Güveççi, Emirdağ

Güveççi
—  Köy  —
Afyonkarahisar
Ülke	Türkiye
İl	Afyonkarahisar
İlçe	Emirdağ
Coğrafi bölge	Ege Bölgesi
Nüfus (2016)[1]
- Toplam	1.700
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
İl alan kodu	0272
İl plaka kodu
Posta kodu	03600
İnternet sitesi: http://www.guveccikoyu.org YerelNET sayfası

Güveççi, Afyonkarahisar ilinin Emirdağ ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Köy, eski zamanlarda topraktan yapılan güveç tavası satan köylülerden dolayı bu köyün adının güveç tavası satıcısı anlamına gelen Güveççi adını almıştır.

EMİRDAĞ VE BÖLGE TARİHİ

Emirdağ merkez ve çevresi Anadolu’daki bütün tarihi devirleri yaşamıştır. Davulga-Bademli kasabaları arasındaki Harmanören mevkiinde çıkarılan ve Afyon Müzesinde bulunan tarihi malzemeler bu bölgenin Arkaik Devri yaşadığını göstermektedir. Emirdağ yöresinde Hititler, Lidyalılar, Persler, Eski Yunanlar, Romalılar ve Bizanslılar hüküm sürmüştür. Bu bölgede Frikya ve Roma devrine ait eserlere çokça rastlanmaktadır. Frikler zamanında başkent olan Ordione, ruhani merkez Pessiniüs (Sivrihisar İlçesi Balhisar Köyü) askeri merkez olan Apmia (Dinar İlçesi) arasında kaldığı için çok gelişmiştir. Bu üç merkez arasındaki yollar Petera (A.Kurudere Köyü), Oristüs (Çifteler Alikan Köyü) ve Amorium’um (Hisar Köyü) gelişmesini sağlamıştır.

İlçe merkezine 13 km. uzaklıkta, Hisarköy'de bulunan Amorium, yörede bulunan en eski ve önemli tarihi yerleşim merkezlerinden olup, tarihi M.Ö. III. yüz yıla kadar gitmektedir. M.S. 4. yüzyılda dünyanın 6. büyük şehri olan Amorium, İstanbul'u ele geçirmek için sefer düzenleyen Harun Reşit’in ikinci oğlu Mu’tasım, 838 yılında kenti ele geçirerek yıktırmasıyla canlılığını kaybetmiş ve bir daha eski canlılığına kavuşamamıştır.

Amorium, Malazgirt savaşı öncesinde Anadolu'ya akınlar düzenleyen TÜRKMEN beylerinden Ahmet Şah ve Emir Afşin tarafından 1068 yılında bir süre zaptedilmiş; ancak bölgeye Türklerin geniş çaplı olarak yerleşmesi ve bölge nüfusunun Türkleşmesi, Anadolu Selçuklu devleti ile Bizans arasında 1116 yılında yapılan Bolybotum (Bolvadin) savaşından (Bu savaş esnasında Selçuklu sultanının Bolvadin güneyinde bir süre çekildiği dağlara Sultandağı, komutanlarından Emir Mengücek'in çekildiği dağlara ise Emirdağı ismi verilmiştir.) sonra cereyan etmiştir. Harmanören’de bulunup Afyonkarahisar müzesinde sergilenen, Türkmen mezar taşları bu devrin belgesidir. O mezar taşları üzerinde TÜRKMEN aşiretlerinin haçlılarla mücadelesi ve Türkmenlerin günlük yaşayışları anlatılmıştır.

Daha büyük bir Türk yerleşimi 1522 yılında Osmanlı İmparatorluğu'na dahil olan DULKADİROĞLU BEYLİĞİ TÜRKMENLERİNİN bölgede iskan edilmesiyle gerçekleşmiştir. Bu bölgeye ilk iskan olan Türkmen aşireti, Morcali Türkmenleridir. Ağılcık- Dağılgan - Pörnek (Yenikapı) - Ekizce - Güneysaray -

Tez - Adayazı - Elhan - Gömü - Hamzahacılı - Karacalar - Sığracık - Soğukkuyu - Suvermez - Tabaklar - Türkmenakören - Yarımca - Yavuz - Çiftlik - Eskicırgın (Kuruca Köyü) halkı bu TÜRKMEN aşiretindendir.

1691-1696 yılları arasında Karabağlı oymağı yörede iskana tabi tutulmuştur. Daha çetin bir süreç içinde vuku bulan bu iskan ile Karabağlı oymağı, Bademli - Davulga - Yeniköy - Avdan - A.Aliçomak - Daydalı - Eşrefli - Gelincik - İncik - Karakuyu köylerine ve diğer merkezlere yerleşmiş ve toplam 28 köy kurmuştur.

1729 yılından itibaren de Musul vilayetinin Rakka sancağından Anadolu’ya gönderilen bu Oğuz TÜRKMEN oymak bölgede iskana tabi tutulmuştur. Bu oymak Musul’dan geldiği için, bir kısım oymak iskan kayıtlarında Muslucalı ismi ile geçmiştir.

Daha sonra Musacalı, Musacalu, Musulcalı, olarak da değişik kaynaklarda rastlanan aşiretin, değişik kabilelerinden şimdiki adlarıyla, Çilli, İncili, Eskikırcın, Gacerli (Kacerli) oymakları merkeze; aşiretin Oşili cemaati Türkmenakören ve Yarımca Köyüne, Tanburacı cemaati Suvermez Köyüne, Hacıfakılı cemaati Hamzahacılı Köyüne, Caferli cemaati ise muhtelif köylere yerleşmiştir. Bilahare Boynuyonlu, Alcı, Kılıçlı, Ünlü ve Demircili ( Halep Türkmenlerinden) oymakları gelerek Alibeyce, Beyköy, Gökçeyaka, Kılıçlı Kavlaklı, Burunarkaç, Gözeli, Kırkpınar, Bağlıca, Köylerine iskan olmuşlardır. Karakeçili, Karatekeli ve Horzumlu Yörükleri ise Balcam, Başkonak, Çatallı, Dereköy, Emirin, Soğukkuyu, Tez, Demircili, Türkmen, Çaykışla ve Güveçci Köylerinde iskan olmuştur. Ayrıca 1877-1950 yılları arasında Rumeliden gelen muhtelif göçmenler de Hisar, Salihler, Toklucak, Yarıkkaya, Umraniye, Ablak, Aydınyaka, Beyören, Camili, Eskiakören, Kılıçlar, Karayatak, Yusufağa, Topdere Köylerine yerleşmişlerdir.

1851 yılına kadar Cırgın Kariyesi ve bir süre de Musluca Nahiyesi olarak anılan Emirdağ ve köyleri 1850'ye kadar kısmen Barçınlı (Bayat İlçesi) kısmen de Vahid-i Barçınlı’ya (Bolvadin’in Çuğu (Kemerkaya) Kasabası'na) bağlanmıştır. Sultan Abdülaziz tarafından 1864 yılında yeni vilayet kanununun çıkarılması ve Hüdavendigar vilayetinin kurulmasından sonra 1867 yılında ilçe statüsü kazanmış ve Sultan Abdülaziz’e atfen Aziziye ismini almıştır. Eylül 1921’de Yunan işgaline giren ve 22 Eylül 1922’de Kurtuluş Savaşı'nda Yunan işgalinden kurtulan ilçenin adı, 1932 yılında güneyinde bulunan dağlardan esinlenilerek Emirdağ olarak değiştirilmiştir.

Kültür

MUSACALI OĞUZ TÜRKMENLERİ kültür gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.

GÜVEÇCİ KÖYÜ TARİHİ

Köyümüzün bulunduğu bölgenin çok eski bir yerleşim yeri olduğu bilinmektedir. Romalılar döneminde köyümüzün bulunduğu yerde Amorium’a bağlı olarak Pebrozete köyünün kurulduğu (1) belirtilmektedir. Ancak köyümüzün ve köylülerimizin Pebrozete köyü ile bir bağı bulunmamaktadır.

Köyümüzün hangi tarihte kurulduğu tam olarak bilinmemektedir. Yapılan araştırmalar Köyümüzün 18. Yüzyılın başlarında kurulduğunu ve yaklaşık 200 yıllık bir geçmişinin olduğunu göstermektedir. Köye, Hamzalar ve Sağırlılardan sonra geldiği rivayet edilen Muratlar’dan İsmail’in (Hacı İmam, Ese ve Hacı Murat’ın babası) oğlu olan Ese’nin resmi nüfus kayıtlarına göre doğum tarihinin 1849 olması da köyün 18. Yüzyılın başlarında kurulduğunu teyit etmektedir.

Farklı sülalelerden oluşan köy halkı tek bir yerden gelme değildir. Zaman içinde mevcut sülalelerin değişik yerlerden gelerek bölgede iskan etmesiyle köyümüz oluşmuştur.

Köyümüz hakkında ilk ciddi araştırmayı yapan Muharrem KUBAT (2), köyün 3 hane olduğunu Sağırlılar’dan Irgın Ali’nin (Ali Aksoy) ve 7 hane olduğunu Hamzalar’dan Ümmü Cici (Ümmü Sarı) ve Karaaliler’den Ömer Onbaşı’nın (Ömer Elmalı) bildiğini rivayet etmektedir.

Muharrem KUBAT’ın araştırmasına göre, Köye ilk yerleşenler Hamzalar’dır. Köyde ilk mesken yerleri ise hala varlığını koruyan mağaralardır. Hamzaları oluşturan kişiler önce Davulga ile Güveçci arasında bulunan Hacılar mevkiine yerleşmişlerdir. Fakat, o günün koşulları gereği gelip geçen ve “müfreze” tabir edilen güçlerden rahatsız olmuşlar ve Güveçci’nin bulunduğu yeri daha emniyetli bularak buraya yerleşmişlerdir. Hamzaları sırasıyla Sağırlılar, Muratlar, Emirler, Karaaliler, Yeşiller, Çerkezler, Hacıkaralar, İbililer ve diğer sülaleler izlemiştir. Bu sülalelerden Hamzalar ve Muratlar’ın Bolvadin’in Çuğu (Kemerkaya) Kasabasından, Sağırlılar ve Çerkezler’in Afyon’un Sağırlı köyünden, Karaaliler ve İbililer’in Emirdağ’ın Pörnek köyünden, Emirler’in Bolvadinin Kudumoğlu Sülalesinden, Yeşiller’in Emirdağ’ın Balcam köyünden, Hacıkaralar’ın Bolvadin’in Ortakarabağ köyünden, Hanimler’in Bolvadin’in Karayokuş köyünden geldikleri ifade edilmektedir.

Küyümüzün “Köy” tüzel kişiliğini almasıyla birlikte Köyü temsil etmesi için muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır. Köyümüzde bu güne kadar muhtarlık yapan kişiler şunlardır:

    1.  Ali BULDUK (Tatali)
    2.  Mustafa ÖZER (Kocaoğlan)
    3.  Hüseyin GÜRCAN (Topal’ın Hüseyin)
    4.  İbrahim DOĞAN (Akkulak)
    5.  Laz İsmail (Soyadı Kanunundan önce ayrıldığı için soyadı yazılamamıştır.)
    6.  Musa YÜCELBAŞ
    7.  İbrahim ÖZTÜRK
    8.  Seydi ÖZER (Kara Seydi)
    9.  İbrahim DAĞYARAN (Gilikçi)
   10. Ali Çetin (Gocageçi)
   11. Hasan Hüseyin AKGÜL
   12. Neşet BULDUK
   13. Fakı ÖZER
   14. Hayri ELMALI
   15. Cemal SAĞSÖZ (ilk olarak 1979 yılında muhtar olarak seçilmiş ve 2 dönem muhtarlık yapmıştır.)
   16. Mevlüt DOĞAN (Çoban)
   17. Mevlüt DOĞAN (Yiğe Mevlüt)
   18. Kadir ELMALI
   19. Nuri KARAKOÇ                                                                                                                                20.Şaban Yılmaz

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2016	1700
2007
2000	600
1997	595

Altyapı bilgileri

Köyde, [ortaokul] vardır . Köyün içme suyu şebekesi vardır.kanalizasyon şebekesi vardir. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı vardir. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

Kaynakça

1. http://report.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2=&report=idari_yapi_09sonrasi.RDF&p_il1=3&p_yil=2009&p_dil=1&desformat=html&ENVID=adnksdb2Env

Dış bağlantılar

• Yerelnet