inançsal değerleri yaşatmaya çalışmaktadır.
İnançsal kültürü,folklorik kültürü,gelenek ve görenekleri,yiyecek ve yemek kültürleri,özelliğkle kadınlarının kullandığı çok renkli ve anlamlı giyinme kültürleri ile köy tam bir Alevi-Türkmen köyüdür.Kısmen büyük şehirlere 1990'lı yıllarda başlayan göç dalgası ile yukarıdaki kültürel alanlardaki faaliyetleri azalsada köy halkı ve köy derneği sahip oldukları imkan ve gösterdikleri gayretlerle bu güzel kültürel etkinlikleri ve faaliyetleri devam ettirmektedirler.
Anadolu Kültürel yapısı içinde yok olmaya yüz tutmuş değerleri yaşatmak için yeni atılımlarda bulunan köy ve halkı kendi öz değerleri ve kazanımları ile giderek yok olan köy kültürü ve Değerlerini bu gün daha büyük bir özlem ve hevesle yapmaktadırlar.
Coğrafya
Sivas iline 61 km., Hafik ilçesine 8 km. uzaklıktadır.
Köy etraflı orta yükseklikteki dağlarla çevrilmiş ve kısmen bu vadi içine yerleşmiştir.Geçmiş yıllara göre su ve yar altı kaynakları azalmasına rağmen köyün bu gün hala Su ve yeraltı kaynakları zenginliğini korumaya çalışmaktadır.Kaynakların azalmasında köy içinde başlatılan kuvars madeni arama ve çıkarma çalışmalarının büyük payı vardır.Bu nedenle kısmen de olsa köyün sahip olduğu bazı yer altı kaynakları zayıflamıştır.
Ağaçlık ve ormanlık alanlarının yanı sıra,köy içinde kır ve kıraç toprak yapısıda hayli fazladır.Toprak yapısı itibariyle tarım ve hayvancılığa elverişlidir.Özellikle kuru tahıl üretiminin en fazla ürün verdiği köyde bu gün artık göç ve yaşlanan nüfus nedeniyle bu faaliyetler azalmıştır.
Köyün dağlık ve doğal yapısı içinde meyve ve sebze çeşitliliğide hayli fazladır.Yaban armudu(Çördük)Aluç,Küpdüşen(Sulu ve tatlı bir armut türü)Kovut,Kuşburnu,Elma,Kızılcık gibi birçok meyve türü mevcuttur.Sebze yönünden de köy içinde ve topraklarında Patates,Fasulye,Patlıcan,Biber,Soğan, Salatalık,Kıvırcık,Pancar,Pezük,Lahana gibi birçok sebze türüde yetişmektedir.Bunlar köy halkının ihtiyaçlarını giderecek şekilde ve miktardadır.Köy içinde ticari anlamda tarımla uğraşılmamaktadır.
Hayvancılık ise geçmiş yıllarda hayli fazla ve çokken bu gün 3 ya da 4 ailenin yaptığı bir uğraş haline gelmiştir.Bu ailelerde genelde toplama usulü ile hayvan yetiştiriciliği yapıp bu hayvanları Kurban Bayramları Döneminde Büyük şehirlerde satışa sunarak kendileri için bir kazanç kaynağı oluşturmaktadırlar.
İklim
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.Türkiye'de ve Dünya da yaşanan büyük iklim değişikliklerinden de nasibini alan köy iklimi 1990'lı yıllardan önceki tarihlerde kar ve yağmur yağışının yoğun olduğu bir köy idi.Yaşlı köy halkının anlattıklarına bakıldığında kar yağışlarının uzun süre devam ettiği,kar yüksekliğinin 1,5 ile 2 metreyi bulduğu olmuştur.Sabah ve Akşam vakitleri sonrası yaz alylarıda dahil köyün hava sıcaklığı ve soğukluğu hayli fazla ve etkileyicidir.
Bu gün değişen iklim dengesi ve yapısı yüzünden o eski kar yağışları ve yağmurlar yok olmuştur.Bu da köyün doğal yapısı ve atmosferine çok fazla zarar vermiştir.Toprak ve doğa eski canlılığını yitirmiş bu da özellikle köyün su ihtiyacında büyük sıkıntılar yaşamasına ve tarımın bitmesine yol açmıştır.Azalan su kaynakları yüzünden köy halkı eskiden yaptığı bahçe ve sebze yetiştirme işilerini dahi azaltmıştır.
Nüfus
Köy nüfusu geçmişteki yerleşik düzeninin aksine büyük göçler yüzünden değişken bir yapıya sahiptir.Bu güne gelindiğinde Köy Nüfusu kışları Kasım ve Mart Ayları arasında azalıp köyde sürekli yaşayan halktan oluşurken,bu rakamlar Nisan ayı ile beraber Bahar ve yaz aylarının gelmesi ile sonbahar yani Ekim Ayı sonuna kadar sabit nüfusun 3-4 katına ulaşmaktadır.
Ekonomi
Köyün ekonomisi 1990'lı yıllara kadartarım ve hayvancılığa dayalıydı.Eski yoksulluk ve yokluk zamanlarına rağmen her hanenin tarımsal açıdan yeteri kadar birikimi ve gücü vardı.Özellikle haynacılık açısından küçük baş hayvan sayısının fazlalığı ve her evde en az 5 ya da 6 büyük baş hayvan vardı.Bu da köylülünün yağından,peynirine ,Sütünden yününe kadar bütün ihtiyaçlarını karşılamaya yetiyordu.Ekonik anlamda köy halkı ticari ve büyük kazanç sağlama açısından bir faaliyet içinde olmamıştır.Kendi ihtiyaçları doğrultusunda tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlardır.Bu gün ise geçmişteki o canlı tablodan eser kalmamış,birçok alanda yürütülen faaliyetler yok olma noktasına gelmiştir.Köy şimdilerde yerleşik halk ile yazları köye gelen ve bu gün artık büyük bir yapılaşma atağı ile geriye göçebaşlayan köy halkı ile Yaz aylarında köy büyük bir canlanma ve kalabalıklaşma yaşamaktadır.Bu da köy halkı içinde hayvancılıkla uğraşan ya da kara ve yolcu taşımacılığı yapan kişileride ve köyün ekonomik yapısında bir canlanmaya sebep olmaktadır.
Bunların dışında köyün ekonomik anlamda bu gün bile hala büyük bir gücü ve birikimi yoktur.Bu tablo köy halkının bilerek yarattığı bir tablo olmayıp ülke genelinde ve kırsalda yaşanan göçlerin ve diğer olumsuzlukların bir eseridir.Tarımsal anlamda yeterli desteği ve yardımı alamayan köy halkı üreticilikteki yetersiz akademik ve bilinçli kurumsal desteğin az olması sebebiyle yıllardır ekonomik anlamda beklenen atılımı yapamamıştır.
Altyapı bilgileri
Köyde, bina olarak yıpranmış ve bu gün artık öğrencisi olmadığı için kullanılmayan birilköğretim okul binası vardır.Halkın bireysel çabası ve gayreti ile Köyün içme suyu şebekesive kanalizasyon şebekesi inşa edilmiş ve köy halkının hizmetine sunulmuştur. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı yoktur,kullanılmamakla beraber köyde bir sağlık evi vardır. Fakat sağlık personeli atanmadığı için bu hizmet köy halkına sunulamamaktadır.Köy halkı bu ve benzeri ihtiyaçlarını İlçe ve ilçenin bağlı olduğu Sivas ilinde karşılamaktadır.Yine 1990'lı yıllarda köyde halkın alışveriş olanağı bulduğu Market ve Bakkal olmasına rağmen bu gün bu da yokut.Köy halkı ihtiyaçlarını köye haftanın belirli günlerinde araçlarla köye gelen seyyar marketlerden sağlamaktadır.Köyün Bağlı olduğu Hafik İlçesi ile Köy Arasındaki yaklaşık 8 Kilometrelik yolun İlçe otobanından itibaren ilk 2 km'si orta derecede olan asfalt olup(Esenli Köyüne komşu olan Günyamaç,Çaykürt ve Özen Köyleri Sınırına kadar) ondan sonraki kısmı ile Köye ulaşımı sağlayan yol stabilize - Toprakyoldur.Bu sebeple kış aylarında ağır yağış olduğu dönemlerde köye ulaşım zaman zaman zor olmaktadır.Köyde elektrik ve sabit telefonhattı mevcuttur.2013 yılları sonunda da köy içinde daha önce kullanılmayan GSM(Cep Telefonu) iletişimi köy kurulan cihazlar sayesinde bu gün artık sağlanabilmektedir.
Dış bağlantılar
| Hafik beldeleri ve köyleri |
|---|
| | Beldeler |
Yok | | | Köyler | |
|
- ↑ "ESENLİ KÖYÜ" (Türkçe). YerelNet.org.tr. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150607015223/http://www.yerelnet.org.tr/koyler/koy.php?koyid=260045. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2015.
Türkiye