Gökçetaş, Şebinkarahisar
Gökçetaş | |
— Köy — | |
Giresun | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Giresun |
İlçe | Şebinkarahisar |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 107 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0454 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 28400 |
İnternet sitesi: Şebinkarahisar Kaymakamlığı |
Gökçetaş, Giresun ilinin Şebinkarahisar ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyün tarihi nüfus kayıtlarına göre 18. yüzyıla kadar ulaşmaktadır. Gökçetaş köyü yaşlılarından aktarılan bilgilere göre; ilk önce bu günkü yerleşim yerinin güney doğusunda bulunan Ortaköy mevki yerleşim alanı olarak seçilmiştir.Rivayete göre merkez mahalle olan Manasura yerleşilmeden önce dört kızı olan yerli bir ailenin, bu kızlarını dışarıdan dört delikanlı ile evlendirmesiyle ilk aileler ortaya çıkmıştır. Daha sonra Ortaköy'de yaşayan bir ailenin bu gün merkez mahalle olan Manasur'da bir su kaynağını keşfetmesiyle birlikte köye ismini veren merkez mahalleye yerleşimler başlamıştır.Bu köye ayrıca Gümüşhane Konaklı köyünden Ümmetler ve Espiye'den Pilikler sülalesi göçmüştür. Merkez mahallede bu gün de mevcudiyetini sürdüren başlıca 4 sülale şunlardır; Pilikler, Ümmetler, Cin Şerifler ve derede ise Temellerdir. Tarihçenin yazarı Ümmetler sülalesinden olup; bu sülalelin Şebinkarahisar nüfus müdürlüğünden tapu tespiti için alınan nüfus kayıt örneklerinde 6 kuşak öncesi isimler bulunmuştur. Osmanlının son zamanlarında kullanımda olan Rumi takvimde nüfus kayıtları alınmış,(r. tarih 1250) miladi 1834 yılı doğumlu Eyüp ve oğlu (r. tarih 1280) miladi 1864 doğumlu Delihüseyünlu Süleyman ve oğlu (r. tarih 1317) miladi 1901 doğumlu Arif Avcı nın kayıtlarına rastlanmıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde kullanılan, bu günkünden farklı olarak aşiret veya sülale isimlerinin bir tanesi bulunmuş ve köye dışarıdan göçen ümmetler sülalesinden 1. kuşak Eyüp adlı kişinin kayıtlarına ulaşılmıştır. Bu sülalenin Delihüseyünlu olan aşiret ya da sülale isiminin araştırılmasına devam edilmiş ve Prof. Yusuf Halaçoğlu'nun: Anadolu'da Aşiretler, Cemaatler, Oymaklar 1453-1650 (6 cilt)adlı eserinden Delihüseyünlu aşireti araştırılmış ve Osmanlı tahrir tapu defterlerinde Delühüseyünlu isimli bir Türkmen aşiretine 1505 miladi yani 16. yüzyıla uzanan Eyüp ili (osmanlıda geçen ve bu gün ismi değişen bir vilayet) kayıtların da rastlanmıştır. Köyün kuruluşu yapılan araştırmalardan 18. yüz yıl olarak tespit edilmiştir. Türk Tarih Kurumu tarafından yapılan Orta Karadeniz araştırmalarında (Mehmet Öz-Fatma Acun)1642-1643 miladi tarihinde Darubükü mahallesi hariç bu bölgede hiçbir yerleşim alanı Osmanlı kayıtlarında yoktur. Dolayısıyla bu alanda yerleşim dışarıdan göç vasıtasıyla 18.yy. da gerçekleşmiştir. Dahası Darubükü-Gelcese-İstirefi-Kara Gevezit arasındaki çemberde bu gün bulunan birçok köy yerleşimi 17. yy da mevcut değildir. Mezar taşlarında Osmanlıca yazılı taşlar günümüzde yok olmak üzeredir veya yok olmuştur. Köylülerin kullandığı Türk dili lehçesi,Etimoloji açısından incelendiğinde, Karadeniz şivesinden farklı olarak, daha çok doğu Oğuz lehçesine yakındır. Mesala geçen seneye "Bıldır" denilir, gün güneşlik olmadı manasına gelen "Ayam kapalı-açmadı" tabiri gibi birçok eski oğuz kelimeleri-cümleleri kullanılmaktadır.
Prof. Faruk Sümer in Anadolu'da Oğuzlar (Türkmenler) isimli kitabının son kısımında yer alan oğuz boyu listelerinde; sancak-köy yerleşimleri incelenirse şu tespit yapılacaktır. Karahisar-ı Şarki sancağı ve çevresi Kayı, Kınık, Eymür, Bayındır, Kızık, Alayundlu, Çepni ya da Çetmi yerleşim yerlerine sahip olduğu görülecektir. Oguz yerleşim yerleri ve etki alanlarının Karahisar-ı Şarki sancağında bulunması hiç de tesadüf olmamış, aksine doğuda sarp dağlara, birçok yaylalara ve sert kuru iklime sahip bu yörenin Oğuzların yaşam şekline daha uygun olduğu düşünülecektir. Bu sancağın alanı eski Ş.Karahisar vilayetinin; Giresun un neredeyse tamamı ve doğuda Gümüşhane topraklarının bir kısmını, batıda Sivas ilinin bir kısmını içeren büyük bir sancak olduğu tarih kayıtlarında bulunmaktadır.
Coğrafya
Giresun iline 158 km, Şebinkarahisar ilçesine 40 km uzaklıktadır. Alucraya sınırdır, Tepe köy ve Zıdanaya sınırdır. Kuzeyinde Karedenize paralel uzanan Giresun dağları; Karadeniz ve Doğu Anadolu iklimiyle bir set oluşturmuştur. Köyün kuzeyinde bulunan Yavşan yaylasında bir dağın tepesine Seğrek adı verilmiştir.Buranın rakımı 2000 m üstünde olup buradan neredeyse tüm Alucra köyleri görülmektedir. Bölgenin dağlık yapısından dolayı Gökçetaş köyü 8 mahalleye bölünmüştür. Bunlar merkezde Manasur, Dereköy, Yazyurdu, Kavaklı, Çiloğlu, Çataloğlu, Çalgan, Darıbükü dür.
İklim
Köyün iklimi, dogu anadolu iklimi etki alanı içerisindedir. Köyün kuzeyine doğru Karadeniz iklimi geçiş sahası olduğu için bu bölge ormanlık alandır. Yazlar genelde kurak ve sıcak geçer, kışlar yoğun karlı ve soğuktur.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2007 | |
2000 | 107 |
1997 | 100 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Daha eskilerde köyün geçim kaynağı ormancılık ve kömürcülük olmuştur. Köyün sulama imkanları ve tarım alanları kısıtlı olduğundan, köy büyük şehirlere sürekli göç vermiştir. Bu göç ile birlikte Köyün mahallelerinin nüfusu sürekli azalmıştır. Köy Şebinkarahisar merkeze uzak olması, sarp dağlık alanda olması dolayısıyla, düzgün ulaşım yolları yapılamamış, merkezden alınan hizmetler de çok kısıtlı kalmıştır. Yük taşımacılığı ve nakliyatta halen başta Atlar olmak üzere Katır ve Eşekler kullanılmaktadır. Traktör gibi tarım makinaları bir elin parmağı kadar bile yoktur.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak ahır olarak kullanılmaktadır Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. yolları cok tehlikelidir köyde yazları su sıkıntısı yaşanmaktadırancak cep telefonu çekmemektedir