Gaz odası

Gaz odası, idam için kullanılan bir yöntemdir. Kilitli bir oda ve içine konulan zehirli veya boğucu gazlardan oluşur. Bu oda için en çok kullanılan gaz, "hidrosiyanür" dür; "karbon dioksit" ve "karbon monoksit" de kullanılabilir.

Tarihi

1789'da Fransız Devriminin başında faaliyete geçen ancak etkisi II. Dünya Savaşında artan mahkûmların zehirli CO₃ gazıyla öldürüldükleri dar çaplı odalar. Gaz odalarının asıl kullanım alanı savaştan kaçan askerlerin savaş sonunda cezalandırılmaları ya da savaşta esir alınan düşman kuvvetleri askerlerinin etkisizleştirilmesidir. Ancak 1939-1943 yıllarında Yahudi soykırımı olarak da bilinen katliamlarda ve esir çingenelerin öldürülmesinde yasa dışı şekilde kullanılmıştır.

Bu zehirli gazların keşfi gaz odalarının bulunmasından yaklaşık olarak 122 sene sonra 1911'de ünlü fizikçi Albert Einstein tarafından üniversite tezi konusu olarak hazırlanmıştır. Gaz odaları Almanya ve Fransa dışında İngiltere Askeri Akademisinde verilen emre itaatsizlik suçunda ağır olmamak şartıyla öğrenciyi bayıltacak derecede de kullanılmıştır. Ancak kaldırılması 1982 yılını bulmuştur. Son olarak 1942'de İkinci Dünya Savaşı kaçağı Kaly France'in öldürülmesi için kullanılmış ancak riskli olduğu gerekçesiyle önceleri sadece suçlular üzerinde kullanılırken sonraları sadece ağır suç işlemiş kişiler için kullanılmıştır. Kısmî olarak da vatan suçu (devlet sırrını açığa vurma, devlete bayrağa millete hakaret) işlemiş kişiler için kullanılırdı. Bu ceza çeşidi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince "kullanım maksadını aştığı" gerekçesi ile 17 Kasım 1982'de Avrupa Senatosunca kaldırılmıştır.

Kullanılan ülkeler

Gaz odalarının ABD'de kullanımı

İkincil yöntem

Önceden kullanıldı, fakat şimdi kullanılmıyor

Hiçbir zaman gaz odaları kullanılmadı

Gaz odaları, 1920'lerin başında, ABD'de idam mahkûmları için kullanılırdı. Yahudi katliamı süresince, Almanlar, soykırım programının bir parçası olarak geniş çaplı gaz odalarını toplu idamlar için kullanırlardı. Gaz odalarının Kuzey Kore'de de kullanıldığı rivayet edilir.

Gaz odaları, hayvan ötanazileri için kullanılır, ölümcül dozda karbon dioksit verilerek. Bazen, bunlarla küçük hayvanlara anestezi yapılır.

Holokost

Ülkelerine göre maddeler Belarus • Estonya • Letonya • Litvanya • Poland • Norveç • Rusya • Ukrayna

İlk etmenler

Radikal politika • Nazi öjenikleri • Nürnberg Yasaları • Haavara Anlaşması • Madagaskar Planı • T4 operasyonu

Kamplar

Geçiş ve toplama	Belçika: Breendonk • Mechelen Fransa: Gurs • Drancy İtalya: Bolzano Hollanda: Amersfoort • Westerbork

Toplama	Bergen-Belsen • Bogdanovka • Buchenwald • Dachau • Flossenbürg • Gross-Rosen • Herzogenbusch • Janowska • Kaiserwald • Mauthausen-Gusen • Neuengamme • Ravensbrück • Sachsenhausen • Sajmište • Salaspils • Stutthof • Theresienstadt • Uckermark • Varşova

İmha	Auschwitz-Birkenau • Bełżec • Chełmno • Jasenovac • Majdanek • Maly Trostenets • Sobibor • Treblinka

Metodlar	Mahkûm kimliği • Gas van • Gaz odası • Emek aracılığıyla Katledilmesi • İnsan deneyleri • Mahkûmların imha edilmesi Bölümler: SS-Totenkopfverbände • Toplama Kampları Müfettişliği • Politische Abteilung • Sanitätswesen

II. Dünya Savaşı'nda Yahudiler

Pogrom	Kristal Gece • Bucharest • Dorohoi • Iaşi • Jedwabne • Kaunas • Lviv • Odessa • Tykocin • Vel' d'Hiv • Wąsosz

Gettolar	Białystok • Budapeşte • Kovno • Kraków • Łódź • Lublin • Lvov (Lwów) • Minsk • Riga • Vilna • Varşova • Mahkumların sayısı ve sınır dışı rota ile 267 Alman işgali altındaki Polonya'da Yahudi gettolarda Listesi

Son çözüm	Wannsee Konferansı • Operation Reinhard • Holocaust treni • İmha kampı

Toplu katliamlar	Babi Yar • Bydgoszcz • Kamianets-Podilskyi • Ninth Fort • Piaśnica • Ponary • Rumbula • Erntefest

Konutlar	Yahudi partizanlar • Getto ayaklanmaları (Varşova Gettosu Ayaklanması · Białystok Gettosu Ayaklanması · Częstochowa)

II. Dünya Savaşının sonunda	Ölüm yürüyüşleri • Wola • Bricha • Yerinden edilmiş kişiler

Diğer kurbanlar

Porajmos (Romanlar, Çingeneler) • Poles • Sovyet savaş esirleri • Doğu Avrupa'da Slavlar • Eşcinseller • T4 operasyonu • Sırplar • Masonlar • Yehova Şahitleri

Sorumlular

Organizasyonlar	Nazi Partisi • Sturmabteilung • Schutzstaffel • Reichssicherheitshauptamt (RSHA)

Kişiler	Büyük failler • Nazi ideologları

İşbirlikçiler	Einsatzgruppen • Ypatingasis būrys • Litvanya Güvenlik Polisi • Rollkommando Hamann • Arajs Kommando • Ukrayna Yardımcı Polisi • Trawnikis • Nederlandsche SS • Özel Tugaylar

Sonrasında

Nürnberg Mahkemesi • Nazi akımının kökünün kazınması • İsrail ve Batı Almanya arasındaki Tazminat Anlaşması

Listeler

Holokost kurtulanları • Auschwitz Mağdurları ve hayatta kalanlar • Sobibor ölümleri • Treblinka zaman çizelgesi • Nazizm kurbanları • Yahudi Kurtarıcıları

Araştımalar

Avrupalı Yahudilerin İmhası • İşlevselciliğe karşı intentionalism

Hatıralar

Anma günleri • Anıtlar ve müzeler

This article is issued from Vikipedi - version of the 2/15/2015. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.