Hafız Hakkı Paşa
| Hafız Hakkı Paşa 1315 (1899) P.-2[1] | |
|---|---|
 | |
| Doğum |
1879 Edirne |
| Ölüm |
15 Şubat 1915 (36 yaşında) Erzurum |
| Bağlılığı |
 Osmanlı İmparatorluğu |
| Hizmet yılları | 1901-1915 |
| Rütbesi | Mirliva |
| Komuta ettiği | 10. Kolordu, 3. Ordu |
| Savaşları/Çatışmaları |
Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı |
Hafız Hakkı Paşa (d. 1879, Edirne - ö. 15 Şubat 1915, Erzurum) Osmanlı Türkü asker.
Harp Okulu'nda Enver Paşa, Mahmud Kamil Paşa ve Fahreddin Paşa ile sınıf arkadaşıydı. Harp Okulu'nu ilk sınıfını ikincilikle (Fahreddin birinci, Enver dördüncü, Mahmud Kamil sekizinci) ve daha sonra 5 Aralık 1902 tarihinde Harp Okulu son sınıfını birincilikle (Enver ikinci, Mahmud Kamil dördüncü, Fahreddin sekizinci) bitirdi. 1908'de Meşrutiyet'in tekrar ilan edilmesi için Enver ile birlikte dağa çıktı. Hürriyet Kahramanı oldu.[2] V. Murad'ın torunlarından olan Behiye Sultan ile evlendi. 1912 yılında Balkan savaşlarında savaştı. Daha sonra bir komutanın, ordularının başında nasıl olması gerektiği hakkında kitaplar yazdı. Ayrıca "Vicdani adıyla gazetelerde makaleler yazmıştır. "Şanlı Asker" ve "Bozgun" adında iki kitabı vardır.[3]
Sarıkamış Muharebesi'nde 10. Kolorduyu komuta etti. Savaş sırasında Enver Paşa'nın birlikleri belirlenen hedeflere kısa sürede ulaşmasına karşın, kendisinin komutasındaki birlikler belirlenen hedeflere ulaşamadı ve başarısız oldu. Bu durum, Sarıkamış Harekatı'nın Osmanlı açısından yenilgiyle sonuçlanmasının önemli sebeplerinden biri oldu.
Bu savaşta Osmanlı Ordusu, Rus Ordusu tarafından yenilgiye uğratıldı. Geri çekilme sırasında Osmanlı Ordusu, çoğunlukla acı soğuk nedeniyle yok oldu. Bu başarısızlıktan sonra Enver Paşa, 3. Ordu komutanlığını Hafız Hakkı Paşa'ya bırakarak İstanbul'a döndü. Hafız Hakkı Paşa da sadece birkaç hafta sonra 1915 yılında Erzurum'da tifüs nedeniyle hayatını kaybetti.
Kaynakça
- ↑ Harp Akademileri Komutanlığı, Harp Akademilerinin 120 Yılı, İstanbul, 1968, p. 27. (Türkçe)
- ↑ Erik Jan Zürcher, The Unionist factor: the Role of the Committee of Union and Progress in the Turkish National Movement, 1905-1926, BRILL, 1984, p. 47.
- ↑ Murat Bardakçı (23 Aralık 2012). "Sarıkamış'taki büyük felâketin sorumlusu Hafız Hakkı Paşa'nın pişmanlık günlüğü". 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151228162304/http://www.haberturk.com:80/yazarlar/murat-bardakci/805664-sarikamistaki-buyuk-felaketin-sorumlusu-hafiz-hakki-pasanin-pismanlik-gunlugu. Erişim tarihi: 4 Eylül 2016.