Grande Jatte Adası'nda Bir Pazar Öğleden Sonrası

Grande Jatte Adası'nda Bir Pazar Öğleden Sonrası
Sanatçı Georges Seurat
Yıl 1884-1886
Tür Tuval üzerine yağlıboya
Boyutlar 207,6 cm × 308 cm (817 in × 121 in)
Konum Şikago Sanat Enstitüsü, Şikago, ABD

Grande Jatte Adası'nda Bir Pazar Öğleden Sonrası[1] (Fransızca: Un dimanche après-midi à l'Île de la Grande Jatte) Fransız ressam Georges Seurat'ın 1886 yılında tamamladığı tablosu. Bu eser, ondokuzuncu yüzyıl sonları ve yirminci yüzyıl başlarında Fransız art izlenimci ressamlar tarafından yaygın olarak kullanılan noktacılık tekniğinin en iyi orneklerinden biri kabul edilir.

Tablo, ABD'de Şikago Sanat Enstitüsü'nde sergilenmektedir.[2]

Yapımı ve içerik

Georges Seurat "Bir Pazar Öğleden Sonrası" adlı bu tabloyu yapmaya 1884'de başladı ve üzerinde iki uzun yıl uğraştı. Başladığında parkın manzara görüntüsü üzerine bütün dikkatini teksif edip bu arazi görüntüsünü tualı üzerine işledi. Sonra orijinal figürleri işlemeye başladı ve çalışma devam ettikçe önce ilksel karakalem ve yağlıboya eksizler yaptı ve bunları zaman zaman değiştirdi. Seurat parka giderek ve orada oturarak değişik figürlerin eksizlerin yapmayı adet edinmişti ve bu figurleri eskizlerden ana tablo üzerine geçirince bu figurlerin bir ahenk sağlamasi ve formlarının en uygun olmasını sağlamayi hedef edinmişti. Bu eskizlerde form, renk ve ışık sorunları üzerinde dikkatini teksif ederdi.

Bu tablonun büyüklüğü yaklaşık 2 metre yükseklikte ve 3 metre uzunlukta idi. Seurat optik ve renk teorilerini çok detaylı incelemişti. Uyguladığı prensip çok küçük minyatür renkli noktaların birbirine karşıt olarak şekilde yan yana koymak ve bu kompozit noktayı gören seyircinin gözü ve beyinin de bir optik iluzyon ile tek bir renk gibi algılanması idi. Bu tekniğe Seurat önce "parçalama (dıç=vsionizm)" adı vermekte idi ama günümzse "noktalama (pointilism)" adı verilmektedir. Bu tekniği kullanmak suretiyle hazırlanan bir tablodaki renklerin, geleneksel fırça darbeleriyle yapılan tablolara kıyasla, daha kuvvetli ve parlak olacağını iddia etmekteydi. 1685-1886 döneminde iki yıl çalışma alan bu eserde hazırladığı noktaların bir örnek standartta olmasını ancak çalışmanın ikinci yılında sağlayabildi.

Seurat bu tablonun nispeten ortasında buluna figürleri daha canlı ve parlak görüntülü olmalarını sağlamak için tablonun etrafını renkli noktalarla tabloya bir çerçeve yaptı ve sonra da (günümüzde hala Chicago'da sergilendiği gibi) çok bariz bir beyaza boyanmış bir tahta resim çerçevesi içinde gösterilmesini sağladı.

Bu tablonun hazırlanmasında o zaman yeni geliştirimiş olan çinko-sarısı (çinko-kromat) rengini özellikle tabloda bulunan çimene sarımsı bir renk sağlamak için kullandı. Ayrıca portakal rengi ve mavi renklerin karışımlarını da kullandı. Fakat bu çinko-sarı rengi kullanması devantazj yarattı. Seurat'ın tabloyu hemen bitirmesinden çok geçmeden bu sarı renkli noktalar renk değiştirip kahverengi bir renk almaya başladılar. Günümüzde artık bu çinko-sarısı noktalar artık sarı değil kahverengi görüntülü olmuşlardır.[3]

"La Grande Jette" adası Paris'in hemen girişinde Seine Nehri üzerinde, bu nehire kıyısı bulunan Neuilly ve Levallois-Perret semtleri arasında günümüzde "La Defense" adını taşıyan iş yeri merkezine çok yakın bir mevkidedir. 1884'de Seurat tablosununu hazu=irlamaya başladığında bu ada şehirsel merkezden epeyce uzak bir kırsal mesire yeri halinde idi. Bu mevki sonradan uzun yıllar bir sanayi merkezinin parçası olmuştur. Günümüzde ise bu ada mevkinde bir kamuya açık park ve evlerden oluşan bir semt bulunmaktadır. .

Bu tablo ilk defa 1886'da sergilenmiştir. Bu sergileme 1884'de kurulan ve Seurat'ın da kurucu üyesi olduğu "Société des Artıates İndépendants (Serbest Ressamlar Derneği)" yıllık resim sergisinde yapılmıştır. Bu eser bu sergide büyük bir ilgi çekmiş ve gösterildiği sergi salonunun ikinci odasına büyük bir seyirci grubunun gelmesine neden olmuştur.

Chicago Güzel Sanatlar Enstitüsü tarafından satın alınması

Tablonun Chicago Güzel Sanatlar Enstitüsü sergi salonunda yeri

1923'de Frederick Bartlett Chicago Güzel Sanatlar Enstitüsü mütevelli heyetine seçildi. O ve ikinci karısı olan Helen Birch Bartlett o zamana kadar topladıklari Fransız izlenimcilik veya empresyonizm ve art izlenimcilik veya postempresyonizm üsluplu ve Modernist üsluplu tablo koleksiyonlarını enstitüye ödünç olarak verdiler. Bu çift içinde Helen o zamanki modern ve avangart Fransız ressamları ve resim eserlerinde çok meraklı ve bilinçliydi; ve kocasının bunlardan güzel bir koleksiyon kurmasına önayak olmuştu. 1924'de Chicago Güzel Sanatlar Enstütüsü profesyonel ve eksper çalışanları Seurat'ın "Grande Jatte Adası'nda Bir Pazar Öğleden Sonrası" adlı eserinin sanat eseri piyasasında olduğundan haberdar olmuşlardı ve kurumun mütevelli heyetini ve özellikle Frederick Bartlett'i bu eseri satın almaya önayak oldular. Günümüzde bu eser Chicago Enstitüsünde sergilenmekle beraber sahipliliği "Helen Birch Anısı Koleksiyonu" içindedir.

Amerikan ressam Don Celender 1974-75 yıllarında yazdığı Observation and Scholarship Examınation for Art Historians, Museum Directors, Artists, Dealers and Collectors (Sanat Tarihcileri, Muze Mudurleri, Sanat Eseri Simsarlari ve Sanat Eseri Koleksiyonculari icin Gozlemler ve Bilmsel Calismalar Imtihani) adlı kitapta bu eserin 1924'deki maliyetinin $24.000,00 olduğunu yazmıştır.[4] Bu maliyetin gerçek olup olmadığı Enstitü tarafından ne doğrulanıp ne de tekzip edilmiştir. Bu eserin satın alımında Enstitü'nün kendi fonlarından da katkı yapılıp yapılmadığı bile bilinmemektedir.[5]

Seurat tarafından benzer eserler

Kaynaklar

  1. Eserin Türkçe isminin alındığı kaynak: Farthing, Stephen (2 2013). Sanatın Tüm Öyküsü. Hayalperest Yayınevi. s. 334. ISBN 9786056334627.
  2. Roch, Christine L.. "From "Rube Town" to Modern Metropolis:". 15 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121015164219/http://www.mtholyoke.edu/~croch/thesis.html. Erişim tarihi: 04/08/2011.
  3. Gage, John (1993) (İngilizce). Color and Culture: Practice and Meaning from Antiquity to Abstraction. Little, Brown..
  4. Celender, Don (1974-5) (İngilizce). Observation and Scholarship Examınation for Art Historians, Museum Directors, Artists, Dealers, and Collectors. 7 Aralik =-28 Aralik 1974'de O.K. Harris Gallery, 383 West Broadway, New York'de acilan bir sergi icin hazırlanan bir broşür. s. Soru: Sayfa 5, Cevap: Sayfa 23.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/2/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.