Hasan Âli Yücel

Hasan Âli Yücel
Türkiye Millî Eğitim Bakanı
Görev süresi
28 Aralık 1938 - 5 Ağustos 1946
Başbakan Celâl Bayar
Refik Saydam
Şükrü Saracoğlu
Yerine geldiği Saffet Arıkan
Yerine gelen Reşat Şemsettin Sirer
Türkiye Büyük Millet Meclisi
5., 6., 7. ve 8. dönem milletvekili
Seçim Bölgesi 1935 – İzmir
1939 – İzmir
1943 – İzmir
1946 – İzmir
Kişisel bilgiler
Doğum 17 Aralık 1897
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 26 Şubat 1961 (63 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Partisi Cumhuriyet Halk Partisi
Bitirdiği okul İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi

Hasan Âli Yücel (17 Aralık 1897, İstanbul - 26 Şubat 1961, İstanbul), öğretmen, eski Milli Eğitim Bakanı, Köy Enstitüleri'nin kurucusu.

Hasan Âli Yücel 17 Aralık 1897'de İstanbul'da doğdu. Baba tarafından Posta Nazırı Göreleli Hasan Ali Efendi'nin, anne tarafından ise Japon sularında batan Ertuğrul Fırkateyni süvarisi deniz albay Ali Bey'in torunudur. Babası Ali Rıza Bey, annesi Neyyire Hanım' dır[1]. Eğitim yaşamını sırasıyla Mekteb-i Osmani, Vefa İdadisi, Cağaloğlu Darülmuallimin-i Âli'ye (Yüksek Öğretmen Okulu) okullarında sürdürdü. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nü bitirdi ve 19 Aralık 1922'de öğretmenliğe başladı. 12 Temmuz 1932 tarihinde Türk Dili Tetkik Cemiyeti'nin (Türk Dil Kurumu) kurulmasıyla Hasan Âli Yücel etimoloji kolu başkanlığına getirildi. 1935 yılında Cumhuriyet Halk Partisi'nden, İzmir Milletvekili olarak Meclise girdi, art arda dört dönem milletvekilliği yaptı[2].[3] Giresun'un Görele ilçesinde adına " Hasan Ali Yücel Kültür Merkezi " kurulmuştur. İstanbul Üniversitesi'nin eğitim fakültesi de Hasan Ali Yücel adıyla kurulmuştur. "Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi".[4]

Bakanlık dönemi

28 Aralık 1938'de Hasan Âli Yücel, 2. Celal Bayar hükümetinde Milli Eğitim Bakanlığı'na getirildi. Üniversite reformu (Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi'nin kurulması, Yüksek Mühendis Okulu'nun İTÜ'ye dönüştürülmesi ve Ankara Tıp Fakültesi'nin kurulması), Köy Enstitüleri'nin kurulması[5], Dünya klasiklerinin Türkçeye çevrilmesi[6][7] ve ilk resmi ve telifli Türkçe ansiklopedi olan İnönü Ansiklopedisi'nin ön çalışmaları onun bakanlığı döneminde gerçekleşmiştir. Devlet Konservatuvarının kurulması (20 Mayıs 1940), Türkiye'nin UNESCO'ya girişi onun çabaları sonucunda olmuştur. Dört yıllık çabaları sonucunda 25 Haziran 1946'da Üniversiteler Yasası çıkartılır. "Bu yasayla, yüksek öğretim kurumlarının Bakanlıkla olan "sıkı bağı" önemli ölçüde gevşetilmiş, mevcut kuruluşlar yapısal bir bütünlüğe kavuşturulmuş, böylece üniversiteye organik bir karakter kazandırılmıştır. Bu yasanın getirdiği bir başka sonuç da, "dışarıdan gerilim" yerine "içeriden denetim"in getirilmiş olmasıdır. Ankara Üniversitesi de bu yasanın sonucu olarak kurulmuştur."[8]

Oğlu şair Can Yücel, babası için "Hayatta Ben En Çok Babamı Sevdim" adlı şiirini yazmıştır.

Son yılları

5 Ağustos 1946'da 7 yıl 5 ay sürdürdüğü Milli Eğitim Bakanlığı görevinden istifa etti. İstifasından sonra gazetecilik görevine döndü. 26 Şubat 1961 tarihinde konuk olarak kaldığı Prof. Dr. Tevfik Sağlam'ın evinde öldü. 2 Mart 1961 tarihinde Cebeci Asri Mezarlığı'nda toprağa verildi.

Hasan Âli Yücel, şair Can Yücel'in babasıdır.

Dış bağlantılar

Kaynaklar

  1. ↑
  2. ↑ http://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt1/index.html
  3. ↑ MEB
  4. ↑ http://hayef.istanbul.edu.tr/?p=6220
  5. ↑ Sabah Gazetesi
  6. ↑ 1946 sonuna kadar 496 yapıt çevrildi
  7. ↑ "Şark İslam Klasikleri" serisi olarak birçok tasavvuf eserinin Türkçeleştirilmesi.
  8. ↑ Millî Eğitim Bakanlığı
Siyasi görevi
Önce gelen:
Saffet Arıkan		 Türkiye Millî Eğitim Bakanı
28 Aralık 1938 - 5 Ağustos 1946		 Sonra gelen:
Reşat Şemsettin Sirer
Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanları
TBMM Maarif Vekilleri
(1920-1923)
TC Millî Eğitim Bakanları
(1923-1983)
Millî Eğitim,
Gençlik ve Spor Bakanları
(1983-1989)
TC Millî Eğitim Bakanları
(1989-günümüz)
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/7/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.