Hristiyan Demokrasi (İtalya)

Hristiyan Demokrasi
Democrazia Cristiana
Kısaltma DC
Genel başkan Alcide De Gasperi, Amintore Fanfani, Aldo Moro, Mariano Rumor, Giulio Andreotti, Arnaldo Forlani, Benigno Zaccagnini, Flaminio Piccoli, Ciriaco De Mita, Mino Martinazzoli
Kuruluş tarihi 1943
Kapanış tarihi 1994
Öncülü İtalyan Halk Partisi
Ardılı İtalyan Halk Partisi
Gazete(leri) Il Popolo
Üyelik 1,390,918 (1991)
max: 2,109,670 (1990)
min: 537,582 (1945)[1]
İdeoloji Merkezcilik
Hristiyan demokrasi
Siyasi pozisyon Merkez sağ
Uluslararası üyelik Avrupa Halk Partisi

Hristiyan Demokrasi (İtalyanca: Democrazia Cristiana), İtalya'da, reformcu ve tutucu politikaları bir arada savunmuş eski siyasi parti. Hristiyan değerlere bağlılık temelinde birleşmiş çeşitli kanatlardan oluşan parti 1945'ten 1990'lara kadar ya tek başına ya koalisyonlarla iktidarda kalarak İtalyan siyasal yaşamında önemli rol oynamıştır.

Tarihçe

Sicilyalı papaz Luigi Sturzo'nun 1919'da kurduğu İtalyan Halk Partisi'nin (PPI) devamıdır. Örgütlülüğü ve disipliniyle hızla güçlenen PPI, 1926'da öteki siyasal partilerle birlikte Faşistler tarafından kapatıldı. Hareketin önderleri II. Dünya Savaşı'nda İtalya'nın teslim olmasının ardından (1943) Hristiyan Demokrat Parti'yi kurdular. Bu parti de kısa zamanda büyük başarı kazandı. 1945'te başbakan olan parti başkanı Alcide De Gasperi, sekiz yıl boyunca bu görevde kaldı. De Gasperi'nin 1947'de Sosyalistleri ve Komünistleri hükümetten dışlaması, İtalyan siyasal yaşamında dönüm noktası oldu. Bu tarihten sonra, merkez ve merkez sağ partilerle dört ortaklı "merkez" koalisyonlar oluşturan Hristiyan Demokratlar, koalisyonların anlaşmazlıklar sonucu dağıldığı dönemlerde de tek partili geçici hükümetler kurarak iktidarda kaldılar.

Hristiyan Demokrat başbakanlar, partinin sol kanadının güçlenmesi ve merkez sağ partilerin giderek tutuculaşması karşısında, 1950'lerde "merkez" hükümetler kurma konusunda çeşitli güçlüklerle karşılaştılar. Bu dönemde pek çok Hristiyan Demokrati İtalyan Sosyalist Partisi'yle (PSI) ittifaka dayalı bir "sola açılma" politikasını savunmaya başladı. Bu politikayı yaşama geçirmek amacıyla yürütülen uzun çalışmaların sonunda, Hristiyan Demokratlar'dan Aldo Moro PSI'yle bir koalisyon hükümeti kurmayı başardı (1963). İki parti bu tarihten sonra birçok koalisyon hükümeti kurarak aralıklarla 1970'lerin sonuna değin iktidarda kaldı.

Hristiyan Demokrat Parti çoğulcu niteliğini korumasına karşın 1970'lerin sonunda gücünü yitirmeye başladı. Partinin tabanını genişletmek amacıyla İtalyan Komünist Partisi'yle (PCI) uzlaşarak ortak bir hükümet kurmaya yönelik girişimler başlangıçta sonuç verdiyse de 1979'dan sonra sürmedi. Öte yandan bir mason locasının hükümetle gizli ilişkileri olduğu yolundaki iddiaların skandala dönüşmesi partinin gücünü daha da azalttı.

1985'te Hristiyan Demokratlardan Francesco Cossiga cumhurbaşkanı, Amintore Fanfani de Senato başkanı oldu. 1987 seçimlerinden sonra Giovanni Goria başbakanlığa getirildi, ama 1988 bütçesinin parti içinden karşılaştığı muhalefet karşısında istifa etmek zorunda kaldı; nisanda yerine parti lideri Ciriaco De Mita geçti. De Mitia da parti içi muhalefetin çabaları sonucunda önce parti liderliğini Arnaldo Forlani'ye bırakıp sonra da başbakanlıktan istifa edince Temmuz 1989'da Giulio Andreotti, 1947'den bu yana altıncı kez başbakan oldu ve Nisan 1992'deki seçimlere değin bu görevini sürdürdü.

1992'de yapılan Temsilciler Meclisi seçimlerinde oyları yüzde 34,3'ten 5 puan azalarak yüzde 29,7'ye, Senato seçimlerinde ise 6 puan azalarak yüzde 33,6'dan 27,3'e gerileyen Hristiyan Demokratlar, oyların yüzde 29,5'ini alarak tarihinde ilk kez yüzde 30'luk oy oranının altına indi. Bununla birlikte 1948'den bu yana olduğu gibi birinci parti olma konumunu korudu, ayrıca yeni cumhurbaşkanı Oscar Luigi Scalfaro bu partiden seçildiği gibi, yeni hükümeti PSI'den Giuliano Amato kurdu.

1990'ların başlarında İtalya'yı sarsan Temiz Eller (Mani pulite) adlı yolsuzluk operasyonlarında pek çok Hristiyan Demokrat üyenin mafya ile bağlantılı olduğunun ortaya çıkarılmasının ve 1992 genel seçimleri ile 1993'te yapılan bölgesel seçimlerde alınan yenilgilerin ardından parti ocak 1994'te feshedilerek İtalyan Halk Partisi adını aldı.[2]

Siyasi Sekreterler

Kaynakça

  1. ↑ http://www.cattaneo.org/archivi/adele/iscritti.xls
  2. ↑ Hristiyan Demokratlar isim değiştirdi, Milliyet Gazetesi, 20/01/1994.
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/22/2015. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.